Sterkste daling van tuberculose in Nederland!

DEN HAAG – Tuberculose heeft in Nederland in het eerste coronajaar 2020 zijn grootste daling in vijftig jaar beleefd. Dat melden zowel het RIVM als het KNCV Tuberculosefonds op Wereld Tuberculose Dag.  

Het aantal vastgestelde nieuwe tbc-besmettingen liep met 17 procent terug, van 754 in 2019 naar 623 meldingen in 2020.

Helemaal verwonderlijk is dat niet, gezien het sterk teruglopende aantal contacten tussen mensen in de coronacrisis, evenals het ‘afstand houden’. Maar vermeldenswaardig is het zeker, de lange aanwezigheid van tuberculose in Nederland in acht nemend: begin 1900 was tuberculose hier volksziekte nummer één. Per 10.000 inwoners overleden er toen achttien aan de ziekte.

Marginaal

Inmiddels is tbc in Nederland, vergeleken met andere infectieziekten, getalsmatig marginaal te noemen, maar allerminst verwaarloosbaar. Er is al jaren sprake van een langzame teruggang, maar de vinger wordt nauwlettend aan de pols gehouden. Wereldwijd echter krijgen jaarlijks 10 miljoen mensen de ziekte. Elk jaar overlijden anderhalf miljoen mensen aan tuberculose. Een kwart van de wereldbevolking is geïnfecteerd met tbc, maar gelukkig wordt niet iedereen ziek.

Het aantal tbc-meldingen in Nederland was, aldus RIVM en KNCV, vooral lager tijdens de lockdowns, vergeleken met dezelfde maanden in de jaren ervoor. ,,Een andere verklaring is de afname van het aantal immigranten en asielzoekers. Bij binnenkomst in Nederland worden nieuwkomers uit landen waar tuberculose of tbc veel voorkomt verplicht gescreend op tuberculose.” Het aantal vastgestelde tbc-patiënten bij deze binnenkomst-screening daalde van 49 in 2019 naar 21 in 2020. Door de lage aantallen verklaart dit maar een deel van de totale daling.

Diagnoses

Ook een vertraging in het stellen van diagnoses kan een oorzaak zijn. Bijvoorbeeld doordat mensen minder naar de dokter gingen en doordat er minder zorgaanbod was. De kans is dan groot dat deze mensen zich later alsnog zullen melden, mogelijk met ernstigere klachten.

Tuberculose is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door de bacterie Mycobacterium tuberculosis. De ziekte veroorzaakt in het lichaam ontstekingen en kan besmettelijk zijn, bijvoorbeeld wanneer de bacterie tot de longen is doorgedrongen. Van de tbc-patiënten in 2020 hadden 342 tbc in de longen en 279 tbc buiten de longen. De besmettelijkste vorm (open tuberculose) kwam in 2020 bij een kwart van de patiënten voor. Bijna driekwart van de tbc-patiënten in Nederland kwam uit landen waar tuberculose veel voorkomt. In 2020 waren de meeste van deze tbc-patiënten geboren in Eritrea (74), gevolgd door Marokko (61) en India (42).

Of de huidige daling in het aantal tbc-patiënten in Nederland zich voortzet of niet zal pas in de komende jaren duidelijk worden.