Jaap van Dissel, RIVM-directeur van het Centrum voor Infectieziektebestrijding, is uitgegroeid tot de coronapremier van het land.

Het wordt steeds duidelijker dat het RIVM, het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, meer is dan slechts kabinetsadviseur in coronatijd. Het instituut maakt daarin volledig de dienst uit in Nederland.

Niet premier Mark Rutte, ook niet zorgminister Hugo de Jonge (die werkelijk van alles de schuld krijgt…), evenmin het parlement, en al helemaal niet de 25 burgemeesters binnen het Veiligheidsberaad. Zij allen zijn niet richtinggevend.

Echter, infectieziekte-expert prof. Dr. Jaap van Dissel, RIVM-directeur van het Centrum voor Infectieziektebestrijding, is gaandeweg uitgegroeid tot de corona-premier van het land. Zijn woord is wet, hij dicteert. Het kabinet Rutte III leunt volledig op hem. Het beleid is stilzwijgend uit handen gegeven.

Verpleeghuizen

Want, wát lees ik in dagblad Trouw: ‘Het RIVM geeft verpleeghuizen toch toestemming om al hun bewoners in één keer te vaccineren. Dat bevestigt een woordvoerder van het RIVM.’

Ofwel, ook de vaccinatiechaos die zich in de voorbije weken in veel verpleeg- en verzorgingshuizen aankondigde en zich al voordeed, en waarbij bewoners van verschillende leeftijds- en risicogroepen/medische indicaties in soms wel vier ronden zouden worden ingeënt, was ingegeven door de strakke infectieregels van het Rijksinstituut.

Het heeft tot heel wat onrust en emoties geleid onder bewoners en hun familieleden. Evenzeer was er onbehagen bij huisartsen, verpleeghuisartsen en overig zorgpersoneel in de verpleeginstellingen.

Rust en regelmaat

Het leidde er bijvoorbeeld toe dat de mevrouw van kamer 3 op de begane grond van het verpleeghuis in Groningen wèl haar injectie kreeg, terwijl de meneer in het appartement naast haar nog enige dagen moest wachten – ondanks dat hij even oud was (82). Verschil? Mevrouw had een hogere medische indicatie. Of van het echtpaar Tuitert in Noord-Holland, dat nog samenwoont in het zorghuis, moest eerst de man  komen opdagen, waarna enige dagen later zijn vrouw pas aan de beurt was. Dus vier keer stress bij het enigszins broze paar.

Rommelig, onoverzichtelijk en soms tot onderlinge ‘jaloezie’ aansporend (‘Waarom die mevrouw wel en ik niet?’). Dus al met al chaotisch voor bewoners in een sector waar eigenlijk ‘rust en regelmaat’ dient te zijn.

En dat in, naar verluidt, zo’n 2350 verpleeg- en verzorgingshuizen in Nederland. Deze toestand ontstond zuiver en alleen door de richtlijnen van het RIVM. De verpleeghuizen zouden waarschijnlijk nog vele weken bezig zijn geweest om hun bewoners te laten vaccineren – soms in wel vier tot vijf ronden, en dat twee keer. Al die tijd hadden ook de strikte antibesmettingsrichtlijnen van kracht moeten zijn.

Tot inkeer

Gelukkig is het RIVM tot inkeer gekomen, tot de orde geroepen door kritische geluiden: ‘Verpleeghuizen mogen voortaan hun bewoners in één keer vaccineren’.

Maar het ‘groene licht’ van het RIVM zegt vooral veel over de positie van ‘corona-minister’ Hugo de Jonge. Veel van wat hij zegt over ‘zijn’ coronabeleid blijkt ingefluisterd door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu te Bilthoven. Hij is dan wel politiek verantwoordelijk, wordt daarom steeds feller bekritiseerd, maar eigenlijk is hij de wat trieste loopjongen van een corona-fluisteraar.

Of Hugo dat nog lang volhoudt? (Hij is al demissionair…). Dat valt te bezien.

Peter Schoonen