Jan van der Borden was 31 jaar lang KNO-arts in het BovenIJ ziekenhuis in Amsterdam-Noord. Nu is hij ook eigenaar van Miocrates dat voor zorgprofessionals websites bouwt, zoals voor de Nederlandse KNO-vereniging waarvan hij erelid is. Op dit moment bouwt hij neus.nu uit tot hét platform voor de neus. Zijn hobby is onder meer de historie van de Nederlandse KNO-heelkunde blootleggen.
Zanger Huub van der Lubbe (De Dijk) vertelde over zijn eigen tinnitus en waarschuwde de jeugd om goed op te passen met hard geluid.
Opvoeden gaat verder dan leren tandenpoetsen…
Deze week las ik het boek Achter de Dijk van Hugo Logtenberg uit. Over de liveband De Dijk. Met extra belangstelling, want ik kom er zelf ook in voor (en ik heb geen hoorapparaat).
Je zult begrijpen dat dat een relatie moet hebben met oren en dat klopt. De leden van de band waren mij, als het om oren gaat, niet onbekend. Naast de dagelijkse verzorging van oren die nodig is om muziek te kunnen maken, hadden wij het tijdens een consult vaak over hard geluid, gehoorverlies en oorsuizen.
Bij de boekpresentatie in De Rode Hoed in Amsterdam vorige maand vertelde zanger Huub van der Lubbe over zijn eigen tinnitus (‘oorsuizen’) en waarschuwde hij de jeugd om goed op te passen met hard geluid.
Stress
Het boek geeft een enerverende inkijk in het leven van beroepsmuzikanten en hun omgeving. Van alle bandleden krijgt de lezer inzicht in hoe muziek wordt beleefd, wat genot brengt, maar ook hoe omgegaan wordt met schade van het gehoor. Huub heeft extreme last van zijn tinnitus, vooral als hij vermoeid is en/of gestrest, terwijl drummer Antonie Broek zijn tinnitus draagt als een medaille van verdienste.
Het is goed om in het boek tussen de regels door te lezen dat mijn uitleg blijkbaar is aangekomen bij de heren: hoe de tinnitus te voorkomen zou zijn geweest, wat je moet doen als je er last van hebt en hoe de toekomst er qua gehoor uit zal zien.
Onomkeerbaar
Gezonde oren zijn belangrijk voor de mens. De meeste mensen zouden zelfs liever blind dan doof zijn. Muzikanten maken een extreme belasting van hun oren door en dat geldt ook voor bijvoorbeeld festivalbezoekers. Die belasting bestaat uit een te hoog en te langdurig geluidsvolume. Daarnaast krijgen de oren geen tijd om even “op adem te komen”. De schade aan de oren stapelt zich op en zo ontstaan gehoorverlies, oorsuizen en slechte spraakverstaanbaarheid. Een onomkeerbaar gevolg dat beter niet kan optreden, want herstel is niet mogelijk en een hoorapparaat lost de problemen niet op. Preventie is dus – zoals zo vaak – het toverwoord.
Genot
Je als muzikant willens en wetens blootstellen aan te harde muziek is één, maar dat het publiek die schade mede kan oplopen, is een zorg die ook in Den Haag leeft. De eenvoudige oplossing dat bands niet harder mogen spelen dan 80 decibel gaat het niet redden. Hard geluid maakt stoffen (endorfines) vrij in het lichaam en dat brengt een genotsgevoel teweeg. Er moet dus out-of-the-sound-box worden gedacht. Hiervoor is een adviesbureau door de Rijksoverheid ingehuurd dat het afgelopen jaar alle belanghebbenden heeft geïnterviewd. Aan één van deze groepssessies mocht ik als professional deelnemen. Het advies van KNO-artsen en audiologen kwam neer op opvoeding. Begin jong met instructie over de gevaren van te hard geluid.
Geluidshygiëne
Mijn stokpaardje dat geluidshygiëne op jonge leeftijd moet worden bijgebracht, werd positief omarmd. Ouders moeten hun kinderen niet alleen leren hoe ze zich horen te gedragen, dat ze hun handen moeten wassen, hun tanden moeten poetsen, etc., maar ze op latere leeftijd ook bijbrengen dat het belangrijk is gezond te eten, niet te gaan roken, voorzichtig te zijn met drank en drugs en ga zo maar door. Het bijbrengen van geluidshygiëne hoort daar ook bij! En dat is een lastige, want zelf zijn ouders van jonge kinderen ook niet opgevoed met die ‘lawaairegels’.
De overheid kan daarbij helpen (SIRE), maar ook audicien-ketens zouden in spotjes op tv of social media een “humoristisch” steentje kunnen bijdragen. Dan staat de KNO-vereniging er met haar actie PrevENT niet meer alleen voor.
Muzikanten maken een extreme belasting van hun oren door en dat geldt ook voor bijvoorbeeld festivalbezoekers. Die belasting bestaat uit een te hoog en te langdurig geluidsvolume. Daarnaast krijgen de oren geen tijd om even ‘op adem te komen’.
