Toosje Valkenburg (1967) is huisarts in De Bilt en hospice-arts/medisch directeur van het academisch hospice Demeter. Bovendien is zij actief in de huisartsen-actiegroep Het Roer Moet Om, die zich inzet om de inhoud van de zorg weer leidend te laten zijn.

Onze maatschappij moet zo snel mogelijk normaliseren. Door te vaccineren in een duizelingwekkend tempo. Met álle middelen die er zijn!

Te koop: AstraZeneca-vaccins. Prijs NOTK 

Herman van Veen zong het al: ‘…We hebben ongelofelijke haast’. Maar uit niets blijkt dat onze overheid aan het ‘rennen, springen, vliegen, duiken, vallen, opstaan en weer doorgaan’ is.

Het enige wat een beetje lukt is dat ‘vallen en weer opstaan’. De vaccinatiestrategie is een papieren werkelijkheid. Het bericht van RIVM’s Jaap van Delden dat de vaccins van AstraZeneca al snel overbodig zijn, is de laatste nekslag voor dit vaccin. Hier is niet tegenop te praten in de spreekkamer.

Balans

Huisartsen hebben inmiddels een miljoen mensen gevaccineerd, zij hebben individuele gesprekken gevoerd, keer op keer, om mensen uit te leggen waarom vaccinatie absoluut noodzakelijk is. De huisartsen vragen ook al maanden aandacht voor de zorg die niet direct aan corona is gerelateerd. Ik zie mensen worstelen met hun gezondheidsvragen, velen zitten er mentaal doorheen. Het woordgebruik verandert aan tafel. Waar eerst werd gesproken over dat ‘het sociaal wel karig is’ nemen patiënten nu de woorden als eenzaamheid in de mond. Uiteindelijk blijft niemand goed in balans als de activiteiten waarmee je gezond blijft je zo langdurig worden onthouden.

Onze maatschappij moet zo snel mogelijk normaliseren en dat is niet door het organiseren van ‘leuke dingen voor de mensen’ door de minister van VWS. Dat is door te vaccineren in een duizelingwekkend tempo. Met alle middelen die er zijn.

Pauzeknop

In plaats daarvan blijven we zitten met een voorraad AstraZeneca en staan vaccinatiestraten van de GGD leeg. Na de eerste pauzeknop had ook gekozen kunnen worden om de vastgestelde strategie – de huisartsen vaccineren de mensen met een griepindicatie- te continueren samen met de GGD. Samen doorprikken met AstraZeneca boven de 60 jaar en Pfizer reserveren voor de kwetsbare mensen onder de 60, met een uitnodigingsbrief van de huisarts naar de GGD. Wat we nu uiteindelijk ook doen maar dan 6 weken (!) later.

Uiteindelijk blijft niemand goed in balans als de activiteiten waarmee je gezond blijft je zo langdurig worden onthouden.

Vrijdag 19 maart stond ik met mijn collega’s klaar en werd alles afgezegd. Na de tweede stopknop had dit ook nog kunnen werken. Maar deze laatste dienstmededeling van Van Delden is de nekslag voor AstraZeneca en daarmee voor de huisartsen die de komende weken nog met dit vaccin vaccineren.

Zonder plan

Capaciteit benutten die er is, maximaal, die urgentie ervaar ik geenszins. Uitspraken worden gedaan zonder ook een plan voor het vervolg. Er wordt niet de indruk gewekt dat er nagedacht wordt over de effecten van uitspraken. Het vraagt om inlevingsvermogen in mensen die de reikwijdte van de adviezen niet meteen kunnen overzien. Kwetsbare populaties wachten op een ‘beter’ vaccin of laten zich helemaal niet meer vaccineren, ziekenhuizen liggen vol en wederom wordt de niet-covid zorg massaal afgeschaald.

Elk instituut schuilt achter zijn ineens beperkte verantwoordelijkheid en wijst naar de ander. Men maakt zich totaal niet verantwoordelijk voor de context waarin al die uitspraken worden geplaatst door de burgers. Beroerde timing doet de rest. Die uitspraken landen in een samenleving op drift en maakt van de vaccinatiestrategie en – bereidheid een zwalkend schip.

Code Zwart

30 april zou de Bilt voor de tweede ronde vaccineren gaan, voor de groep 60 t/m 63 jaar. Ik ben bang dat ik met mijn collega’s in een vrijwel lege sportzaal sta. Omdat het RIVM de mensen een betere worst vóór houdt: ‘binnenkort’. Ach, wat maken die paar weken nu uit? Code zwart, dat maakt het uit.

Tekst leest door onder de worsten

Lees ook van Toosje Valkenburg: