UPDATE: 1 januari 2023 -Zeker 24 patiënten met ernstig oogletsel door vuurwerk zijn in de voorbije eerste uren van 2023 binnen gebracht in het Oogziekenhuis in Rotterdam. Artsen daar spreken van een horrornacht. Oogchirurg Tjeerd de Faber noemt het "doodzonde" van al die ogen, waarvan sommige nooit meer zullen kunnen zien. Twee jaar lang gold er in Nederland een landelijk vuurwerkverbod vanwege de coronapandemie. Nu is het verbod voorbij en is er voor 110 miljoen euro aan vuurwerk aangeschaft. Dat blijkt uit verkoopgegevens van de Stichting Vuurwerkdealers Nederlands Consumentenvuurwerk (SVNC). Een absoluut record. Bij de jaarwisseling 2019-2022 ging het nog om 'slechts' 77 miljoen euro.

Al tientallen kinderen gewond door vuurwerk. SEH-artsen vrezen ook voor eigen veiligheid door agressie tegen hulpverleners.

BEVERWIJK/UTRECHT – Spoedeisende Hulpartsen door heel het land vrezen dat de terugkeer naar ‘normaal’ voor veel ongelukken zal zorgen tijdens en na de jaarwisseling. Door de slechte weersomstandigheden van het moment lijkt het accent te verschuiven naar de komende dagen, waarin mensen naar verwachting alsnog hun vuurwerk zullen afsteken.

Maar het gaat niet alleen om vuurwerkverwondingen, ook over overmatig drank- en drugsgebruik maakt de vereniging van de SEH-artsen zich grote zorgen. “Opgeteld bij het afsteken van grote hoeveelheden vuurwerk maakt dat er dan al snel sprake is van een explosieve oudejaarsavond cocktail”, zegt David Baden, SEH-arts en voorzitter van de beroepsvereniging, de NVSHA.

Agressie

De combinatie van veel alcohol en drugs leidt vaak tot meer agressie tegen hulpverleners, stelt Baden. “Dat gaat van ambulancepersoneel, politie, huisartsenposten tot de afdelingen Spoedeisende Hulp in de ziekenhuizen. Het is toch te gek dat je als je bezig bent een gewonde zo goed mogelijk te helpen, je je zorgen moet maken voor je eigen veiligheid? We doen een dringend beroep op familie en vrienden van slachtoffers om rustig te blijven, zo nodig omstanders te kalmeren en als er gewacht moet worden, geduld te hebben. Als artsen en hulpverleners ongestoord en veilig hun werk kunnen doen, komt dat de slachtoffers ten goede. Onze oproep is: ‘Bezorg jezelf en je geliefden een fijn en veilig oud en nieuw!’”

In de weken voorafgaand aan de jaarwisseling zijn enige tientallen kinderen ernstig gewond geraakt door vuurwerk. Dat melden de drie Brandwondencentra in Rotterdam, Groningen en Beverwijk, alsook de Nederlandse Brandwondenstichting. Het gaat in de meeste gevallen om zware huidverwondingen, maar ook om verloren vingers en gezichtsverlies.

Kindervuurwerk

Zeker 29 kinderen zijn tot nu toe ernstig beschadigd door ontploffend vuurwerk. Elk van de drie gespecialiseerde brandwondenziekenhuizen – het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam, het Martini Ziekenhuis in Groningen en het Rode Kruisziekenhuis in Beverwijk – behandelden negen tot tien kinderen en jongeren met soms diepe brandwonden, veelal door zogenaamd ‘kindervuurwerk’ zoals sterretjes, tolletjes, grondbloemen en fonteintjes worden genoemd.

Kinder- en brandwondenchirurg Annebeth de Vries van het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk is bezorgd en spreekt van een serieus probleem. Artsen uit de drie genoemde brandwondencentra zijn daarom al enige weken bezig met de campagne ‘Geen kinderspel’ om ouders bewust te maken van de gevaren.

Het voorkomen van brandwondenongevallen staat hierin voorop. Haal bijvoorbeeld de capuchon van de jas of vouw deze naar binnen. Stop ook de broek in de schoenen of over de laarzen. De Vries: “Zo kan er geen vuurwerk in de kleding terecht komen. Mocht het toch misgaan: koel de wond dan zo snel mogelijk 10 minuten met lauwwarm stromend leidingwater. Zo voorkom je dat een brandwond nog dieper wordt.”

Haal de capuchon van de jas of vouw deze naar binnen. Stop ook de broek in de schoenen of over de laarzen.Zet een beschermende antivuurwerkbril op.

Huidtransplantatie

  • Tamara, wier zoon Diony (8) vorig jaar zwaargewond raakte door kindervuurwerk, heeft van dichtbij meegemaakt hoe ernstig de gevolgen kunnen zijn. “Diony was buiten aan het spelen toen een paar kinderen een grondbloem naar hem gooiden. Het vuurwerk belandde in de kraag van zijn jas. Hij rende naar huis waar ik 112 heb gebeld en de wond heb gekoeld. Toen we in het ziekenhuis aankwamen en er een heel team klaarstond om hem op te vangen, wist ik meteen hoe ernstig het was.” Diony blijkt uiteindelijk een huidtransplantatie nodig te hebben om de wond te sluiten. “Zijn hoofd bleek de beste plaats om donorhuid weg te halen, maar dan moest hij wel tijdelijk afscheid nemen van zijn haar. Daar werd hij heel boos en verdrietig van. Het was voor hem een heel zware periode, en voor ons als ouders ook.”

Hoewel verboden vuurwerk, lijkt het toch weer in omloop te zijn. Foto: PETER SCHOONEN