Remt magnesium vaatverkalking bij nierfalen?

Eén op de tien mensen in Nederland heeft last van chronische nierschade. In deze groep komt verkalking van bloedvaten vaak voor.

NIJMEGEN – Zou magnesium, een mineraal, een rol van betekenis kunnen gaan spelen bij het tegengaan van ernstige vaatverkalking? Het lijkt erop.

Laboratoriumonderzoek en toediening van magnesium-supplementen bij nierpatiënten in het Radboud UMC, heeft ertoe geleid dat nóg twee Nederlandse academische ziekenhuizen aan deze studie zijn gaan deelnemen.

Het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en het Amsterdam UMC zijn inmiddels ook gestart mensen met chronisch nierfalen te behandelen met een met magnesium verrijkt dieet. De studie door de drie Nederlandse universiteitsziekenhuizen wordt financieel ondersteund door de Nierstichting.

Recordtijd

Deze hoopgevende ontwikkeling komt voort uit het onderzoek van Anique ter Braake, fysioloog in het Radboudumc. Zij promoveerde afgelopen week op haar wetenschappelijke proefschrift, waarbij ze vaststelde dat magnesium vaatverkalking in cellen, muizen ‘en zeer waarschijnlijk ook in mensen’ kan voorkomen. Het Radboudumc stelt in een perscommuniqué dat Braake het magnesiumonderzoek ‘in recordtijd van het laboratorium naar de patiënt wist te brengen’.

Eén op de tien mensen in Nederland heeft last van chronische nierschade. In deze groep komt verkalking van bloedvaten vaak voor. Dit geeft hart- en vaatziekten, waardoor nierpatiënten vroegtijdig kunnen overlijden. Momenteel is er geen effectief middel dat vaatverkalking voorkomt of vertraagt.

Kristalvorming

Anique ter Braake behandelde muizen met ernstige vaatverkalking met magnesium. Ter Braake: ,,Het resultaat was opmerkelijk: het met magnesium verrijkte dieet voorkwam verkalking van de vaten volledig. De vorming van calcium-fosfaat-kristallen in de muizen werd geremd en de cellen in hun vaatwand waren gezonder. In het lab konden we vervolgens ook aantonen dat het magnesium de kristalvorming remt buiten de cel.”

Maar een muis is geen mens. Dus moest worden uitgezocht of een behandeling met magnesium ook zou kunnen werken bij de mens. Fysioloog Jeroen de Baaij, die het onderzoek begeleidde: ,,Daarvoor werden allereerst bloedmonsters verzameld van patiënten met chronisch nierfalen. Als we aan dat bloed magnesium toevoegden, zagen we dat er minder snel kristallen ontstonden. Juist die kristallen stimuleren de verkalking in de vaatwand. Opnieuw een bevestiging dat magnesium belangrijk kan zijn voor de behandeling.”

Effectief?

In cellen, muizen, bloed; tot dusver zijn de resultaten telkens veelbelovend. ,,Maar om te bepalen of magnesium inderdaad een effectieve behandeling tegen vaatverkalking bij chronisch nierfalen is, moeten we het middel ook daadwerkelijk testen in de mens”, zegt hoogleraar fysiologie Joost Hoenderop.

Het is nu wachten op de resultaten van de drie academische centra. Binnen een half jaar zal meer bekend zijn.