Dr. Ted van Essen was 40 jaar huisarts in Amersfoort. In 1995 promoveerde hij in Utrecht met een onderzoek over de griepprik. Dat onderwerp heeft hem nooit losgelaten. Thans is hij voorzitter van de Nederlandse Influenza Stichting. Ook is hij toezichthouder bij Dimence, een grote GGZ-instelling in Overijssel, en bij de Leidsche Rijn Julius Gezondheidscentra. Daarnaast is hij als huisarts vaste deskundige in het tv-programma Tijd voor MAX. Daarin beantwoordt hij inmiddels dagelijks vragen over het coronavirus, hetgeen hij nu ook doet in het weekblad MAXMagazine.

Reclame voor geneesmiddelen

Krijgt u wel eens een reclame voor Viagra onder ogen? Tegenwoordig verdwijnt dat soort berichten meestal achter mijn spamfilter, maar op sommige dubieuze websites wordt het soms nog aangeboden.

Niet op ingaan, meestal nep…!

Reclame voor receptgeneesmiddelen is in Nederland verboden. Dokters mogen ze voorschrijven en ook tandartsen, verloskundigen, verpleegkundig specialisten en physician assistants. Alleen binnen hun deskundigheidsgebied. Antibiotica zijn in sommige landen evenwel zónder recept te koop. Men koopt die soms voor een gewone neusverkoudheid. Dat werkt daar niet voor, maar leidt wel tot resistentie waardoor het antibioticum niet meer werkzaam is wanneer het echt nodig is.

Vergelijkingen

Vrij verkrijgbaar zijn de zogenaamde Over-The-Counter-middelen (OTC). Dan moet er een deskundige, bijvoorbeeld een drogist, aanwezig zijn om voorlichting te geven. Publieksreclame voor die niet-receptplichtige medicijnen mag onder strikte voorwaarden. Zo moet er het advies bijstaan om eerst de bijsluiter te lezen.

In tijdschriften voor dokters staan wel advertenties voor geneesmiddelen. Websites met dat soort reclame mogen alleen toegankelijk zijn voor de genoemde BIG-geregistreerde beroepsbeoefenaars. Volgens de wet is die reclame aan voorwaarden gebonden. De volledige informatie over een medicijn moet er altijd bij staan en claims over de werking moeten onderbouwd worden met onderzoeksgegevens. Vergelijkende reclame (‘ons middel is beter dan dat van de concurrentie’) mag niet. Voordat een middel geregistreerd is mag reclame al helemaal niet.

Patiëntenvoorlichting

Farmaceuten mogen wel publieksinformatie geven over een bepaalde kwaal. Dat soort websites is er ook in alle soorten. Over hoofdpijn, allergie of erectieproblemen. De regels daarvoor zijn ook heel streng. Medicijnen mogen wel genoemd worden, maar niet als enige behandeling. Informatie over gordelroos bijvoorbeeld moet altijd alle mogelijke behandelingen én de beschikbare preventieve middelen noemen.

Uitzondering hierop is reclame voor het Rijks Vaccinatie Programma (RVP). Daarvoor mag het, omdat vaccinaties niet alleen voor uzelf belangrijk zijn, maar voor de hele bevolking. U zult daarin nooit een merknaam lezen. Zo weet u vast niet welke griepvaccins beschikbaar zijn. En dat hoeft ook niet, want die keuze wordt gemaakt op basis van een advies van de Gezondheidsraad.

Corona

De coronavaccinatie komt ook in het RVP. Daarom mag ik daar mijn mouw voor opstropen, zoals op de poster hieronder. Ik noem geen merk, want daar kunnen we geen van allen zelf een keuze in maken. Fabrikanten mogen wel informatie geven, maar geen promotie doen voor hun eigen vaccin. Het belangrijkste is dat u die prik gaat nemen. Voor uzelf, maar ook voor de maatschappij.

Reclame voor receptgeneesmiddelen is in Nederland verboden. Dokters mogen ze voorschrijven en ook tandartsen, verloskundigen en verpleegkundig specialisten. Alleen binnen hun deskundigheidsgebied.

Lees meer columns van huisarts Ted van Essen:

Meer Columns