Zachtmoedige Louis Brander van bijna 26 jaar uit Hoogeveen zit boordevol creatieve ideeën. Diep van binnen is hij een soapacteur, een dichter, ook een liedjesschrijver. Alleen komt dat niet tot uiting als je met hem een gesprek probeert aan te knopen.

Louis blokkeert in zijn praten, gedachten kan hij daardoor maar moeilijk overbrengen. Het is geen kwestie van stotteren, het is een extreme vorm van verbale verlegenheid.

Onmiddellijk loopt hij vast in een gesprek, en komt niet verder dan antwoorden met veel stilte vooraf, gevolgd door krampachtig uitgesproken woordjes als: ,,Ja…ja…” en ,,uhmmm”, als je hem vragen stelt. Enige minuten later, wanneer hij zich wat meer op zijn gemak voelt bij degene die hem aanspreekt, ontstaan soms korte zinnetjes van drie, hooguit vier woorden. Maar veel verder komt hij niet.

Vreselijk vindt hij het dat hij niet onbelemmerd kan communiceren, want graag wil hij zíjn zoals ‘iedereen’. Louis kampt al jaren met een spraakhandicap die in de medische handboeken staat als ‘selectief mutisme’. Deze remming wordt gezien als een ontwikkelingsstoornis die bij één tot 7 per duizend kinderen en jongeren voorkomt.

Op school werd hij de klas uitgezet, omdat hij ‘weigerde’ te praten…

Vroeger op school, vertelde Louis me eerder, zette de docent hem zelfs het klaslokaal uit omdat hij ‘weigerde te praten’. Hij wílde wel, maar hij kón niet – er was geen enkel begrip. Dat heeft hem diep gekwetst.

Ik gun Louis, als aankomend artiest, want ik geloof in hem, een ontmoeting met Sanne Hans (Miss Montreal) die flink stottert, behalve als ze zingt, maar zich van haar gesprekshaperingen niets aantrekt – mensen accepteren haar zoals ze is. Zij is een voorbeeld.

Wonderlijk is dat Louis op YouTube zeker drie kwartier moeiteloos en vlekkeloos volpraat over zijn praathandicap. Hij is dan alleen met een camera en een microfoon en voelt zich vrij en onbespied, zonder dat hij iemand tegenover zich weet tegen wie hij moet praten. De camera is allesbehalve bedreigend voor hem.

Ik ken Louis Brander sinds ik vorig jaar in het weekeindtijdschrift ‘VRIJ’ van De Telegraaf, een column aan hem wijdde. Duizenden reacties waren het gevolg. Deze week stuurde Louis mij de tekst van een liedje, dat hij had geschreven. Verrast was ik, een liedje? Zijn  wensen om te acteren, op het podium te staan of voor een tv-camera, kende ik – zo was hij al eens figurant in ‘GTST’, Goede Tijden Slechte Tijden. Maar liedjesschrijver? Die kant kende ik nog niet, ook al past die perfect bij hem. Hij vertelde me in enkele woorden dat hij ook al eens zangles had gehad.

Toen ik de songtekst (nóg zonder muziek) las, was op slag duidelijk waarover het liedje gaat: over zijn selectief mutisme, hoezeer het hem keer op keer raakt dat hij tegen die muur óm zijn woorden heen aanbotst en daardoor soms eenzaam en onbegrepen is. Een paar regels uit zijn tekst:

Soms ben ik verlegen, vindt iedereen mij raar/Dan denk ik even Kijk mij niet na/
Durf niet te praten, mezelf te laten zien/Alleen als ik je ken, bijvoorbeeld een vriend/
Soms is het moeilijk, dat wat ik heb/Toch zing ik dit lied, met heel veel lef/Dit zal mij helpen, ben op de goede weg/Want luister maar naar wat ik je zeg.

Bijzonder is bovendien dat Louis zijn liedje, dat ontstond na een kort maar heftig liefdesverdriet, binnenkort gaat opnemen in de studio van Martin Sterken in Valthermond, in het zuidoosten van Drenthe. Hij doet dat samen met Burdy, een Groningse zanger, die eigenlijk Bert Schaap heet, ooit bekend werd als de Zingende Melkboer, maar die inmiddels buschauffeur is geworden… en nog altijd het levenslied zingt, al 27 jaar.

Burdy: Ik ben benieuwd naar zijn praat- en zangstem

Een stap voorwaarts voor Louis, ook een speciaal vooruitzicht voor Bert Schaap die geraakt zegt te zijn door een jongen die wil zingen over datgene wat hij verbaal niet kan vertellen. ,,Ik las zijn tekst, nadat ik iets over zijn achtergrond had gehoord. Ik krijg meer teksten en liedjes spontaan aangeboden, maar dít… dit in het bijzonder trok mijn aandacht. Ik ben benieuwd naar zijn praat- en zangstem.”

Louis Brander zoekt de grenzen op van wat hij kan en durft… nú in een opnamestudio. Met een nog titelloos liedje. Zingen wil hij om zijn probleem ‘bespreekbaar’ te maken… Met tekstregels als:

‘Vaak een kort woordje, niet zoveel/Maar ik zet door, en blijf reëel/Dit lied zingen, doet mij veel/Want zingen lukt mij, ben niet meer stil.

Ik gun Louis & Burdy een hit.

Louis Brander (Beeld van Facebook)