Toosje Valkenburg (1967) is huisarts in De Bilt en hospice-arts/medisch directeur van het academisch hospice Demeter. Bovendien is zij actief in de huisartsen-actiegroep Het Roer Moet Om, die zich inzet om de inhoud van de zorg weer leidend te laten zijn. BEZORGDE HUISARTSEN van de actiegroep Het Roer Moet Om hebben zondag een 'Motie van Afkeuring' geplakt op de voordeur van de Gezondheidsraad in Den Haag. Zij ergeren zich aan het besluit om het AstraZeneca-vaccin niet meer te geven aan mensen jonger dan 60 jaar. De huisartsen vinden dat de Gezondheidsraad onnodig paniek heeft gezaaid en dat daarmee het vertrouwen in vaccinatie is gedaald.

Vaccineren is de enige weg naar weer sociaal kunnen zijn, naar ontspanning, naar sport én naar vermindering van de druk op de zorg.

Vertrouwen komt te voet en gaat te paard

‘Dokter, wat denkt ú…?!’ Al wekenlang beheerst deze vraag de spreekkamer. ‘Wat denkt u, wanneer ben ik aan de beurt, welk vaccin ga ik krijgen, moet ik het doen, of niet?’ Die bom begon te sissen na de eerste stop met AstraZeneca en kwam tot een volledige explosie in de afgelopen week.

Het heeft er alle schijn van dat in de wetenschappelijke torenkamer van de Gezondheidsraad gedacht is dat het daar geformuleerde vaccinatie-advies geen effect zou hebben op zestigplussers. Maar de opkomst bij de huisartsen is er dramatisch door gedaald.

40 procent…

Waar wij in De Bilt en omgeving nog een percentage haalden van 77 procent, wat alweer lager was dan in andere regio’s, wordt nu slechts met moeite – hooguit 40 procent – gehaald. En dat is werkelijk heel erg. Want vaccineren is de enige weg naar weer sociaal kunnen zijn, naar ontspanning, naar sport én naar vermindering van de druk op de zorg.

De Gezondheidsraad komt echt niet bij ons de telefoon opnemen, noch komt zij het spreekuur doen. Waar we de hele tijd alleen maar vragen aan het beantwoorden zijn. Want een site van de Rijksoverheid  zoals: ‘Voor-al-uw-vragen’, dat willen de mensen niet. Ze willen graag met hun dokter overleggen ‘wát zij moeten doen…’

Die patiënt met COPD die al een winter binnen zit, patiënten met kanker, met hartfalen… de lijst is eindeloos. Zij willen weten wát dit voor hen persoonlijk betekent. De één wil het vaccin en mag niet, de ander mag het wel maar durft niet meer.

Tuchtrechter

Ik begrijp dat ook, met zulke gebrekkige informatie van de overheid wil je iemand kunnen spreken. Het is onbegrijpelijk dat men zich niet gerealiseerd heeft voor welke operationele uitdagingen de huisartsen worden gesteld, en dat op basis van een absurd advies. Het is mij niet toegestaan weloverwogen van dit vaccinatieadvies af te wijken, ‘want de tuchtrechter zal in mijn nadeel oordelen.’ Waarom wordt er niet van de Britten geleerd? Is het de gebruikelijke Nederlandse arrogantie dat wij eigenlijk altijd álles het beste weten?

Het is niet zorgvuldig, het is lafheid. Het is verschuilen achter ogenschijnlijke wetenschappelijke redelijkheid om geen verantwoordelijkheid te nemen voor dat kleine aantal ernstige tromboses dat zal gaan optreden. Volksgezondheid heet het departement en niet Individuele Gezondheid. Dus daar waar eerst maatregelen door Outbreak Management Team (OMT) en Gezondheidsraad zijn geadviseerd – waarbij individuele vrijheid fors werd ingeperkt voor het collectief – gaat nu ineens een individueel belang boven dat van de maatschappij.

Zwabberbeleid

‘Gij zult niet schaden’, zegt de Eed van Hippocrates, de eed die alle artsen zweren. Dokters hebben zich verplicht elke medische handeling te wegen op winst én schade voor de patiënt, niets is vrij van risico. Elke week sterven er 20 mensen tussen 60-65 jaar aan de gevolgen van een corona-infectie. IC’s liggen de komende weken vol, ook herstel daarvan kost gezonde maanden. Dit zwabberbeleid leidt tot uitstel en afstel van vaccinatie. Tot er daadwerkelijk voldoende vaccinaties op de plank liggen is er geen luxe van keuze.

Vertrouwen komt te voet en gaat te paard… bij de huisartsen is het vertrouwen al ver voorbij de horizon gegaloppeerd.

Huisarts Toosje Valkenburg: ‘Het is mij niet toegestaan weloverwogen van dit absurde vaccinatieadvies van de overheid af te wijken, want de tuchtrechter zal in mijn nadeel oordelen.’

Tekst leest door onder foto Verontruste huisartsen bij de ingang van de Gezondheidsraad in Den Haag. Beeld: HetRoerMoetOm

Lees ook van Toosje Valkenburg: