‘Onderling afstand houden in gehandicaptenzorg onmogelijk’

 

Riana Schoenmaker: Voor hun eigen veiligheid gaan cliënten niet meer naar de dagbesteding.

Riana Schoenmakers (60) is persoonlijk begeleider van mensen met een verstandelijke beperking op woonzorgpark De Hartenberg in Wekerom (Gelderland). Ze heeft een vast contract van 24 uur.

Wat is uw dagelijkse werk?

‘Samen met mijn collega’s zorg ik voor de cliënten van een van de woongroepen op ons terrein. Dat zijn momenteel zes volwassen bewoners, allemaal met een ontwikkelingsniveau tussen baby en twee jaar. Twee ervan zitten bovendien in een rolstoel. ’s Ochtends gaat het om wassen, aankleden en zorgen voor het ontbijt zodat ze om 10 uur naar de dagbesteding kunnen. Tussendoor doe je onder meer de was. Als ze uit de dagbesteding komen vangen we ze weer op en zijn we druk met verschonen, eten geven, pyjama aantrekken en naar bed brengen. We begeleiden cliënten ook als ze bijvoorbeeld naar kapper, dokter of tandarts moeten.’

Hoe zien uw werkdagen er nu uit? 

‘Voor hun eigen veiligheid gaan cliënten niet meer naar de dagbesteding. Daarom is er tijdelijk iemand van de dagbesteding aan ons team toegevoegd en maken we nu met elkaar toch een dagprogramma dat zorgt voor voorspelbaarheid, structuur en veiligheid. Omdat cliënten een korte spanningsboog hebben, gaat het veelal om korte activiteiten achter elkaar. De Academie voor Zelfstandigheid levert nu thema’s met activiteiten aan die we kunnen gebruiken op de groep. Afgelopen week was dat: Jet is jarig. Dan maken we verjaardagslingers- en kaarten of zetten we gekke hoedjes en brillen op en maken daar foto’s van. Gelukkig ligt ons woonzorgpark in een bos en kunnen we elke dag naar buiten. Normaal gesproken is de woning gesloten als cliënten naar de dagopvang zijn en draaien wij ervoor en erna diensten, vaak twee op een dag. Nu ze de hele dag thuis zijn, zijn de diensten langer en aaneengesloten. Dat geeft ook rust, net als het feit dat studiedagen, trainingen en teamvergaderingen nu even niet plaatsvinden. Ook interdisciplinair overleg met artsen, gedragsdeskundige en fysiotherapeut doen we waar mogelijk telefonisch.

Hoe zit u erbij? 

‘Ik maak me zorgen. Nu hebben we geen corona op de woning en ik ben er erg van doordrongen dat het alleen via ons als begeleiders binnen kan komen. Verwanten mogen niet meer langskomen of hun familielid ophalen. Ondersteunende diensten komen alleen als het strikt noodzakelijk is. Onderling afstand houden is onmogelijk. We moeten mensen samen wassen, verschonen, uit bed helpen… Gelukkig hebben we een vast team met één flexwerker. Iedereen beperkt z’n eigen contacten zo veel mogelijk.

We werken met heel kwetsbare mensen en door corona zou zo maar de helft van de groep kunnen overlijden.

Ik ga per 1 juni verhuizen en zie bij de Praxis allerlei nuttige aanbiedingen langskomen, maar ik ga er nu bewust niet naartoe. We werken met heel kwetsbare mensen en door corona zou zo maar de helft van de groep kunnen overlijden. Natuurlijk zijn er allerlei instructies voor hygiëne en wordt er extra schoongemaakt, maar het voelt als een zware verantwoordelijkheid. Op ons terrein is een aantal leegstaande woningen uit voorzorg als coronawoning ingericht. Daar gelden alle strikte veiligheidsmaatregelen die ook in ziekenhuizen gelden. Het lijkt me verschrikkelijk als een cliënt nu overlijdt zonder dat familie en begeleiders erbij mogen zijn.’

Begrijpen cliënten de huidige situatie?

‘Nee: hun niveau is te laag. Daarom is het zo belangrijk dat ze mensen zien die ze kennen en dat we structuur bieden. Het is ook zwaar voor hun verwanten, zoals ouders die hun kind elke veertien dagen een weekend naar huis halen of zussen die twee keer per week met iemand op pad gaan. Die missen dat contact heel erg.’

Wat gaat u als eerste down als de lockdown voorbij is?

‘Op bezoek bij mijn moeder van 86 in Limburg. Ze woont zelfstandig en ik bel haar nu elke dag, maar ze vindt het moeilijk dat we niet langskomen. Verder heb ik maanden geleden een sabbatical aangevraagd om deze zomer in Engeland een tijdlang op mijn vorig jaar geboren kleindochter Murphy te passen zodat haar ouders kunnen doorwerken. Nu twijfel ik omdat de man van mijn dochter in de toeristenbranche zit en nu sowieso niet kan werken. Voor de lockdown had ik een reis geboekt, maar van mijn werk mocht ik toen al niet meer gaan.’

Hoe ziet u de toekomst?

‘Nu we noodgedwongen in de eigen omgeving recreëren en meer met huisnijverheid bezig zijn, hoop ik dat mensen hierna wat minder blijven reizen en consumeren. Wanneer is het normaal geworden om voor tien dagen naar Bali te vliegen?’

Emely Nobis