Geen euro voor hersenspinsels…

Miljarden euro’s heeft het kabinet uitgetrokken voor de verdere ontwikkeling en toepassing van kunstmatige intelligentie.

‘Artificial intelligence, afgekort als A.I.’. In minder dan geen tijd is dit begrip verheven tot toverformule naar de toekomst van Nederland, het gidsland, het vooroploop-land, dat we zo graag willen zijn.

Kunstmatige intelligentie zit al in heel veel dingen: in onze smartphones, in flatscreen-tv’s, het helpt ons bij het online-shoppen, bij het op afstand regelen van apparatuur via spraakbesturing, het assisteert bij het verwerken van immense hoeveelheden gegevens voor allerhande onderzoek. Bovendien stoppen we het straks als kunstbrein in onder meer onze zelfrijdende- en vliegende drone-auto’s (die ook al in ontwikkeling zijn).

We stellen zelfs al voorzichtig medische diagnoses met A.I. Dat is allemaal mooi. Maar of we er gelukkiger door worden, zal de tijd moeten uitwijzen. Het gevaar van de huidige kunstmatige intelligentie is, dat we er álles mee denken te kunnen. En dat is beslist niet zo.

Fundamenteel medisch-wetenschappelijk onderzoek, om straks ook kunstmatige intelligentie te voeden, zullen we echter moeten blíjven uitvoeren. In laboratoria en bij patiënten. Maar geldaanvragen voor serieus ‘gepeuter en gemier in het lab’  zullen naar verwachting steeds vaker worden afgewezen. Zeker als er geen businessplan aan ten grondslag ligt. Want zó is zakenland-Nederland nu eenmaal.

Voorbeeld: neem nu het unieke onderzoeksvoorstel van de (nog) betrekkelijk onbekende maar buitengewoon creatieve Utrechtse uroloog, dr. Pieter Dik van het UMC Utrecht. De man kán niet anders dan buiten de gebaande paden denken, zelfs buiten de lijnen van zijn eigen vakgebied. Zo zit híj in elkaar.

Professor Pieter Dik wil Parkinson-cellen kweken op de draden van spinnenwebben

Dik wil onder laboratoriumomstandigheden menselijke cellen kweken op de ragdunne kleverige draden van spinnenwebben…!

Zijn gedachten worden in het almaar technologisch vooruit willende Nederland niet serieus genomen. Ook al heeft hij inmiddels  opmerkelijke resultaten daarvan laten zien. ‘Een paradijsvogel, die man’, wordt gezegd. ‘Een dromer in zijn eigen fantasiewereld’. En ook: ‘Geen garantie op de slagingskans? Geen financiële doorberekening? Dan ook geen euro voor uw hersenspinsels’, kreeg Pieter Dik te horen.

Maar Dik gaat door. Alleen niet in Nederland, maar in Moskou. Daar heeft men klaarblijkelijk oren naar zijn gedachten en ideeën. Daar bestaat nog respect voor de vrijheid van denken van de wetenschapper. Daar krijgt Pieter Dik de gelegenheid om zijn hersenspinsels vrij baan te geven.

Toegegeven, het klinkt wat vreemd dat Moskou vrij denken accepteert… Maar toch.

Afgelopen vrijdag sprak prof. Dr Dik in het eeuwenoude Slot Zeist (1686) zijn aanvaardingsrede uit van het parttime hoogleraarschap kinderurologie en andrologie (leer van de mannelijke voortplantingsfuncties) aan de I. Sechenov Universiteit, de oudste medische academie van Moskou (uit 1758). Pieter Dik bleek, opnieuw opmerkelijk, hoogleraar te zijn geworden, na te hebben gereageerd op een Russische advertentie waarin een parttime-baan als professor werd aangeboden.

Ik was erbij hoe professor Dik in de bijzondere atmosfeer van het middeleeuwse Slot uitleg gaf over zijn experiment om hartspierstamcellen te ’zaaien’ op een matrix van spinnenweb. ,,Met de cellen zal mogelijk een defecte hartspier kunnen worden gerepareerd”, zei hij. Dit kan betekenen dat hartpatiënten nieuw hartspierweefsel zouden kunnen krijgen op de plaats waar ze een infarct hebben gehad. Hartweefsel op een lapje spinnenweb, waarop vervangend weefsel voor de aangedane hartspier groeit. Als pleister voor de hartspier.”

Bovendien ontvouwde de ‘lateraal denker’, die hij is, een idee om de ziekte van Parkinson te kunnen behandelen. ,,Dit principe zou voor Parkinson ook mogelijk moeten zijn: dopamine-producerende cellen, met een laparoscoop verkregen uit de bijnier van de patiënt, kweken op een matje van sterk spinrag! Om de cellen na enige tijd als implantaat in te brengen in de ’substantia nigra’, de zwarte kern middenin de hersenen, waar de productie van dopamine plaatsvindt.”

Professor Dik kreeg van zijn omvangrijke gehoor van urologen en wetenschappers voor deze gedachte een groot applaus voor. Stél dat zoiets zou lukken…

Maar tot nu toe geen reacties van Nederlandse subsidiegevers, die vergeten lijken te zijn dat mensen als Pieter Dik doen wat échte wetenschap vraagt van zijn beoefenaars: vrij denken, ‘out of the box’ durven denken, buiten de gebaande paden gaan. Voor unieke gedachten waar niemand op zou zijn gekomen…

Dát is pas de basis van de vooruitgang!

Foto: Pixabay