We zijn al wekenlang thuis. Onze wereld is verkleind tot de woonkamer, of de werkkamer. Daar werken we nu en wachten op de komst van het verlossende vaccin tegen het coronavirus. Dat kan nog even duren... Af en toe ontsnappen we even aan het verplichte huiselijke keurslijf en gaan naar buiten, waar we anderhalve vierkante meter voor onszelf hebben. En voor de rest? Wat doet de CoronaBurger met zijn overmaat aan tijd? Vanaf vandaag laten we hen op Meer over Medisch aan het woord, in persoonlijke vertellingen uit de 1.5-metersamenleving.

Hersenonderzoeker Dick Swaab: Op korte termijn verwacht ik steeds weer uitbraken van het coronavirus

Dick Swaab

Dick Swaab (75), arts, emeritus hoogleraar neurobiologie, ex-directeur van het Nederlandse Herseninstituut en schrijver van de bestseller ‘Wij zijn ons brein’ (wereldwijd 500.000 verkochte exemplaren).

Wat is uw dagelijks werk?

‘De begeleiding van promovendi en postdocs in Nederland en China, op het Hersensinstituut in Amsterdam en aan de Zhejiang universiteit van Hangzhou. Wij doen daar en hier hersenonderzoek naar depressie, suïcide en Alzheimer. Normaal reis ik een paar keer per jaar naar China, dit jaar zou ik er vanaf maart tot de zomer driemaal heen gaan. Ik ben daar dan meestal veertien dagen, waarin ik onderzoek doe, colleges, lezingen en interviews geef en help bij het opzetten van hersenbanken. Een ander deel van mijn tijd besteed ik aan het redigeren van het Handbook of Clinical Neurology (Handboek Klinische Neurologie), waarvan elk jaar vijf tot acht nieuwe delen verschijnen. Tenslotte geef ik lezingen en colleges in binnen- en buitenland.’

Hoe zien uw werkdagen er nu uit?

‘Nu het Herseninstituut is gesloten en ik niet naar China kan, omdat ik sowieso het land niet in mag en de universiteiten daar nog gesloten zijn, zit ik hele dagen op mijn studeerkamer. Ik kan heel veel op mijn computer doen. Ik heb zoom-contacten met studenten en promovendi uit Nederland, China en Slovenië, dat gaat prima. Wat helemaal wegvalt, is het laboratoriumwerk, het praktische hersenonderzoek. De universiteiten in China gaan langzamerhand een beetje open, de staf mag er in, maar de 45.000 studenten in Hangzhou zitten nog thuis. Waarschijnlijk zou ik er in mei wel terecht kunnen, maar het is de vraag of er dan al vluchten heen gaan. Als het me al zou lukken er te komen, zou ik als buitenlander eerst veertien dagen in quarantaine in een hotel moeten zitten, dat schiet niet op. Dus werk ik nu alleen nog maar thuis.

Boodschappen? Die doet m’n vrouw, voorzien van een mondkapje en latex handschoenen.

‘Zoals altijd sta ik om kwart over zeven op, ontbijt, bekijk het nieuws en ga om half negen aan het werk. Van half één tot één uur lunch ik met mijn vrouw, dat is eigenlijk het enige verschil met anders, want normaal lunch ik op het instituut. Ik werk tot zeven uur, dan eten we en dan werk ik daarna nog tot half tien, allemaal zoals altijd. Tussendoor wandel ik twee keer met de hond. Om half tien stop ik, kom naar beneden, kijk naar Nieuwsuur en – voor het eerst van m’n leven – naar Netflix, dat we pas in de coronacrisis hebben geïnstalleerd. Zo heb ik inmiddels ‘The Crown’ gezien, fantastische serie. Tenslotte een glaasje whisky en dan naar bed. Boodschappen? Die doet m’n vrouw, voorzien van een mondkapje en latex handschoenen. Ze vindt het fijn om af en toe gewoon naar de winkel te kunnen. Ik ben m’n hele leven misschien twee keer bij Albert Heijn geweest, dat was wel genoeg.’

Hoe zit u er nu bij?

‘Gewoon, net als anders, in een broek en een trui. Nee, niet in pyjama of joggingbroek.’

Heeft de huidige situatie invloed op uw inkomen?

‘Ik ben al lang gepensioneerd en heb dus AOW en een goed pensioen. Voor mijn onderzoek heeft het wél gevolgen, want al het geld dat ik verdien met lezingen, colleges e.d. gaat rechtstreeks naar mijn laboratorium in het Herseninstituut, er worden allerlei benodigde spullen voor het onderzoek van betaald. Deze periode loop ik – en daardoor het onderzoek- zo’n 20.000 euro mis, een flink bedrag. Omdat ik 75 ben kom ik niet meer in aanmerking voor bijdragen van de overheid of uit fondsen. Je reinste leeftijdsdiscriminatie.’

Wat gaat u als eerste doen als de lockdown voorbij is?

‘Mijn eerste gang is naar het instituut, snel verder met ons onderzoek. M’n tweede gang is, op zondagochtend, naar de bioscoop’.

Hoe ziet u de toekomst?

‘Op korte termijn verwacht ik steeds weer uitbraken van het corona-virus, die waarschijnlijk wel steeds milder zullen worden. Op langere termijn wordt het hopelijk een gewone griep, waartegen we ingeënt kunnen worden. De anderhalvemeter-maatschappij zal er, vooral in het begin, wel moeten komen. Bijvoorbeeld in de bioscoop: veel verplichte lege rijen en lege stoelen. Het kaartje zal dan wel vier keer duurder moeten worden’.

Cisca Dresselhuys

Meer Columns