UPDATE - 17:30 uur - Premier Rutte's grootste probleem is op dit moment de beschikbaarheid van voldoende vaccins voor Nederland. 'Daar krijg ik nou buikpijn van', zei de bewindsman vanmiddag tijdens de wekelijkse persconferentie na afloop van de Ministerraad. Rutte doelde onder meer op de verbale schermutselingen over de contract-afspraken tussen het farmaceutische bedrijf AstraZeneca en de Europese Commissie. Beide partijen interpreteren de afspraken anders. Rutte zei dat Nederland vanuit een vaccin-achterstand ('We zijn te laat begonnen met vaccineren') de komende weken zal inlopen naar het Europees gemiddelde. 'We zullen niet bij de top gaan horen, bewust niet, omdat we vaccins achter de hand houden. Sommige landen staan weliswaar hoog genoteerd, maar ze hebben alles weggeprikt wat ze op voorraad hadden. Daardoor zijn landen nu gestopt met vaccineren omdat ze erdoorheen zijn.' Ook de Amerikaanse vaccinproducent Moderna heeft aangekondigd begin februari tijdelijk 20 pct. minder te kunnen leveren dan was afgesproken. Ook aan Nederland. Oorzaak: ombouw en aanpassing van de fabriek.

*Astra-Zeneca vaccin goedgekeurd, ruzie met Europese Commissie lijkt bijgelegd – *Twee nieuwe virusvarianten uit Brazilië – *Rutte heeft buikpijn over vaccintekorten – *Ook Moderna levert Nederland begin februari 20% minder vaccins

NEW YORK/DEN HAAG – De naar verluidt nóg besmettelijker Zuid-Afrikaanse variant van het coronavirus lijkt de effectiviteit af te zwakken van verschillende vaccins. Dat suggereren studies naar de beschermingsgraad van nu beschikbare entstoffen onder invloed van nieuwe mutaties van het ‘oude’ coronavirus.

De Zuid-Afrikaanse variant lijkt ook de werkzaamheid van Covid-vaccins gemaakt door BioNTech/Pfizer, Moderna en Novavax te verminderen, constateert The New York Times in berichtgeving vrijdag. Deze variant is inmiddels aangetroffen in ten minste dertig landen.

66 procent

Vrijdag meldde ook de Amerikaanse farmaciereus Johnson & Johnson dat zíjn één dosis-vaccin gemiddeld voor 66 procent effectief is tegen ‘milde tot ernstige COVID-19’, met een bescherming die startte vanaf dag 14. Na 28 dagen opbouw van antistoffen is zelfs sprake van 85 procent bescherming tegen ernstige Covid. Dat blijkt uit de voltooide Ensemble-fase 3-studie, waaraan bijna 44.000 vrijwilligers mee uit de VS, Zuid-Afrika en zes landen in Latijns-Amerika. Het opgegeven beschermingscijfer van 66 procent lijkt aanmerkelijk lager dan eerdere vaccins, zoals die van Pfizer en Moderna. Deze bedrijven zetten hun entstoffen in de markt met een effectiviteit (bij twee prikken) van in de 90-95 procent.

Johnson & Johnson werkt met een vaccin dat in Nederland uitgedacht en vervaardigd is door de Leidse vaccinontwikkelaar Janssen Vaccines. Opvallend is dat J&J met een belangrijke mededeling komt ten aanzien van de verschillen in vaccin-werkzaamheid per land. De effectiviteit in de Verenigde Staten ligt iets hoger (72 procent) dan het mondiale gemiddelde van 66 procent, maar blijkt een stuk lager in Zuid-Afrika, waar de eerder genoemde besmettelijker variant rondgaat. Daar werkt het Janssen-vaccin nog maar voor 57 procent. Dat wijst er op dat de corona-mutatie de werkzaamheid ernstig negatief beïnvloedt.

Het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA) heeft vandaag, ondanks de Europese ernstige leveringsproblemen van producent AstraZeneca, positief geoordeeld over het coronavaccin dat het bedrijf maakte met de Universiteit van Oxford. Daarmee lijkt EMA in elk geval de weg te hebben vrijgemaakt voor de Europese Commissie om de entstof toe te laten tot de geneesmiddelenmarkt.

Braziliaanse varianten

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) meldde vandaag dat in Nederland opnieuw twee nieuwe varianten van het coronavirus zijn aangetroffen. ,,Beide varianten vinden hun oorsprong in Brazilië”, stelt het instituut. ,,Bij bron- en contactonderzoek is bij twee personen in de regio Amsterdam, de Braziliaanse variant P1 (‘B.1.1.28.P1’) gevonden. Deze beide personen zijn kortgeleden teruggekomen van een reis naar Brazilië, zijn in quarantaine gegaan, ontwikkelden klachten en kregen een positieve testuitslag.  Gezien de reishistorie is verder onderzoek gedaan. Bij twee personen in de regio Brabant is in de de Braziliaanse variant P2 (B.1.1.28.P2) aan het licht gekomen. Deze twee personen hebben geen reishistorie met het Zuid-Amerikaanse land. Of er een andere link is met Brazilië wordt op dit moment onderzocht. Daarmee komt het totaal aantal Brasil-besmetten op vijf.

Premier Rutte vanmiddag tijdens zijn wekelijkse persconferentie na afloop van de Ministerraad.