Depressie is een welvaartsziekte

Bram Bakker: Het vereist een zekere welvaart om je ongezond te kunnen gedragen.

Depressie is een welvaartsziekte

De wetenschappelijke verklaringen zullen nog wel even op zich laten wachten, maar dat het coronavirus en de maatregelen om het te beteugelen iets met onze stemming doen is inmiddels iedereen wel duidelijk.

Iedere psychische stoornis volgt uit een combinatie van aanleg en omstandigheden. En de belastende omstandigheden die we momenteel ervaren resulteren in een toename van psychisch leed. Niet bewezen nog, maar geen al te gewaagde voorspelling.

We kunnen de huidige situatie ook in een bredere context plaatsen, en vaststellen dat omstandigheden wellicht een groter gewicht hebben dan algemeen gedacht.

Ongezond gedrag

Hart- en vaatziekten en diabetes worden welvaartsziekten genoemd: de lichamelijke afwijkingen zijn het gevolg van ongezond gedrag, dat paradoxaal genoeg aan welvaart wordt gekoppeld. Het vereist een zekere welvaart om je ongezond te kunnen gedragen. Dat geldt niet alleen voor teveel suiker en ongezonde vetten consumeren, maar ook voor bezit van een auto of mobiele telefoon. Waarvan inmiddels bekend is dat er ook gezondheidsrisico’s aan kleven.

Dat ons brein ziekteverschijnselen kan produceren als gevolg van overbelasting accepteren de meeste experts inmiddels wel. Burn-out is het bekendste (en beruchtste) voorbeeld.

Principieel verschil

De neurobiologen claimen dat depressie een hersenziekte is. Zelfs als we zonder voorbehoud in deze opvatting meegaan resteert de belangrijke vraag of er een principieel verschil is tussen diabetes type 2 en depressie. Ik ben overtuigd dat de omstandigheden die bijdragen aan het ontstaan van deze op het oog zeer verschillende aandoeningen veel meer overeenkomen dan ze van elkaar verschillen. Onze leefwijze, die we associëren met welvaart, kan evengoed resulteren in diabetes als in een stemmingsstoornis. Wie wat krijgt heeft vermoedelijk meer te maken met aanleg.

Als altijd is preventie van ziekte het hoogste doel om na te streven in de zorg. Als je geen psychische stoornis wilt oplopen zou je nu al kunnen investeren in een gezondere leefwijze. Daar is al heel veel wetenschappelijke kennis over, en er zijn uitstekende boeken die je daar over kunt lezen, zoals ‘De leefstijlgids tegen somberheid’.

Depressie benaderen als een welvaartsziekte zal het perspectief op deze ernstige aandoening verbreden, en daarmee de mogelijkheden om het te voorkomen en/of beter te behandelen vergroten.

Als je geen psychische stoornis wilt oplopen zou je nu al kunnen investeren in een gezondere leefwijze.

Foto: Wokandapix/PIXABAY

Praten over depressie met je naasten kan helpen. Kijk op 113.nl/depressie voor informatie en hulp bij depressie. 

Lees ook van Bram Bakker: 

• https://www.meerovermedisch.nl/column/medische-wetenschap-is-vaak-een-commercieel-project/
• https://www.meerovermedisch.nl/column/complementaire-behandeling/
• https://www.meerovermedisch.nl/column/mijn-eerste-suicide/