Wel horen, maar niet verstaan

Wel horen, maar niet verstaan

Dit overkomt mij steeds vaker: niet verstaan wat er gezegd wordt. Zaterdagmiddag nog.

Gezellig de voorbereidingen treffen voor ons etentje met vrienden. Het is immers vervelend om in de keuken te staan als je gezellig – op 1,5 meter afstand van elkaar – aan een grote tafel in de kamer zit. Gezellig muziekje op de achtergrond, wasemkap aan en kookgeluiden. Je herkent het beeld.

Een kriem

Omdat we onze biologische groenten inkopen bij een voedselcoöperatie, eten wij regelmatig nieuwe (vergeten) groenten. Omdat ik het schoonmaken voor mijn rekening neem, vraag ik mijn vrouw: ,,Moet ik de aardperen schillen?” Mijn vrouw geeft op een meter afstand antwoord. Ik hoor dat ze wat zegt, maar versta haar niet. Bij navraag was haar antwoord geweest: ,,Dat is een kriem.” En ellende is het…

Waarom verstond ik dat nu niet? Daar zijn een paar redenen voor aan te wijzen: mijn gehoor wordt minder, er speelde achtergrondmuziek, er waren kookgeluiden, zoals een wasemkap en het korte antwoord op mijn vraag kon ik niet plaatsen in de context van mijn handeling. Het kan zomaar ruzie opleveren. Gelukkig weet mijn vrouw waarom ik vaker moet vragen ,,Wat zeg je?”, maar in menig huishouden zal het misgaan.

Hoorapparaat?

Ben ik niet toe aan een hoorapparaat? Nee, want uit mijn toonaudiogram blijkt dat ik niet op de grens zit voor vergoeding en ook niet voor rechtvaardiging, zoals audiologen en KNO-artsen dat logisch zouden vinden. Eigenlijk heb ik gewoon het gehoor van een 63-jarige, maar… mijn ‘spraakverstaan’ is wel minder. Het toonaudiogram past met beide oren niet bij mijn spraakaudiogram. Dat symmetrisch slechter verstaan is op zich een geluk, want dan heb ik tenminste geen tumor die drukt op de gehoorzenuw, dat komt namelijk zeer zelden dubbelzijdig voor.

Bij mij zit de oorzaak in een lawaaitrauma opgelopen in 2010 toen er op Oudjaarsdag door kleine kinderen een klein bommetje werd gegooid, dat op 20 centimeter achter mijn hoofd ontplofte.

Het is een klacht die ik in mijn praktijk als KNO-arts zeer vaak tegenkwam: wel horen, maar niet verstaan. Hoe dat komt, verdient uitleg, zodat er begrip kan komen voor dit probleem. Want de oplossing met hoorapparaten is er bij mensen van mijn leeftijd met een goed gehoor en toch slecht verstaan, niet.

Lawaaitrauma

Bij mij zit de oorzaak in een lawaaitrauma opgelopen in 2010 toen ik op Oudjaarsdag een hoek om fietste en er door kleine kinderen een klein bommetje werd opgegooid, dat op 20 centimeter achter mijn hoofd ontplofte. De geschrokken kinderen renden weg en lieten mij achter met twee piepende oren. Het duurde dagen voor het gepiep minder leek. Als ik echter in een stille ruimte was, hoorde ik de piep en de niet te beschrijven harde krijsgeluiden weer even hard. Tja, ik wist dat dit dus oorsuizen (of met een ander woord: tinnitus) zou betekenen voor de rest van mijn leven. Er was blijvende, onherstelbare schade ontstaan in mijn slakkenhuis. Het gevolg was oorsuizen en eerder last van spraakverstaanproblemen dan op grond van mijn leeftijd redelijk zou zijn geweest: nu, op 63-jarige leeftijd en niet pas op 83-jarige leeftijd.

Door dit incident heb ik mijn aanpak van acute lawaaischade toen wel veranderd. Ik gaf als arts sneller een hoge dosis prednison binnen 24 uur na het lawaaitrauma.

Gelukkig kan ik met het lawaai in mijn hoofd goed leven, mits er voldoende (geluids)afleiding is. Bij inspanning en/of stress echter wordt het mij wel eens te veel en moet ik even mijn rust “pakken”. Ik moet op mijzelf inpraten, dat het erge geluid zal verdwijnen als de stress en inspanning ook weer is verdwenen. En tot op heden klopt dat.

De schade aan het slakkenhuis door de knal 10 jaar geleden is blijvend en de piep was de ‘pijn’ van het slakkenhuis. Schade in de hoge tonen, die je nodig hebt om details te horen.

Door dit incident heb ik mijn aanpak van acute lawaaischade toen wel veranderd. Ik gaf sneller een hoge dosis prednison binnen 24 uur na het lawaaitrauma. De achterliggende gedachte hiervan is dat door het trauma zwelling ontstaat in het slakkenhuis dat zo snel mogelijk moet afnemen (werking prednison) om zo de schade te beperken en zo blijvend oorsuizen te voorkomen.

Dit verhaal kon ik als ervaringsdeskundige menigmaal uitleggen. Genezing door medicijnen is er niet en eraan wennen en ermee omgaan, is niet iedereen gegeven. Voorkomen is dus nog steeds de beste strategie.

Vuurwerk

Het is om die reden dat ik tegen vuurwerk ben in handen van amateurs. Een ongeluk met vuurwerk zit in een klein hoekje en de ellende dat het kan veroorzaken is het niet waard. Ja, ik ben zeer gelukkig met het vuurwerkverbod.

Ik wens je fijne feestdagen met weinig lawaai en zoveel mogelijk gezelligheid gegeven de beperkingen!

Bron: https://www.kno-arts-amsterdam.nl/index.php/folders/oorsuizen/acuut-oorsuizen/

Illustraties: Pixabay Boven: Clker-Free-Vector-Images – Onder: Gordon Johnson