Sterke daling van zwangerschapvergiftiging

UTRECHT – Zwangerschapvergiftiging in Nederland komt de laatste tien jaar aanzienlijk minder voor. Dat blijkt uit nieuw promotieonderzoek van de Utrechtse gynaecoloog Timme Schaap.

Het aantal zwangere vrouwen of recent bevallen vrouwen dat te maken krijgt met ernstige stuipen als gevolg van zwangerschap-toxicose, is met ruim 70 procent afgenomen.

Vrouw wordt overvallen door op epilepsie lijkende stuipen

Bij zwangerschapvergiftiging of ‘eclampsie’ worden vrouwen overvallen door stuipen, zogeheten convulsies, die op een epileptische aanval lijken. Het verschil met epilepsie is evenwel dat vrouwen met eclampsie risico lopen op een hersenbloeding en dat er complicaties bij de ongeboren baby kunnen ontstaan.

,,Er is een heel forse afname van eclampsie te zien”, vertelt Timme Schaap, verbonden aan het Geboortecentrum van het Wilhelmina Kinderziekenhuis (WKZ) en het UMC Utrecht. ,,Uit ons onderzoek blijkt dat de aandoening nu nog maar bij twee op de 10.000 bevallingen voorkomt.” Schaap beschouwt de sterk dalende lijn in zwangerschapsvergiftiging als ,,een groot compliment voor alle verloskundige zorgverleners”.

Eclampsie kan voorkomen bij vrouwen met pre-eclampsie, een aandoening waarbij de vrouw tijdens de zwangerschap een hoge bloeddruk (hyperternsie) ontwikkelt in combinatie met een fors eiwitverlies in de urine, of een andere orgaanstoornis. De aandoening kan voor, tijdens of na de bevalling optreden. Aanvallen duren meestal ongeveer een minuut. Nadien is er dikwijls een toestand van verwarring.

Zwangerschapvergitiging heeft niets te maken met verkeerde voeding

Tot voor kort kreeg zo’n 15 procent van alle zwangere vrouwen  te maken met een vorm van zwangerschapvergiftiging. Eclampsie doet zich meestal voor na 22 tot 24 weken, maar kan ook nog een week na de bevalling optreden, en heeft niets te maken met (verkeerde) voeding tijdens de zwangerschap.

De sterke afname van eclampsie heeft volgens Schaap te maken met, zoals hij stelt, de veel betere behandeling in Nederland van hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap. ,,Waarschijnlijk komt dit doordat wij vrouwen beter controleren in de zwangerschap en het kraambed. In het geval van pre-eclampsie zijn we ook nog eens veel strikter gaan behandelen. Deze betere begeleiding en behandeling bij vrouwen met pre-eclampsie heeft hiermee geleid tot een afname van eclampsie.”

De binnenkort promoverende gynaecoloog kwam de daling van eclampsie op het spoor door het registratiesysteem, waartoe hij zelf het initiatief nam. Hij noemde het: ‘NethOSS’, afkorting van Netherlands Obstetric Surveillance System. Schaap werkte hierin samen met de zg. auditcommissie Maternale Sterfte en Morbiditeit (AMSM).

,,Elk ziekenhuis in Nederland met een verloskundeafdeling geeft maandelijks  door hoe vaak in de afgelopen maand bepaalde zeldzame aandoeningen of complicaties van de zwangerschap zich in dat ziekenhuis hebben voorgedaan”, legt Timme uit. ,,Ook maakt NethOSS het mogelijk om details van de zwangerschapscontroles en bevalling te analyseren.” Daardoor krijg je volgens Timme een veel uitvoeriger beeld van het verloop van de ziekte.