Kinderen die in de baarmoeder zijn geopereerd hebben minder vaak een waterhoofd en de aanlegstoornis van de kleine hersenen verdwijnt bij een fors deel van hen.

ROTTERDAM – Een nog ongeboren kind met een open rug opereren. Het kan naar verwachting in 2022 in het Sophia Kinderziekenhuis te Rotterdam. Tot nu toe moesten ouders hiervoor uitwijken naar België, naar het ziekenhuis van de Katholieke Universiteit van Leuven.

De Rotterdamse artsen werken samen met hun Vlaamse collega’s in Leuven om de operatie aan te leren waarbij de open rug – ‘Spina bifida’ heet het defect – al gesloten wordt tijdens de zwangerschap.

Nu na geboorte

,,Momenteel opereren we zo snel mogelijk na de geboorte”, zegt kinderneurochirurg Jochem Spoor van het Erasmus MC/Sophia Kinderziekenhuis in AmazingErasmus, de online-nieuwsbrief van het ziekenhuis. ,,Maar uit onderzoek in de New England Journal of Medicine blijkt dat het sluiten van de rug tijdens de zwangerschap voordelen heeft voor het kind.”

‘Als bij de 20-wekenecho een open rug bij het kind wordt gezien, start voor de aanstaande ouders een moeilijk proces’, stelt het Erasmus MC in de publicatie. ‘Willen ze de zwangerschap voortzetten en zo ja, hoe ziet de toekomst van hun kind eruit? Jochem Spoor en zijn collega’s verwachten in 2022 de eerste foetale operatie in Rotterdam uit te voeren. Tot die tijd wordt deze operatie nog in het universiteitsziekenhuis van Leuven uitgevoerd. Het team uit Rotterdam reist dan met de zwangere vrouw mee naar Leuven, en opereert daar mee.

Ruggenmerg

Bij een kind met een open rug is heel vroeg tijdens de ontwikkeling iets niet goed gegaan bij het sluiten van de rug. Vanaf de plek van de opening is de functie van het ruggenmerg verstoord. Dat zorgt onder andere voor minder kracht in de benen, problemen met de darmen en de blaas. Vaak komt ook een waterhoofd en een verstoorde aanleg van de kleine hersenen (Chiari II malformatie) voor.

Kinderneurochirurg Jochem Spoor: De operatie heeft niet alleen voordelen. Niet alleen het kind, maar ook de moeder gaat onder het mes.

De operatie vind plaats rond de 25e week van de zwangerschap. Het chirurgisch team opent de buik en de baarmoeder van de zwangere vrouw en sluit de opening op de rug van de foetus. Het kind is daarmee niet genezen, maar er zijn wel duidelijke voordelen. Kinderen die in de baarmoeder zijn geopereerd hebben minder vaak een waterhoofd en de aanlegstoornis van de kleine hersenen verdwijnt bij een fors deel van deze kinderen. Ook kunnen deze kinderen gemiddeld beter bewegen dan kinderen die na geboorte zijn geopereerd. ‘Het kan het verschil zijn tussen een kind dat met moeite kan lopen en een kind dat met wat hulp kan skiën’, aldus Spoor.

Littekens

De operatie heeft niet alleen voordelen, waarschuwt Spoor. Niet alleen het kind, maar ook de moeder gaat onder het mes. Door het litteken in de baarmoeder, moeten deze en eventuele volgende bevallingen altijd via een keizersnede plaatsvinden. Dat zijn dus twee operaties in korte tijd en een extra risico voor de moeder. Ook is er een vergroot risico op vroeggeboorte of lekkage van vruchtwater en andere complicaties.

Spoor benadrukt daarom het belang van een goede uitleg aan de ouders. Zo’n gesprek wordt vaak gevoerd door de gynaecoloog en neurochirurg samen. Soms zijn meerdere gesprekken nodig. ‘We moeten ouders goed voorlichten over hoe de toekomst eruit ziet voor en met een kind met spina bifida. De eerste vraag is altijd: de zwangerschap wel of niet voortzetten? Kiezen de ouders voor het eerste, dan halen we alles uit de kast voor een goede start.’

Zie hier de link naar het genoemde onderzoek: https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/nejmoa1014379

Pixabay