‘Niet zozeer coronavirus, maar heftigheid afweer veroorzaakt hersenschade’

AMSTERDAM – Het ontregelde afweersysteem van ernstig zieke COVID-19-patiënten veroorzaakt schade aan alle organen, maar ook in de hersenen. Dit ontdekten onderzoekers van Amsterdam UMC. De studie is zaterdag gepubliceerd in het medische vaktijdschrift The Lancet Microbe.

De groep wetenschappers zag dat het ontregelde immuun- of afweersysteem in feite zélf de grootste schade veroorzaakt – en niet eens zozeer het SARS-CoV2-virus dat tot de coronaziekte Covid19 leidt.

Tekst leest door onder illustratie Foto: Pixabay

Afweercellen

Onderzoeker-patholoog dr. Marianna Bugiani van het Academisch Medisch Centrum (AMC) in Amsterdam zegt, in een bericht van het ziekenhuis: ,,Opmerkelijk was, dat er nauwelijks nog virus in de hersenen aanwezig was bij patiënten die tot zes weken ziek waren vanwege Covid-19. We zien dat vooral afweercellen van het aangeboren niet-specifieke afweersysteem ernstig ontregeld raken. De afweercellen, die normaal gesproken na enkele dagen hun werk gedaan hebben, bleven sterk actief bij patiënten en veroorzaken schade aan de hersenen.”

Patholoog Paul van der Valk voegt aan de woorden van zijn collega toe: ,,De activiteit in de hersenen is misschien de oorzaak van het verlies van reukvermogen en het lang aanhoudende concentratieverlies dat veel mensen melden. Maar dat weten we nog niet.”

Stolsels

Het onderzoek laat ook zien dat de afweercellen een soort spinnenwebben vormen waar normaal gesproken virussen en bacteriën in worden gevangen. Bij de patiënten die overlijden is te zien dat in deze spinnenwebben ook bloedplaatjes worden gevangen. Daardoor ontstaan kleine en grotere stolsels overal in het lichaam. ,,Mogelijk verklaart dit voor een deel waarom Covid-patiënten zo vaak stollingsproblemen hebben”, zegt Van der Valk. ,,Dat het afweersysteem zo sterk reageert, laat zien dat het zinvol is om middelen te geven die de immuunreactie onderdrukken”, concludeert Bugiani.

• Lees hier het volledige artikel in The Lancet Microbe hier: https://www.thelancet.com/journals/lanmic/article/PIIS2666-5247(20)30144-0/fulltext

In het filmpje vertelt Marianna Bugiani meer over het onderzoek, dat mede is gefinancierd door het Corona Research Fonds Amsterdam UMC.