Aziatische zakenvrouw verloor voorgoed zicht in één oog door medische fout in Amsterdamse kliniek

ROTTERDAM – Het inspuiten van fillers kan leiden tot het afsterven van weefsel en in het slechtste geval zelfs tot blindheid. Dat blijkt uit onderzoek van huidartsen van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam, gepubliceerd in het jongste nummer van het Aesthetic Surgery Journal. Dergelijke ernstige complicaties kunnen zich voordoen wanneer een filler, meestal ‘hyaluronzuur’, per ongeluk in een bloedvat wordt gespoten. Hierdoor kan het vat verstopt raken  en het huidweefsel of de oogzenuw afsterft. In Nederland vinden jaarlijks naar schatting 150.000 filler-injecties plaats.

Zakenvrouw

Hoe vaak deze complicatie in Nederland voorkomt of al is voorgekomen is onduidelijk. Eerder publiceerden dezelfde Rotterdamse dermatologen van de Polikliniek voor complicaties met fillers hier al over in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde. In 2017 maakten zij melding van blindheid aan een oog bij een toen 26-jarige zakenvrouw van Aziatische afkomst. Zij verloor voorgoed haar zicht in het oog na een ’filler’-behandeling in een Amsterdamse cosmetische kliniek. Bij de internationale zakenvrouw werd een vulmiddel ingespoten ter correctie van haar enigszins platte neus. Zij wilde een meer nadrukkelijke neusbrug hebben en kreeg daartoe een filler met hyaluronzuur’ geïnjecteerd. Kort na het inspuiten ontstond plotseling hevige pijn in het rechteroog, waarna zij van het ene op het andere moment niets meer kon zien.

Oogzenuw

Vanuit de kliniek waar de behandeling plaatsvond werd de vrouw toen met spoed naar het toenmalige VU-medisch centrum gebracht. Daar bleek dat de vulstof zich via een bloedvat op de neus naar de oogkas had weten te verplaatsen, waarna op die plek de oogzenuw onherstelbaar beschadigd was. Dermatoloog dr. Peter Velthuis van het Erasmus MC, ook nu een van de auteurs van het artikel in het Aesthetic Surgery Journal, sprak van een zeldzame maar zeer ernstige complicatie.

Wereldwijd zijn er inmiddels enkele honderden van dergelijke gevallen beschreven, meestal na lipofilling (dat is een verplaatsing van eigen vet) en hyaluronzuur-fillers. In de meeste gevallen gaat het om mensen van Aziatische afkomst, stelde Velthuis destijds in De Telegraaf. ,,Waarschijnlijk omdat het gevaar het grootst is bij behandelingen om het middendeel van het gelaat, met name de neus, op te vullen. Veel van hen willen graag een bril dragen, hetgeen niet al te makkelijk gaat met een platte neusbrug.”

Onderrapportage

De Aziatische zakenvrouw stond te boek als ‘het eerste geval in Nederland’. Maar toen al zei Peter Velthuis: ,,Uit ervaring weten wij wel dat vaak sprake is van een onderrapportage. We sluiten dan ook meerdere meldingen nu niet uit.”

Het afsterven van weefsel komt wereldwijd bij 1 op 6.600 fillerinjecties voor, de oogcomplicatie treedt wereldwijd waarschijnlijk bij 1 a 2 gevallen per dag voor. Het inspuiten van de filler op basis van echogeleiding kan dit voorkomen, stelt Velthuis. Dat gebeurt veelal niet, de dokter of zijn assistente zet de spuit. Verder kunnen fillers, wanneer de patiënt zich op tijd meldt, opgelost worden met het toedienen van een enzym, hyalonuridase, dat de filler oplost zodat het bloedvat weer doorgankelijk wordt.

Waarschuwing

Velthuis: ,,Het is een alarmerende complicatie die grote gevolgen kan hebben. We zien dat deze complicatie met name veel in Azië optreedt, omdat daar vaak fillers op de neus worden ingespoten en dus dichtbij het oog. Het is belangrijk dat met bijvoorbeeld door echoscopie vooraf wordt gekeken waar de bloedvaten lopen, zodat deze met inspuiten niet geraakt kunnen worden.”

De beide publicaties in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde en het Aesthetic Surgery Journal zijn bedoeld als waarschuwing en ter lering aan vakgenoten, zeggen de artsen. Daaruit blijkt dat er nog geen afdoende behandeling bestaat voor het opheffen van plotseling gezichtsverlies dan wel blindheid bij een cosmetische behandeling met fillers. Wel is bekend dat dergelijk verlies van zicht na 90 minuten onomkeerbaar is.

Lees hier het artikel in het Aesthetic Surgery Journal: https://academic.oup.com/asj/article/40/8/NP457/5857552

De wang van een vrouw van 60 jaar, ernstig ontsierd door een ontstekingsreactie op een hyaluronzuur-filler. Foto: afdeling Dermatologie/UMC Utrecht