Verkouden of niet, dat is de vraag

Zullen de huidige maatregelen, zoals toegangscontrole, geen handen schudden, testen en mondkapjes in het OV het aantal verkoudheden beïnvloeden? Ik denk het wel. Daarnaast vermoed ik dat velen oppassender naar buiten gaan bij beginnende klachten die weleens bij verkoudheid, griep of corona zouden kunnen passen.

Beeld Anastasia Gepp/Pixabay

Verkouden of niet, dat is de vraag

Vorige maand zijn mijn lessen aan ROC TOP (een mbo-instelling in Amsterdam) weer begonnen. Leuk om nu mijn studenten ook face-to-face te kunnen ontmoeten. De interactie spatte er meteen vanaf en dat maakt lesgeven zo leuk.

De studenten zijn tussen 22 en 55 jaar oud en zijn op twee na, vrouw. Ze willen allemaal in 18 maanden tijd een doktersassistentendiploma halen. Ik vind dat uitdagend knap en wil ze er graag bij helpen. Allen zijn gemotiveerd en weten soms op onderdelen meer van pathologie dan ik. Nog steeds leer ik bij en dat houdt mij jong. Wat ik 40 jaar geleden leerde over pathologie, is op veel vlakken veranderd.

Slijmvlies

Onlangs stond het onderwerp ‘slijmvlies van de bovenste luchtweg’ voor de studenten op het programma. Een actueel onderwerp waarvoor veel patiënten bij de huisarts komen, althans voor hieraan gerelateerde klachten. Dat was voor het coronatijdperk ook al zo. Vaak begint mijn les met ‘wat is normaal’? Want hoe weet je wat afwijkend (pathologisch) is als je nog niet weet wat normaal is? Ook moet ik uitleggen dat slijmvlies van de bovenste luchtweg in je neus, neusbijholten, buis van Eustachius, middenoren, neuskeelholte en strottenhoofd zit.

De relatie met de onderste luchtweg mag niet ontbreken, want pathologie van de onderste luchtweg heeft veelal een relatie met de bovenste luchtweg en omgekeerd. Dat zes keer per jaar verkouden normaal is, weten de meeste studenten niet. Maar terwijl ik dit pre-coronalesje opdreun, realiseer ik me dat ik de term ‘pre-corona’ wel moet toevoegen, want is zes keer per jaar nu nog steeds normaal? In de afgelopen anderhalf jaar lag die frequentie een stuk lager…

Westerse wereld

Tijden veranderen en dat klopt zeker bij aandoeningen van de bovenste luchtweg. Zo doceerde ik vaak dat inhalatieallergie in de westerse wereld is toegenomen, maar dat aan de frequentie van verkoudheid en griep niet veel is veranderd. Dat er een ziektebeeld bij zou komen en dat die van grote invloed zou zijn op de frequentie van verkoudheid en griep, kon ik vóór 2020 niet bevroeden. Dat hoofdstuk moet dus worden herschreven. Zullen de oude tijden terugkomen? Met de klas filosofeerde ik daarover en ik realiseerde me dat we op dit punt noch in de naaste noch in de verre toekomst kunnen kijken.

Nog steeds leer ik bij en dat houdt mij jong. Wat ik 40 jaar geleden leerde over pathologie, is op veel vlakken veranderd.

Nu is het zelfs voor de komende winterperiode niet duidelijk wat er met gewone verkoudheid en griep gaat gebeuren. De uitnodiging voor de griepprik lag al op de mat, dus kennelijk bestaat de kans op griep nog steeds. Maar is het wel duidelijk welke typen griepvirus er dit jaar in de vaccinatiespuit moeten zitten? Griep was toch een ‘verloren’ ziekte (in analogie aan groenten)?

Noordpool

‘Wanneer was jij eigenlijk voor het laatst verkouden?’, vroeg mijn vrouw die zelf al zeker anderhalf jaar verkoudheidsvrij is. Ja, ik ben sowieso geen maatstaf, want ook als KNO-arts was ik, gek genoeg, zelden verkouden. Maar mensen om mij heen zijn zeker de laatste bijna twee jaar niet meer verkouden geweest.

Mijn gekscherende uitleg van ‘bewoners van de Noordpool kennen geen griep en verkoudheid’, kan worden doorgetrokken tot aan de Middellandse Zee…

Interbellum

Eigenlijk leven we in een interbellum tussen coronatijd en postcorona. Zullen de huidige maatregelen, zoals toegangscontrole, geen handen schudden, testen en mondkapjes in het OV het aantal verkoudheden beïnvloeden? Ik denk het wel. Daarnaast vermoed ik dat velen oppassender naar buiten gaan bij beginnende klachten die wel eens bij verkoudheid, griep of corona zouden kunnen passen. Dus dit interbellum zal aan de ene kant qua frequentie van bovenste luchtwegaandoeningen minder zieken opleveren. Maar aan de andere kant is er ook de onvoorspelbaarheid van het gedrag van verkoudheids- en griepvirussen. Hoe zullen die om zich heen ‘(toe)slaan’, nu ze weer de kans krijgen gastheren en -vrouwen te vinden. En dan heb ik het nog niet eens gehad over de mutatie van het Covid-19-virus dat zeker ook weer een rol in ons leven gaat spelen.

Kortom: lesgeven is een dynamisch vak, niet saai en ik kan het iedereen aanbevelen om te gaan doen. De mogelijkheden zijn legio. Onderzoek dat eens.

Wanneer was jij eigenlijk voor het laatst verkouden?’, vroeg mijn vrouw die zelf al zeker anderhalf jaar verkoudheidsvrij is. Ook om mij heen zijn mensen zeker de laatste twee jaar niet meer verkouden geweest.