Doe-het-zelf-trend in ziekenhuizen is reactie op farmaceutische bedrijven die steeds meer winst willen maken op medicijnen.

EINDHOVEN/ZWOLLE – Het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven vult sinds kort zijn eigen medicijnspuiten, en heeft daar niet langer prijsopdrijvende fabrikanten voor nodig. De Isala Klinieken in Zwolle, Meppel, Kampen en Heerde vullen al zeker een jaar ‘in eigen huis’ deze kant-en-klare spuiten voor hun patiënten. Door samen te werken zijn de twee  ziekenhuizen op dit gebied nu geheel zelfvoorzienend geworden.

Tijdens de coronamaanden is bij de apotheek van het Catharina Ziekenhuis een speciale cleanroom voor vulmachines gebouwd. Dat gebeurde versneld. ,,Het zelf vervaardigen van steriele spuiten bespaart medewerkers op de intensive care en de operatiekamers heel veel tijd”, vertelt woordvoerder Roel Rambags. Bovendien is de toediening uiteindelijk nauwkeuriger – namelijk per patiënt op maat – en ook efficiënter, zegt hij. Ook bespaart het ziekenhuis hiermee veel geld. ,,Doordat ze machinaal worden gevuld is de kans op fouten bij het mengen nihil. Dat is een enorme winst. Zeker bij een crisissituatie als er veel druk en stress is,” verduidelijkt ziekenhuisapotheker Ralph van Wezel.

Verpleegkundigen zijn dagelijks per patiënt veel tijd kwijt met het vullen van medicijnspuiten. Nu worden deze spuiten door de ziekenhuisapotheek gevuld. Foto: Catharina Ziekenhuis

Langer houdbaar

IC-patiënten krijgen vaak medicijnen via een infuus toegediend, legt het ziekenhuis uit. ,,Dagelijks kan dat oplopen tot wel 20 toedieningen per patiënt. Verpleegkundigen of apothekersassistenten moeten die medicijnen zelf optrekken uit een ampul en daarna mengen. Normaal gesproken kost het klaarmaken van een spuit zo’n zes minuten. In een speciale vulmachine is deze werkwijze geautomatiseerd. Na het vullen worden de spuiten direct gesteriliseerd, zodat ze langer houdbaar zijn.”

Isala Klinieken: Medicijnprijzen worden soms zo opgedreven dat zorgverzekeraars ze niet meer willen vergoeden

Dat ziekenhuizen steeds vaker hun eigen medicijnen maken, en – zoals nu – ook hun eigen medicijnspuiten vullen, heeft álles te maken met de toenemende instabiliteit van de farmaceutische industrie. Die blijkt niet langer in staat levering te garanderen van alle benodigde geneesmiddelen. Er zijn immers steeds meer medicijnen die niet meer voorradig zijn in openbare apotheken, omdat producenten vaker verstek laten gaan. Het gaat daarbij om vele honderden middelen die korte of langere tijd niet leverbaar zijn. Daar komt bij dat verschillende farmaceutische ondernemingen Nederland als afzetgebied te klein dus niet interessant vinden. Ook worden soms exorbitante prijzen gevraagd voor nieuwe middelen bij moeilijk te behandelen aandoeningen.

Weesgeneesmiddelen

,,Het lijkt”, stellen de Isala Klinieken op hun website, ,,alsof grote farmaceutische bedrijven steeds meer winst willen maken op medicijnen. De prijzen kunnen zelfs zo opgedreven worden, dat zorgverzekeraars het niet meer willen vergoeden. Inmiddels zijn er meer ziekenhuisapotheken die bepaalde dure medicatie zelf (na)maken voor kleine patiëntgroepen.”

Zoals het Academisch Medisch Centrum (AMC, onderdeel van Amsterdam UMC) dat zelf een medicijn maakte voor patiënten met de zeldzame stofwisselingsziekte CTX, afkorting van cerebrotendineuze xanthomatose. Nederland telt ruim 60 CTX-patiënten. Vanwege de enorme kosten, 40.000 euro per patiënt per jaar, stopte de zorgverzekeraar de vergoeding van het middel CDCA. Verzekeraar VGZ steunt sindsdien het initiatief van het AMC. De verzekeraar zei destijds tegen nieuwsmedia: ,,We kunnen nu voor onze verzekerden met deze zeldzame stofwisselingsziekte dit alternatief inkopen. Daarmee is de continuïteit van dit geneesmiddel voor onze verzekerden gewaarborgd en zijn wij niet langer afhankelijk van een fabrikant die eenzijdig uit is op winstmaximalisatie.”

 

Meest populair in Medicijnen