Even voorstellen: Toosje Valkenburg (1967) is huisarts in De Bilt en hospice-arts/medisch directeur van het academisch hospice Demeter. Bovendien is zij actief in de huisartsen-actiegroep Het Roer Moet Om, die zich inzet om de inhoud van de zorg weer leidend te laten zijn.

Samen ga je soms ook sneller…

Alleen ga je sneller, samen kom je verder’ , een beroemd Afrikaans spreekwoord, blijkt in de Nederlandse vaccinatie-jungle toch niet op te gaan. De laatste plek op de Europese booster ranglijst geeft te denken.

De gevraagde versnelling door de minister kan alleen gerealiseerd worden als we eendrachtig samen gaan werken. Maar onze polder-savanne kent te weinig echte gevaren om snel en creatief te denken in oplossingen. Waarbij je kwaliteiten van de verschillende zorgverleners juist bij elkaar brengt om het geheel beter te maken.

Urgentie

Het besef van urgentie om alle zeilen bij te zetten om de boostervaccinaties te zetten ontbreekt in eerste instantie en komt te laat in tweede. Het handhaven van de 15 minuten wachttijd is exemplarisch voor de Nederlandse aanpak. Deze eis werkt belemmerend voor de snelheid en voegt vrijwel niets meer aan veiligheid toe. Allergieën zijn bekend. Snelheid is wat nu telt, elke week eerder een boostervaccin in een arm geeft veel meer gezondheidswinst dan het minieme risico op een ernstige (behandelbare) overgevoeligheidsreactie.

Het besef van urgentie om alle zeilen bij te zetten om de boostervaccinaties te zetten ontbreekt volledig in de polder-savanne

Inmiddels piept en kraakt het in de zorg op alle fronten en blijven we elkaar ook de put in praten. Want niets deugt en als het wel deugt dan klopt het niet. Deze houding inspireert niemand. Je collega niet, de burger niet en zelf wordt je er ook ongelukkig van. Ik ben de zeer matige politieke besluitvorming ook meer dan zat maar het lijkt erop alsof Hugo de Jonge zelf geworden is als corona of als  regen: je kan er van balen maar je doet er niets aan.

Pragmatisch

Dus kunnen we het  pragmatisme van de huisartsen gaan combineren met de organisatie van de GGD? Ik kan me verbazen in de vaccinatiestraten van de GGD, alleen al de hokjes waar je in moet gaan zitten om 15 minuten te wachten. Niemand die het ziet als je een anafylactische shock krijgt, ze horen het hooguit aan de bonk van het vallen. De eisen die worden gesteld aan de prikkers zijn absurd als gekwalificeerd zorgpersoneel de handen uit de mouwen wil steken. De huisartsen kunnen helpen vaccineren vanuit de fijnmazige structuur van hun praktijken. In de lokale gymzaal, net als de griepprik, zijn helpende handen zijn dichtbij. Een dag meeprikken in de praktijk van de eigen huisarts is voor al dan niet gepensioneerde of juist in opleiding zijnde zorgmedewerkers helemaal geen brug te ver en vraagt niet om een arbeidscontract maar om taart na afloop. Studenten kunnen waardevolle ervaring op doen en apotheken staan ook te trappelen om hun bijdrage te leveren. Laat de administratie en logistiek op locaties in de wijken van de deelnemende praktijken aan de GGD, dan is ook de registratie goed op orde.

Dapper

Verstop je niet achter bureaucratie en doorschietende kwaliteitsregels. Goed is goed genoeg en handel. Inderdaad, vaccineren hoort niet tot de kerntaak van de huisartsen maar nu even wel. Als we doelgroepen als bijvoorbeeld niet-mobiele ouderen nu niet vaccineren hebben we op hele korte termijn meer palliatieve patiënten thuis dan we aankunnen. Elke week is winst. Het advies van 15 minuten wachten moet eraf. Samenwerken vraagt van alle partijen een beetje dapperheid en een vleugje vertrouwen. Dan zal samen sneller gaan.

We blijven elkaar de put in praten. Want niets deugt en als het wel deugt dan klopt het niet. Deze houding inspireert niemand.

Huisarts Toosje Valkenburg – Fotografie Nout Steenkamp