Tom Mulder, de stem om nooit te vergeten…
Zijn stem – donkerbruin, met een speciale intonatie die wat luchtig naar boven boog aan het einde van elke zin. Opgewekt, vrolijk plagend, vleiend voor vrouwelijke luisteraars van het jarenlang immens populaire radioprogramma ‘Vijftig pop of een envelop’.
‘Ahhh Jacqueline! Welke envelop wil je? Wát zeg je… nummer 62? Ik dácht dat je jonger was…” Gegiechel aan de andere de andere kant van de telefoondraad uit de jaren tachtig, 40 jaar geleden nu. De humor was onschuldig, wat melig zelfs. ,,Jacqueline, je hebt een elektrische sinaasappelpers gewonnen ter waarde van 50 gulden! Wél-gefeliciteerd! Ben je d’r blij mee?” En Jacqueline meldde vrolijk dat de vorige sinaasappelpers net kapot was gegaan… ,,Wat heb je ermee gedaan dan? Weggegooid? Nee, ik bedoel: wat heb je er ín gedaan waardoor hij kapot ging? Toch geen aardappels?”
Die stem, het karakteristieke timbre van discjockey Tom Mulder met het jarenlange pseudoniem ‘Klaas Vaak’, pikte ik onmiddellijk op toen ik precies vijf jaar geleden, op een kletsnatte decemberdag in 2015, met fotograaf Hans van Tilburg de gang van het omgebouwde boerenhuis aan de groene rand van Driemond binnenstapte. ,,Ahhh… kom binnen. Gezellig!” Ja, die stem – de stem. De klankkleur was gelijk, maar de oneindige woordenstroom verdwenen.
Herinneringen
De herinneringen drongen zich op aan de man naar wie ik uren en uren had geluisterd als hij op de radio was. Die ik voor het eerst in levende lijve tegenkwam toen ik als nieuwslezer solliciteerde bij Radio Veronica, bij Rob Out zelf – en werd aangenomen: ik moest de zee op, het nieuws lezen vanaf het zendschip Nordeney. ,,Ja, wij waren collega’s”, wist Tom nog.
Nu zat Tom Mulder in een rolstoel aan de grote tafel in een in witte kerstsfeer gehulde zitkeuken, ingericht door zijn vrouw Simone. ,,Gezellig…”, zei Tom weer. Hij praatte moeilijk. ‘Hij loopt ook moeilijk’, zei Simone. ‘Tom is anderhalf jaar geleden uit bed gevallen. ,,Mijn been zit vol pennen en schroeven”, sprak de sonore stem. ‘Maar hij oefent met lopen.’ ,,Ik loop van de huis naar de brug en weer terug.” Simone hield het optimisme erin, maar haar ogen spraken zorgen.
Eerlijk gezegd schrok ik een beetje van wat ik zag, ook al wist ik dat Tom Mulder op 1 augustus 2004, ruim elf jaar daarvoor, door een hersenbloeding was getroffen in ditzelfde huis, in een zijkamer bij het woonvertrek. Tom was toen 57 jaar. Dít bleef er dus over van je na een zwaar en diep hersenongeluk. Zijn programma’s bij Radio Veronica, TROS-radio, Radio 10 Gold lagen voorgoed achter hem.
Mijn bloeddruk bleek veel te hoog. Toen wist ik eigenlijk al dat er een hersenbloeding aankwam. Net als bij mijn moeder.
Lang was er een aanhoudende druk in zijn hoofd geweest. Tot Mulder daarin iets voelde knappen; het betekende het einde van zijn radiocarrière. ,,Ik had regelmatig hoofdpijn”, zei hij me in het gesprek voor De Telegraaf, telkens met grote stilten tussen plukjes woorden. ,,Al maanden. Eigenlijk zo’n beetje om de twee dagen. Dan nam ik een aspirientje… en dan was het weer weg. Een paar keer ben ik naar de huisarts geweest. Ik kreeg zo’n kastje mee. Om mijn bloeddruk 24 uur te meten. Die bleek veel te hoog. Toen wist ik eigenlijk al… dat er een hersenbloeding aankwam.”
Dat wist hij? ,,Ja, maar natuurlijk niet in welke mate. Mijn moeder was indertijd ook door een hersenbloeding getroffen. Ook zij had hoge bloeddruk. En veel hoofdpijn. Ze werd 79 jaar. Elke keer als ik hoofdpijn had… hield ik rekening met een herseninfarct. Maar ik dacht niet dat ik het zó ernstig zou krijgen. Ik denk namelijk altijd alleen maar aan de positieve dingen.”
Revalidatiekliniek
Het leven was op slag veranderd: zwaar gehandicapt, tot weinig in staat en volkomen afhankelijk van hulp van derden. Praten was lang niet meer dan bijna onverstaanbaar gebrabbel, lopen onmogelijk omdat zijn rechterkant het liet afweten. In een revalidatiekliniek en een verzorgingshuis werkte Tom Mulder lang aan herstel. Omgeven door therapeuten en verzorgenden die hem te eten gaven en wasten.
,,Artsen en therapeuten vertelden mij: ‘U zult niet meer herstellen’. De rechterhelft van mijn lichaam zou helemaal verlamd blijven. Als ik nog kon lopen (…) zou ik slepen met mijn been. Maar het gekke was: na een paar maanden kwam ik thuis… en toén begon het herstel in mijn been. In het onderste deel, en ik voelde steeds meer: prikkelingen, tintelingen. Ik kreeg mijn gevoel terug. Toen wíst ik dat ik zou herstellen.”
Tom Mulder heeft nog jarenlang kunnen genieten van de kleine dingen in zijn leven. Van zijn vrouw, van zijn treintjes. Hij stemde zijn bestaan af op zijn mogelijkheden. ‘Wij zijn echte huismussen’, zei Simone. ‘Tom nog meer dan ik.’ ,,Ik ben heel tevreden”, sprak weer die stem die ik voorgoed in mijn gedachten sluit maar elk moment tevoorschijn kan halen. ,,Kom je snel weer? Gezellig…”, vibreerde de stem weer een moment. Het is er niet meer van gekomen, zeer tot mijn spijt. Vandaag werd het overlijden bekend van radioman Tom Mulder, 72 jaar.
Het spotje dat Tom Mulder in 2010 insprak voor de Nederlandse Hersenstichting.