‘De geheimen van de geriatrie ontrafeld’

Foto: Gerd Altmann/Pixabay

‘De geheimen van de geriatrie ontrafeld’

Dit gebeurt er: een oudere persoon valt, nadat hij of zij verward is, breekt vervolgens een been en de casus lijkt ermee beschreven. Niet dus!

Het medische vaktijdschrift NTVG, het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, gaf deze week niet voor niets een opmerkelijke waarschuwing in een zogeheten ‘klinische les’, een les gericht op de medische praktijk. ‘Collega’s let op’, schreef het blad, ,,Bij deze val kan Corona in het spel zijn!’

Toch Corona!

Reden voor Meer over Medisch de mening te vragen van dr. Bart Spaetgens, internist- ouderengeneeskunde in het Maastricht UMC. ,,Wij registreerden al meerdere gevallen. Een ernstige verwardheid en dan vallen, waarbij de gedachte kan gaan richting een gecompliceerde urineweginfectie (urosepsis), wetende dat bij bejaarden het bezinksel in de urine vaak verontreinigd is. Tja, dan blijkt het toch Corona, waaraan je misschien eerst niet onmiddellijk gedacht had!”

De misleiding wordt versterkt door het feit dat veel senioren geen koorts hebben bij Corona. ,,Terwijl dit een terecht aspect is in de speerpunten van het RIVM”, aldus dr. Spaetgens, ,,Het begin van een ziekte-episode met sterk ontregelende acute geriatrische syndromen, zoals ernstige verwardheid, moet in deze tijd altíjd als een alarmsignaal gelden voor een mogelijke infectie met het SARS-CoV-2-virus.” De specialist ouderen geneeskunde vervolgt: ,,Ik noem dit de geriatrie-paradox, een onverwachte uitkomst die juist heel typisch is voor deze patiënten. De geheimen van de geriatrie ontrafelen, brengt de juiste diagnose dichterbij.”

Grens

Waar overigens legt hij als senioren specialist de grens voor de term ‘geriatrie’? Dr. Spaetgens: ,,Bij 70+, maar daar wijken we graag vanaf. We werken met een positieve definitie die ‘inclusief’ is.” Geldt dit criterium ook bij opname? “Er is niets gevaarlijkers dan dogma’s. Zoals altijd, we kijken en praten met de patiënt. Iemand van 75 jaar kan zomaar een duidelijk lagere biologische leeftijd hebben dan z’n paspoort aangeeft. Landelijk ontplooien zich initiatieven om de CFS (Clinical Frailty Scale ofwel de Klinische Kwetsbaarheid Schaal) te gebruiken om de uitkomsten van een opname bij Corona in te schatten.

Wat houdt hem momenteel het meeste bezig? ,,Deze overweging die bij al ons handelen de boventoon moet voeren: dokters kunnen van alles en bieden dat maar al te graag aan… Toch moeten we nu soms zeggen: ,,Wij gaan niets doen dat u als patiënt toch niet zal helpen. Wat we wél doen, maar ook wat we niet doen, is in uw belang, vertrouw me!”

Twee jaar differentiatie ouderengeneeskunde, als eindronde in de specialisatie tot internist-geriater, heeft de arts Spaetgens dezer dagen nog meer doen beseffen dat zijn vak eindig kan zijn, bij Corona bovendien versterkt door de typische ‘atypische’ ziektepresentatie van ouderen.

Bij een val van een oudere persoon kan Corona in het spel zijn!’