Opeens zat ik als dokter in de positie van potentiële patiënt. Wat doet een dokter in zo’n geval of wat zou deze moeten doen?
Met je neus op de feiten
Dat bobbeltje naast mijn neus zat er al vele jaren. Ik had er geen last van. Het deed geen pijn, bij ‘t scheren kwam ik er niet in de buurt en zelf zag ik het niet – tenzij ik in de spiegel keek, maar dat is meestal vroeg in de ochtend en dan slaap ik nog half.
Maar een paar weken geleden veranderde er iets. Jeukte het plekje nu alweer? Zat er een pitje in? Krabben hielp niet, maar daarmee ging het wel bloeden.
De alarmbellen gingen nog niet rinkelen, maar zeker van mijn zaak was ik niet. Was dit nu wel of niet verdacht? Hoeveel mensen zullen hier weken of zelfs maanden of jaren mee doorlopen? Opeens zat ik als dokter in de positie van potentiële patiënt. Wat doet een dokter in zo’n geval of wat zou deze moeten doen?
Het antwoord is simpel, maar lastig voor een arts kan ik u verzekeren: terugschakelen naar de rol van patiënt.
Hoorcollege
Het toeval wil dat ik zes maanden geleden – in het begin van de coronacrisis – veel tijd had gestoken in mijn module ‘diagnosezoeker bij neusklachten’ op neus.nu. Kon die mij uitkomst brengen?
Mijn echtgenote, antwoordt meestal heel snel: ‘Vraag het aan de dokter…’ Ja, dat had ik al gedaan… aan mezelf dus.
Direct proberen en ja hoor: een spelfout. Na verbetering van de spelfout volgde ik in de diagnosezoeker een logisch pad met vragen dat mij naar een eenduidig antwoord leidde: neem contact op met je huisarts. Een tweede actie bestond uit overleg met mijn echtgenote, die meestal heel snel antwoordt: ‘Vraag het aan de dokter…’
Ja, dat had ik al gedaan… aan mezelf dus. Direct viel mij een hoorcollege in gedachte uit 1976, waarbij een docent ons voorhield dat een arts die zichzelf behandelt, een psychiatrisch patiënt in behandeling heeft. Ik gebruikte die grap wel vaker bij collegae, maar nu was het geen grap meer.
BCC
Wat kon dit zijn? Afvinken, zoals ik dat vorig jaar toen ik nog werkte zou hebben gedaan, en ja, dan was het antwoord eenvoudig: een basaalcelcarcinoom (BCC). Kwaadaardigheid van de huid komt veel voor, las ik recent nog. Het bobbeltje had het aspect, de klachten van mogelijke verandering en met name de jeuk en het bloeden om verdacht te zijn voor kwaadaardigheid. Bovendien had de zon dit deel van mijn lichaam al 63 jaar geteisterd. Het was dít tot het tegendeel bewezen was, stelde ik vast.
Op weg naar het ziekenhuis vier dagen later (ja, ik geef toe dat ik via een appje een collega benaderde) bedacht ik hoe gemakkelijk het is om hier een patiënts delay te krijgen. Weten mensen wel dat dit ‘minimale klachten veroorzakende puistje’ verdacht kan zijn voor kwaadaardigheid? Ik twijfel daaraan. Is dat erg? Gelukkig groeien basaalcelcarcinomen langzaam en zaaien zij niet uit, maar is het wel zo’n goedaardige kwaadaardigheid?
Er was veel belangstelling voor de dokter die geopereerd werd. Prima wat mij betreft, want toekomstige dokters moeten ervan leren.
Nooit eerder was ik bij een KNO-arts onder behandeling geweest. Gek idee. Mijn KNO-arts luisterde geduldig naar mijn gedachten en wierp een blik door de microscoop. Hij onderschreef de diagnose: BCC en dat moet eruit. Wij maakten een afspraak en tot de dag van de uitslag van de patholoog anatoom een week later, zou ik in onzekerheid zitten.
De operatie
En daar lag ik dan op een behandelkamerbed. De operatie werd verricht met lokale verdoving. Er was veel belangstelling voor de dokter die geopereerd werd. Prima wat mij betreft, want toekomstige dokters moeten ervan leren.
De ingreep verliep voorspoedig en was binnen 15 minuten klaar. Geen pijn gevoeld. Ik kreeg een dik oog, en daar had mijn KNO-arts niets over gezegd… Is dat normaal? Dan is het handig dat deze patiënt ook dokter is en weet dat operaties naast de neus een dik onderooglid kunnen geven. De genezing verliep perfect: ideale patiënt, kortom.
Nu nog wachten op de uitslag van de patholoog anatoom. En jawel: het tegendeel werd bewezen: geen BCC, maar een onschuldige moedervlek.
De les: laat altijd een afwijking van de huid waarover je twijfelt controleren door een huisarts. En niet alle verdachte plekjes zijn ook kwaadaardig, maar zorg er voor nooit te lang te wachten…
Meer informatie onder foto

KNO-arts Jan van der Borden …Lastig voor een arts: terugschakelen naar de rol van patiënt… Eigen foto
Lees ook van KNO-arts Jan van der Borden: