MAZELEN wereldwijd sterk in opmars

Wereldwijd in 2019: ruim 200.000 sterfgevallen door mazelen

GENEVE – Mazelen is wereldwijd in opmars. Dat zeggen de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en de Amerikaanse Centers for Disease Control and Prevention (CDC) in een vandaag vrijgegeven analyse. De zeer besmettelijke infectieziekte heeft vorig jaar het hoogste aantal gevallen bereikt in de afgelopen 23 jaar.

De vrees bestaat dat de ziekte, die ook wel morbilli wordt genoemd, dit jaar een verdere explosieve groei zal doormaken, onder invloed van de coronapandemie. Volksgezondheidsexperts denken namelijk dat de huidige coronagolf de vaccinatie-inspanningen bij andere infectieziekten, zoals mazelen, zal doen verzwakken. Het mazelenvirus is vele malen besmettelijker dan het coronavirus.

Uit  het onderzoek van CDC en WHO blijkt dat wereldwijd het aantal mazeleninfecties in 2019 is gestegen tot 869.770, het hoogste aantal sinds 1996. In alle landen, aangesloten bij de WHO, is een sterke toename zichtbaar.

Zorgwekkend

Ook het aantal sterfgevallen in de wereld door mazelen geeft een uiterst zorgwekkend beeld te zien. Sinds 2016 is dit cijfer met bijna 50 procent gestegen. Alleen al in 2019 waren er zo’n 207.500 doden te betreuren.

,,We weten hoe we uitbraken en sterfgevallen van mazelen kunnen voorkomen”, zei WHO-directeur-generaal dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus vandaag in een reactie op het rapport. ,,Deze gegevens geven echter een duidelijk signaal af dat we er niet in slagen om kinderen in alle regio’s van de wereld tegen mazelen te beschermen. We moeten collectief werken om landen te ondersteunen en gemeenschappen te betrekken om iedereen, overal, met het mazelenvaccin te bereiken en dit dodelijke virus te stoppen.”

Een huid vol vlekjes, kenmerkend voor mazelen. Beeld: Gerd Altmann/Pixabay

Mazelen kan voorkomen worden door vaccinatie. In Nederland krijgen kinderen sinds 1976 een vaccinatie tegen mazelen aangeboden via het Rijksvaccinatieprogramma. De eerste BMR-prik tegen bof, mazelen en rodehond werkt bij 95 procent van de kinderen. Zij ontvangen twee keer deze inenting, met 14 maanden en wanneer ze 9 jaar zijn. Na twee vaccinaties is meer dan 99 procent van de kinderen beschermd.

Symptomen

Mazelen begint met koorts, hoesten, neusverkoudheid en oogontsteking, beschrijft het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in Bilthoven. ,,Zo’n twee tot vier dagen later ontstaan er rode vlekjes. Het mazelenvirus kan ook middenoorontsteking en diarree veroorzaken, en in ernstige gevallen longontsteking, stuipen of hersenontsteking. In zeer zeldzame gevallen veroorzaakt mazelen een hersenontsteking die gemiddeld pas 7 jaar na de mazelen begint, en altijd fataal is. Jonge kinderen, volwassenen en personen met een verminderde afweer, hebben een groter risico ernstig ziek te worden als zij mazelen oplopen dan gezonde kinderen op de basisschoolleeftijd. De kans om te overlijden bij patiënten met mazelen is in Nederland klein, minder dan 1 op de 10.000 gevallen. In ontwikkelingslanden sterven naar schatting zo’n 250 kinderen per dag aan mazelen.

Nederland

In Nederland, 2019, werden tot oktober tachtig patiënten met mazelen gemeld. Dat bleek al een bijna-verviervoudiging van het aantal besmettingen vergeleken met 2018 (toen 24). De afgelopen jaren werden er jaarlijks meestal tussen tien en 20 mazelenpatiënten gemeld.

In 2013/2014 was er een grote mazelenepidemie, voornamelijk onder niet gevaccineerde, orthodox-protestantse schoolkinderen. Tijdens deze epidemie werden 2700 patiënten met mazelen gemeld. Hiervan werden er ruim 180 patiënten in het ziekenhuis opgenomen en stierf één 17-jarige aan de ziekte. Het RIVM zegt in Nederland eens in de 10 tot 15 jaar een grote epidemie te verwachten. Iemand die mazelen heeft gehad is zijn verdere leven tegen de ziekte beschermd.

Vorig jaar, van begin juni tot eind augustus, was er een mazelenuitbraak op Urk. Er zijn 32 patiënten gemeld die gerelateerd zijn aan deze uitbraak. Dit zijn vrijwel allemaal niet-gevaccineerde kinderen, die inmiddels allemaal hersteld zijn. Omdat de uitbraak nu voorbij is, wordt er geen vervroegde BMR bof, mazelen,rodehond -vaccinatie meer aangeboden op Urk.