Twee medische problemen in één klap opgelost

Maastricht UMC: ‘Kwestie van enkele kleine sneetjes maakt tweede operatie overbodig’

MAASTRICHT – Twee gezondheidsproblemen in één keer oplossen: aderverkalking (atherosclerose) én hartritmestoornissen. Met behulp van een nieuwe methode blijkt dat mogelijk te zijn in het Maastricht UMC. Het kan allemaal in één enkele operatie. ,,Door slechts een paar kleine sneetjes in de borstkas te maken”, zeggen de betrokken artsen.

Het Limburgse universitair medisch centrum vraagt nadrukkelijk aandacht voor deze nieuwe behandelmogelijkheid, omdat beide aandoeningen vaak samen voorkomen bij één enkele patiënt. Bovendien gaat het hier om ‘volksziekten’, gezien de schaal waarop ze plaatsvinden.

Alles in één

,,Dit is een all-in one behandeling”, zegt hartchirurg Bart Maesen van het Maastricht UMC, die de behandeling met collega hartchirurg Patrique Segers uitvoert. ,,Het behandelen van boezemfibrilleren is net zo belangrijk als het maken van de bypass. Waarom dan niet tegelijkertijd uitvoeren, zodat de patiënt een extra operatie met alle bijbehorende stress bespaard blijft?!”

Omdat de artsen een minimaal-invasieve techniek zeggen te gebruiken, blijft de hersteltijd relatief kort en zal de patiënt minder langdurig last hebben zoals bij een openhartoperatie. ,,Dat zijn dus niet twee, maar wel meer vliegen in één klap.” Jaarlijks komen er in het Maastricht UMC, stelt een woordvoerder van het ziekenhuis, naar schatting twintig patiënten per jaar in aanmerking voor deze operatie. In een multidisciplinair team van hartchirurgen en cardiologen worden de opties voor iedere patiënt zorgvuldig besproken. Het tweetal publiceerde er een verhaal van hun bevindingen over in de European Journal of Cardio-Thoracic Surgery (zie de link beneden).

Minder bijwerkingen

Bij patiënten die geopereerd moeten worden wegens verkalking in de kransslagader aan de voorkant van het hart, wordt ook regelmatig boezemfibrilleren (de meest voorkomende hartritmestoornis) geconstateerd. Het kan ook andersom: komt een patiënt voor boezemfibrilleren, blijkt er tevens een kransslagaderverkalking aanwezig te zijn. Normaal gesproken wordt er dan voor gekozen om tijdens een klassieke openhartoperatie de hartritmestoornis te behandelen of wordt de hartritmestoornis niet behandeld terwijl de patiënt er wel hinder van ondervindt. Afhankelijk van de ernst moet de hartritmestoornis dan op een later moment alsnog worden verholpen. De nieuwe operatiemethode maakt die extra behandeling onnodig en kent minder bijwerkingen.

Robot

Tegenwoordig wordt zo veel als mogelijk geprobeerd om minimaal invasief te opereren. Dat houdt in dat de borstkas niet in zijn geheel geopend hoeft te worden om bij het hart en de omliggende vaten te komen, maar dat slechts een paar kleine insneden (incisies) voldoende zijn. Via die sneetjes kan de chirurg met zijn instrumentarium naar binnen en de hartritmestoornis behandelen door een ablatie (ritmebehandeling) uit te voeren via een kijkoperatie. Dat houdt in dat de plekken waar de ritmestoornis op het hart ontstaat als het ware worden weggebrand. Diezelfde openingen kunnen worden gebruikt voor het maken van een bypass, een omleiding om het vernauwde deel van het aangetaste bloedvat heen. Met een robot kan de operateur via een kleine opening tussen de ribben de borstkransslagader bereiken en op het dichtgeslibde bloedvat aansluiten (de bypass).

Aderverkalking is een verouderingsziekte. Bij jongvolwassenen start reeds de ontwikkeling van de atherosclerose. Bij deze ziekte ontstaat er een ontsteking in de wand van de bloedvaten. Door de ontsteking worden er verschillende stoffen aangetrokken tot dit stukje bloedvatwand, zoals ontstekingscellen en vetten (cholesterol). Op den duur zorgt dit ervoor dat er een vernauwing van het bloedvat ontstaat. Dit wordt pas een probleem wanneer de vernauwing van het bloedvat dermate groot is, dat de organen onvoldoende bloed kunnen krijgen. Wanneer organen geen bloedtoevoer meer hebben, zullen er geen voedingsstoffen en zuurstof meer naar de organen kunnen stromen. Dit heeft als gevolg dat het weefsel zal afsterven. Een andere manier waarop atherosclerose voor klachten kan zorgen, is wanneer de vernauwing (ook wel plaque genoemd) scheurt. Hierdoor kunnen kleine propjes van deze plaque losschieten en kleine verstoppingen veroorzaken.
Bij hartritmestoornissen is de elektrische aansturing van het hart verstoord. Er ontstaan prikkels op verkeerde plaatsen, of ze volgen een verkeerde route over het hart. Bij een ablatie beschadigt de arts het hartweefsel juist op die plaatsen. De littekens die ontstaan, blokkeren de geleiding van elektrische prikkels. Patiënten met hartritmestoornissen komen in aanmerking voor een ablatie wanneer: zij veel klachten hebben, de ritmestoornis ernstige gevolgen kan hebben, andere behandelingen onvoldoende resultaat geven, of medicijnen onvoldoende helpen of vervelende bijwerkingen geven
Zie hier de wetenschappelijke publicatie: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7078858/