‘Waar is plotseling de GRIEP gebleven?’

Het niet rondgaan van de griep, zelfs nu in december, is in zekere zin opmerkelijk. Maar niet ongewoon…

AMERSFOORT – Waar is de griep gebleven? ,,Die is er niet…”, zegt Ted van Essen, voormalig huisarts en voorzitter van de Nederlandse Influenza Stichting (NIS). ,,Er is op dit moment nog nergens griep.”

Zijn uitspraken worden bevestigd in afgelopen donderdag gepubliceerde gegevens van het onderzoeksinstituut Nivel te Utrecht, dat wekelijks het beeld publiceert van wat circa 350 huisartsen-peilstations in Nederland onder meer aan infectieuze ziektebeelden in hun praktijk registreren.

Noordelijk halfrond

Ook viroloog en influenzadeskundige Ab Osterhaus beaamt dat de influenza zich dit seizoen nog niet heeft laten zien op het noordelijk halfrond. ,,Evenals in Australië, op het zuidelijk halfrond waar het nu zomer is en waar de maatregelen tegen Covid-19 veel strenger zijn dan bij ons, heeft zich nog vrijwel geen influenza voorgedaan.”

Sinds eind maart van dit jaar, week-13, toen het coronavirus in Nederland om zich heen greep, is volgens het Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidszorg (Nivel) niemand in dit land nog ziek geworden door influenza. En het instituut onderbouwt dat met een grafiek.

Overzicht van influenza-achtige ziektebeelden in 2020. Bron: Nivel/Rivm

,,Het kan te maken hebben met beschermende maatregelen, zoals ‘social distancing’, het aanhouden van die anderhalve meter afstand tot elkaar”, meent Van Essen, die ‘de vaste tv-dokter’ is van Omroep MAX.

Remmen of verdringen

Osterhaus daarentegen houdt er ook rekening mee dat virussen elkaar kunnen remmen of verdringen. ,,Je ziet niet zo vaak twee belangrijke luchtwegvirussen op hetzelfde moment circuleren in de populatie, zeg maar in de bevolking’, zegt hij tegen meerovermedisch.nl . ,,Dit heeft waarschijnlijk te maken met de niet-specifieke afweer die tegen het eerste virus tijdelijk na infectie wordt opgebouwd. Dit kan dan een remmende werking hebben op de verspreiding of circulatie van een tweede virus dat in de populatie probeert binnen te dringen. Dus als er bijvoorbeeld al een verkoudheidsvirus circuleert, dan kan dit de binnenkomst van een influenzavirus remmen of uitstellen.”

Maar dit is echter zeker geen wet van Meden en Perzen, stelt Osterhaus. ,,Het komt wel degelijk voor dat zich twee luchtwegvirussen gelijktijdig in de bevolking manifesteren. Dit kan een gevaarlijke situatie opleveren omdat de ziekmakende effecten van beide virusinfecties zich dan tegelijkertijd bij dezelfde patiënten kunnen voordoen. Vooral bij patiënten in de risicogroepen kan dit tot ernstiger gevolgen leiden dan die van de afzonderlijke infecties.”

Ab Osterhaus, viroloog

Wantrouwen

Hoe het ook zij, op de sociale media in het bijzonder wordt het momenteel ‘niet actief’ zijn van het influenzavirus soms gewantrouwd. Het wordt onder meer gezien als een ‘truc van overheden’ om de coronacrisis te overdrijven. Ted van Essen heeft dit signaal ook opgevangen: ,,Mensen geloven niet dat er géén griep is. Ze denken dat de overheid en de deskundigen dit verzinnen, dat die influenza er wél is, maar dat dit allemaal stiekem als ‘Covid-19’ wordt afgedaan. Ik geloof niet dat registrerende instanties zoals Nivel dit zouden verzinnen. Sterker nog: ik weet zeker dat ze dit niet doen.”

Het niet rondgaan van de griep, zelfs nu in december, is in zekere zin opmerkelijk. ,,Maar niet ongewoon…”, voegt NIS-voorzitter Van Essen daaraan toe. ,,Het griepseizoen loopt gewoonlijk van half november tot soms wel in maart, april. Dus de griep kan nog altijd komen. Maar eerlijk gezegd: liever niet, want dat verhoogt de druk op de ziekenhuizen alleen maar, omdat er altijd mensen met complicaties van influenza in het ziekenhuis terecht komen.”

Ted van Essen, voorzitter Nederlandse Influenza Stichting

Griepprikken

Ab Osterhaus raadt vaccinatie tegen zowel influenza als corona met klem aan. ,,Zeker wanneer mensen door leeftijd of onderliggende gezondheidsproblemen tot de risicogroepen behoren is gebleken dat ze vooral als ze een dubbel-infectie met het influenza B virus krijgen, het ziektebeeld zeer ernstig kan zijn met een grote kans op overlijden.”

• Overigens is het dreigende tekort aan griepprikken dat zich onlangs aankondigde onder invloed van de coronacrisis, nu opgelost. Er was aanvankelijk véél meer vraag naar de griepprik dan gewoonlijk. Daardoor dreigde een situatie waarbij de jaarlijkse griepprik-halers dit jaar achter het net zouden vissen. Mede door een oproep van staatssecretaris Paul Blokhuis (Volksgezondheid) hebben gezonde vijftigers en zestigers afgezien van het halen van de injectie als extra bescherming tegen een eventuele corona-infectie. Bovendien heeft Nederland een extra partij van ruim 100.000 vaccins kunnen bestellen. ,,Er is daardoor weer genoeg voor iedereen”, zegt Ted van Essen van de Nederlandse Influenza Stichting.