Rutte: Het coronavirus is niet z’n rugzakje aan het pakken en aan het verdwijnen, maar juist aan het terugkomen…

Een van de eerste opmerkingen die ik hoorde nadat premier Rutte zijn ingelaste corona-persconferentie had beëindigd, was: ’t Lijkt verdomme wel een schoolmeester, die z’n klas toespreekt (mopper, mopper)’.

En in zekere zin was dat ook zo. Hier werd inderdaad de klas toegesproken. Door een schoolmeester. En dat was nodig ook! Want het virus is, zoals Rutte zei, ‘niet z’n rugzakje aan het pakken en aan het verdwijnen, maar juist aan het terugkomen’. Met steeds meer nieuwe corona-infecties, die enkele maanden geleden nog onder controle leken…

Maatschappijleer

Afgezien van het feit dat Mark Rutte voor de klas heeft gestaan en dat nóg weleens doet voor Haagse vmbo-leerlingen die hij maatschappijleer geeft (alleen veel minder vaak dan vroeger, schat ik zo in), zijn er nogal wat Nederlanders – duizenden – die zich behoorlijk onvolwassen gedragen. Nederlanders van alle leeftijden. Dat valt eens temeer op in deze coronacrisis. Landgenoten die willens en wetens dwars willen zijn, die tégen de overheid zijn (omdat die natuurlijk per definitie verdacht en onbetrouwbaar is), die alle corona-adviezen in de wind slaan, en doelbewust tegengesteld handelen aan hetgeen wordt geadviseerd door deskundigen – ‘Want ja, stuk voor stuk deugen die natuurlijk ook niet’.

Dat die Nederlanders met hun gedrag een risico vormen in de overdrachtsketen van het coronavirus, daar hebben zíj niks mee te maken – dénken ze. Ze kennen ‘die anderen niet’ die risico’s lopen, daar ‘hebben ze dus niets mee’. En bovendien: ‘De overheid en het RIVM overdrijven de toestand… altijd’.

Rechten

En Rutte – wiens schuld het kennelijk is dat wij hier in die toestand zitten – komt aan hun Rechten, vinden ze. Zij hebben ‘het Recht’ om met een groep vrienden naar de kroeg te gaan, menen ze. Ze hebben het Recht om naar een feest te gaan en dicht op elkaar te hossen. Ze hebben het Recht om in het voetbalstadion luidkeels te zingen en zó virus uit te stoten, en met de hele familie de supermarkt binnen te stappen. Ze hebben helemaal het Recht om met vakantie te gaan in het buitenland… Hun ‘ik’ kent geen grenzen. En het woord plicht hoor ik nergens.

Het is goed dat ze nu eens vriendelijk doch indringend zijn toegesproken door de premier. De hoogste tijd dat zij eens bij het oor genomen werden. Mark Rutte is een meester in het energiek en opgewekt brengen van een boodschap, ook al had ‘de oppositie’ de mening vooraf al uitgeschreven dat Rutte’s oproep ’te mager’ was. Natuurlijk…

Met zijn duidelijkheid was niets mis. Rutte was namelijk vooral bezig de verslappende mentaliteit weer terug op de rails te krijgen.

Dictatuur

,,Hoe het met deze epidemie verder gaat is onze gezamenlijke verantwoordelijkheid – van u en van mij”, zei Rutte direct. ,,Iedereen heeft een eigen verantwoordelijkheid. Maar stél dat Nederland zegt: ‘Dat virus…? We zien het wel, waarna we weer gaan knuffelen, onze handen niet meer wassen’, dan is dat óók een keuze. Wij als kabinet hebben niet de macht om dat te verbieden. We hebben geen dictatuur hier, waarin ik de politie de straat op stuur om mensen vast te zetten. Ik ben geen dictator, en al zou ik het willen zijn – gelukkig wil ik dat niet – missen we  ook het machtsapparaat om hier een dictatuur uit te vaardigen. We hebben te weinig politieagenten en te weinig militairen. En als je het al zou doen, dan zou het waarschijnlijk snel mislukken. Want zo’n systeem willen we hier niet. Dus, we zullen het moeten hebben van volwassen Nederlanders die in een volwassen democratie gewoon de feiten onder ogen zien.”

Eigen IK

En eigenlijk zei Rutte daarmee tegen de Nederlanders: U bent verantwoordelijk voor elkaar, neem die corona-verantwoordelijkheid, wees solidair, houd ook rekening met een ander, en zet niet uitsluitend je eigen ik op de voorgrond.

En voegde hij daar aan toe: ,,Ik snap best dat mensen balen na al die maanden van afstand houden en al dat gedoe met die maatregelen… Doe ik ook. Ik wil ook niets liever dan dat het virus weg is. Maar we moeten het echt nog even volhouden met elkaar. En we hebben gezien: doordat we ons aan de maatregelen hielden, de terrassen weer open zijn, de winkels weer kunnen draaien, het maatschappelijk leven weer op gang is gekomen – natuurlijk met een aantal beperkingen. Maar ook ik hoop dat we zo snel mogelijk weer kunnen terugkeren naar het vertrouwde normaal, dat er nu even niet is.”

Rutte is inderdaad de schoolmeester die we nu nodig hebben. Met een uurtje maatschappijleer in coronatijd. Altijd beter dan een dictator die roept dat er niets aan de hand is, terwijl er binnenkort tweehonderdduizend coronadoden in zijn land zijn.

Rutte: Ik snap best dat mensen balen na al die maanden van afstand houden en al dat gedoe met die maatregelen… Doe ik ook. Ik wil ook niets liever dan dat het virus weg is. Maar we moeten het echt nog even volhouden met elkaar.