COMMENTAAR – De morele onbekwaamheid van ‘failliete’ zorgkapiteins

COMMENTAAR 

Als een schip op de rotsen loopt en dreigt te zinken dan verlaat de kapitein als laatste de wegzakkende schuit, maar pas nadat hij zich ervan heeft vergewist dat álle opvarenden in veiligheid zijn.

Het is een ongeschreven zeewet, die van fatsoen en empathie getuigt. Zo hoort het, en zo behoort het te gaan. De kapitein en ook de eerste stuurman dragen een grote verantwoordelijkheid voor de passagiers en/of bemanningsleden. Het is zelfs een erezaak voor zeevaarders.

Toen enige jaren geleden het luxueuze cruiseschip Costa Concordia op een rif voor het eilandje Giglio voor de kust van Toscane liep en kapseisde, bleek de kapitein van deze varende stad onmiddellijk zijn biezen te hebben gepakt. Hij had lak aan de regels dat hij als laatste het schip had moeten verlaten, had duidelijk gekozen voor zijn eigen welzijn, en was in geen velden of wegen meer te vinden toen de catastrofe zich in volle omvang voltrok.

Kwaad bloed

De schending van deze code, zette wereldwijd kwaad bloed. Wat kapitein Francesco Schettino had geflikt was van een ongekende ploerterigheid. Ook volgens het Italiaanse Openbaar Ministerie was Schettino verantwoordelijk voor wat er was gebeurd, had hij zijn eigen belang boven dat van anderen gesteld en zijn capaciteiten ernstig overschat. Bij de zeeramp kwamen 32 mensen om het leven. Op dit moment zit de kapitein, na in cassatie te zijn gegaan tegen een gevangenisstraf van 16 jaar, zijn volle verblijf achter de tralies uit.

Het is goed dat de Italiaanse justitie het als een erezaak heeft gezien om deze alom in gebreke gebleven kapitein zijn verdiende loon te geven.

Ook het Slotervaartziekenhuis in Amsterdam en de IJsselmeerziekenhuizen in Lelystad en Emmeloord liepen op de rotsen en waren als zinkende schepen. Bovendien hadden ze hun eigen kapiteins. Maar hun honderden patiënten gingen in chaotische, ongecontroleerde omstandigheden ‘van boord’ en hebben sinds dat moment nooit meer iets van deze non-empathische zorgzakenlieden vernomen.

De vergelijking tussen deze voormalige ziekenhuisbestuurders en de Italiaanse kapitein Francesco Schettino dringt zich op nu de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) donderdag heeft verklaard dat de veiligheid van patiënten wel degelijk in het geding is geweest toen de genoemde ziekenhuizen een jaar geleden failliet gingen.

Nog net geen doden…

De Onderzoeksraad oordeelt nu: ,,Het faillissement van MC Slotervaart en MC IJsselmeerziekenhuizen leidde tot vertragingen en terugval in behandeltrajecten van duizenden patiënten. Ook werden operaties afgezegd, waren medicijnen niet beschikbaar, werden patiënten naar verkeerde ziekenhuizen gestuurd of ontbraken actuele medische gegevens. Omdat niet duidelijk was welke faciliteiten of specialisten beschikbaar waren in het geval van complicaties bij een medische ingreep, konden artsen niet weloverwogen besluiten over medische ingrepen.”

Gelukkig – er zijn, voor zover bekend, geen doden onder de zieken te betreuren. Nog net niet… Dat horrorscenario is volgens de OVV allemaal voorkomen door ,,de inzet en veerkracht van het personeel” dat eerst aan de patiënten dacht en pas later aan de eigen belangen. Het personeel van de failliete ziekenhuizen handelde zoals een zeekapitein betaamt: zij verlieten als laatste hun zinkende schepen.

Dat kan van hun bazen niet gezegd worden. Die hebben de boel de boel gelaten, hun miljoenen op het droge getrokken en bekommeren zich totaal niet over het feit dat zij – vooral in menselijk opzicht – ernstig in gebreke zijn gebleven, ten opzichte van hun patiënten en werknemers. Voor patiënten en personeel van de twee ontmantelde ziekenhuizen is het onverteerbaar dat deze bestuurders wegkomen met hun morele onbekwaamheid.

Het zou goed zijn wanneer het Recht het als een erezaak ziet om deze alom in gebreke gebleven zorgkapiteins hier alsnog op aan te spreken.

De zorgbestuurders van ‘het Slotervaart’ en de IJsselmeerziekenhuizen hebben de boel de boel gelaten en hun miljoenen op het droge getrokken.