Even voorstellen: Maurice de Hond studeerde sociale geografie aan de Universiteit van Amsterdam (klaar in 1971). Na een korte periode als wetenschappelijk medewerker was hij 15 jaar actief als onderzoeker, tussen 1973 en 1975 bij Inter/View en vanaf 1980 als mededirecteur van Inter/View. Vanaf 1976 was hij actief in het verkiezingsonderzoek. Eerst bij Vara’s In de Rooie Haan. Later onder meer bij tv-programma's als Achter het Nieuws en NOVA. Sinds 2002 runt hij www.peil.nl, een opiniepanel, waarmee actuele ontwikkelingen in de Nederlandse samenleving op de voet gevolgd kunnen worden. Sinds enige maanden geeft hij zijn opinies over de coronapandemie.

Niet serieus genomen, omdat ik geen viroloog of epidemioloog ben…

Bij de kritiek op mijn werk, sinds de coronacrisis van eind maart, werd er vaak gesteld dat ik toch geen viroloog/epidemioloog was, of dat ik geen wetenschapper zou zijn. Dat was dan eigenlijk al voldoende om niet serieus op mijn bevindingen in te (hoeven) gaan.

Dat miskent het universele karakter van onderzoeken over veel vakgebieden heen. Mijn kracht op school zat in de B-vakken. En bij mijn studie specialiseerde ik me in methoden en technieken van onderzoek plus statistiek. Die kennis kan ik op veel vakgebieden toepassen. Ook als mijn materie-kennis beperkt is, kan ik vaak wel vaststellen of het onderzoek juist is uitgevoerd en of de conclusies, die worden getrokken onderzoekmatig terecht zijn getrokken.

De regels van de logica spelen daarbij een grote rol. En in alle vakgebieden (zeker ook bij de peilingen en ook als ik ze zelf uitvoer) merk je dat veel van de conclusies minder hard zijn, dan ze lijken. Het zou best zo kunnen zijn, maar 100 procent zeker is het niet.

Zwak onderbouwd

Veel van hetgeen ik in het begin voetstoots had aangenomen van de virologen/epidemiologen/microbiologen bleek, toen ik me erin verdiepte, methodisch gezien nogal zwak onderbouwd te zijn. Plus dat men met regelmaat ernstig zondigde tegen de basisvoorwaarden van de logica. Men redeneerde naar het gewenste eindresultaat toe.

Een mooi voorbeeld is dit document van de RIVM van 30 juni. Dit staat er letterlijk onder punt 2:

Ik moet bekennen dat ik alleen maar verbijsterd kan kijken naar dit punt 2 en de conclusie die daar dan door het RIVM wordt getrokken.

Diamond Princess

Ook die interessante studie over de Diamond Princess,  het cruiseschip, heb ik nader bestudeerd. Daar is nog wel wat over te zeggen, maar laten we even aannemen dat onomstotelijk bewezen is dat het ventilatiesysteem op het schip niet heeft gezorgd voor de snelle verspreiding van de besmettingen. Dan zou mijn conclusie zijn dat het systeem op het schip blijkbaar goed heeft gefunctioneerd. Wellicht met voldoende verse lucht en/of de juiste filters. Maar hoe durf je zonder blikken of blozen op basis van dit een voorbeeld te stellen “dat dit geen rol lijkt te hebben gespeeld in de epidemie en dat er geen reden is het huidig beleid aan te passen”.

Een van de basisregels van de logica is, dat de absence of evidence niet de evidence of absence is. Voor zo een belangrijk onderwerp als de rol van ventilatiesystemen is dat wel een uitermate povere onderbouwing.

Dat is eigenlijk alleen maar te begrijpen vanuit het feit dat de WHO/RIVM tot gisteren stelde dat besmettingen via direct contact (druppels) verloopt en vrijwel niet via de lucht. Dus echt moeite doen om te laten zien dat het wel via ventilatiesystemen kan lopen, mag je blijkbaar van WHO/RIVM niet verwachten.

Patroon

Juist omdat het een patroon is, waarbij men er onder het mom van “wetenschappelijk bezig zijn”, alles aan doet om zoveel mogelijk te laten zien dat men het altijd al bij het goede eind had, is men nu dus bezig te erkennen dat er sprake kan zijn van aerogene verspreiding, maar zal men de invloed ervan als beduidend minder groot blijven beschrijven dan die van besmetting via direct contact. In dit stuk aan het RIVM leg ik uit, waarom ik het standpunt heb dat die rol van aerogene verspreiding beduidend groter is dan die van de besmetting via direct contact.

Het rapport dat afgelopen dinsdag 7 juli van het RIVM is uitgekomen, laat al zien hoe het RIVM het effect van de aerogene verspreiding wil downplayen. In het nieuws was dat RIVM nu wel onderkende dat er besmettingen via de lucht plaats  kon vinden, maar in de toelichting in de richting van de media, en als je de studie leest, dan zie je de lijn die ik al verwachtte van de WHO, zich al aandienen.

Zie ook voor de volledige blogs van Maurice de Hond: www.maurice.nl

Meer Columns