Door corona gaan we alles meer waarderen

Wij hebben het zelfs veel beter dan de koningen en vorsten, die leefden in de eeuwen vóór ons…

Door corona gaan we alles meer waarderen

Ik heb zes hele goede vrienden die ik al ken vanaf mijn vijfde, vanaf de eerste klas van de basisschool (toen nog de ‘bewaarschool’ geheten). Toen twee jaar geleden de jongste van deze vrienden zijn 65^e verjaardag en tevens zijn 40-jarige huwelijk vierde, leek me dat een goed moment om samen even achterom te kijken.

En wel zo: ‘Wij, allemaal geboren in 1952 of 1953, behoren nu tot de meest gelukkige 65-plussers die ooit hebben geleefd. Waarom? Wij hebben de leeftijd van 65 gehaald zonder ooit een oorlog meegemaakt te hebben. Wie van de generaties vόόr ons kan dat nazeggen?

Wij zijn ook gevrijwaard gebleven van besmettelijke ziekten die door de eeuwen heen ontelbaar veel slachtoffers maakten: tbc, polio, de pokken, malaria, de pest. Zo zijn we ook verschoond gebleven van een pandemie als de Spaanse griep, die van 1918 tot 1921 meer slachtoffers maakten dan de Eerste- en Tweede Wereldoorlog bij elkaar.

Happy few

We zijn ook de eerste generatie die het voorrecht kende om massaal te gaan studeren. Vakanties in het buitenland en uit eten was vroeger iets voor de happy few, nu kan bijna iedereen op vakantie en ook uit eten is nu voor iedereen heel gewoon. Onze ouders en voorouders hadden geen koelkast of volautomatische wasmachine, geen droogtrommel, laat staan een stofzuiger en tv. Slechts een enkeling bezat een auto, een tv-toestel, een telefoon, had centrale verwarming, een grammofoonspeler, een filmcamera en een fototoestel. Terwijl de kookplaat, het mobieltje, de personal computer en het internet toen nog niet bestonden.  Wij hebben deze nieuwe apparaten nu allemaal.

Als we werkeloos worden kunnen we terugvallen op de WW en de Bijstand, en als we arbeidsongeschikt worden op de WAO. In vroeger tijden raakte men bij werkeloosheid of arbeidsongeschiktheid aan de bedelstaf of stierf men van de honger. Als 65-plusser krijgen we AOW en zijn we dus niet meer aangewezen op onze kinderen of op liefdadigheid. Doordat de gemiddelde leeftijd waarop mannen en vrouwen sterven in vergelijking met een eeuw geleden met minstens 8 jaar is toegenomen, kunnen velen genieten van de oude dag.

Och, al met al hebben wij het zelfs veel beter dan de koningen en vorsten, die leefden in de eeuwen voor ons. ‘Wij zijn gezegend!’

Verzuren

Ik had op instemming gerekend maar, terwijl ik mijn preek afstak zag ik de gezichten van mijn vrienden verzuren. ‘We leven nu, en niet een eeuw geleden’ was de eerste reactie. Ik besloot dat ik beter niet in discussie kon gaan, doordat ik op dat moment moest denken aan het verschijnsel habituatie dat ik tijdens het eerste jaar psychologie had leren kennen. Iemand die een mooi huis koopt of een knappe partner trouwt, is daar de eerste maanden heel blij mee, maar al heel snel treedt gewenning op en na een half jaar zit iemand weer op hetzelfde geluksniveau als voorheen.

Zo is het ook met de verworvenheden die mijn generatie in de schoot zijn geworpen. We zijn er aan gewend en krijgen er geen permanente geluksboost van.

Omdat we meer te verliezen hebben dan eerdere generaties, lopen wij wel een groter risico te maken krijgen met verlies-aversie.

Maar er is nog iets anders aan de hand. Omdat we meer te verliezen hebben dan eerdere generaties, lopen wij wel een groter risico te maken krijgen met verlies-aversie.  Dit verschijnsel, voor het eerst beschreven door psycholoog en nobelprijswinnaar Daniel Kahneman, houdt  in dat een verlies emotioneel minstens tien keer zo hard aankomt dan iets winnen. Dus, bijvoorbeeld honderd euro verliezen, staat gelijk aan duizend krijgen.

Patina

Daarom raakt corona ons ook nu zo hard. We zijn aan enorm veel dingen zo gewend, en moeten nu plots op heel veel zaken inleveren: vakantie, uit eten, bioscoop- of museumbezoek, het idee van onkwetsbaarheid. Dit gaat ons niet gemakkelijk af.

Gelukkig heeft elk nadeel ook zijn voordeel.

Als we ouder worden en twintig of dertig jaar verder zijn, dan zal deze heugelijke tijd voor velen het patina of de glans hebben gekregen van een onvergetelijke periode. Zoals onze ouders en voorouders met een zekere trots over moeilijke periodes in hun leven konden spreken, zo zullen wij dat wellicht doen tegen de generatie die dan opgroeit. ‘Ik heb corona nog meegemaakt en dat was me toch een bijzondere tijd…’’

En een belangrijker voordeel zou zijn: als de coronacrisis voorbij is, dan gaat we alles wat we nu gedurende enkele maanden moesten inleveren, meer waarderen.

Al is het maar tijdelijk.

Vakanties in het buitenland en uit eten was vroeger iets voor de happy few, nu kan bijna iedereen op vakantie en ook uit eten is nu voor iedereen heel gewoon.

Illustratie boven: Gerhard G./PIXABAY