Het is belangrijk dat mensen zien wát er met het geld van de Elfsteden-zwemtochten gebeurt.

LEEUWARDEN – ,,Als het even kan ga ik er langs, bij alle projecten waaraan de Foundation geld gegeven heeft. Kleine moeite…”

Op enkele weken na is het alweer een half jaar geleden dat Elfstedenzwemmer Maarten van der Weijden (38) door het water van de Friese vaarten en kanalen gleed. Aangemoedigd door vele duizenden bewonderaars langs wallenkanten, op bruggen en viaducten, en met honderden meezwemmers en een stoet volgboten achter zich aan, legde de oud-Olympiër het historische schaatstraject van 195 kilometer zwemmend af in amper drie etmalen.

Nu lichte nachtvorst voorzichtig in het water prikt, is Van der Weijden af en toe opnieuw in Friesland te vinden. Nu om een kijkje te nemen wat er met het geld is gebeurd – of gaat gebeuren – dat de Maarten van der Weijden Foundation heeft geschonken aan 15 onderzoeken en/of projecten op het gebied van kanker.

Ik coach dit keer en geef het startschot…

Maar dat niet alleen: ook is Maarten van der Weijden de laatste weken weer meer in Friesland ter voorbereiding van de nieuwe, derde editie van de Elfstedenzwemtocht, die voor eind augustus 2020 op zijn programma staat. Van der Weijden zwemt dit keer in principe niet mee, maar coacht deelnemers van de estafettetocht waarvoor dit keer is gekozen. En… hij geeft het startschot. ,,Ik heb de tocht uiteindelijk volbracht, ik hoef hem dus niet nóg een keer te zwemmen. Maar de afgelopen twee jaar waren zo gaaf, zo warm en zó fijn… Ik dacht: we moeten dit voortzetten! Wat ik nu ga doen is met mensen, die dichtbij mij staan, de tocht in estafettevorm voortzetten. Hoewel ik niet mee zwem, sluit ik niet uit dat ik toch ook – als coach – soms het water in spring. Dat wil zeggen: als dat nodig is voor de deelnemers, ik wil ze proberen te begeleiden tot aan de eindstreep.”

Tot de estafettedeelnemers, die meedoen op 28 tot en met 31 augustus 2020, behoren onder anderen: cabaretière Claudia de Breij, volkszanger René Froger en zijn vrouw Natasja Froger, leadzanger Syb van der Ploeg van de Friese groep De Kas), Kay van der Kooy (de man van de begin dit jaar op 37-jarige leeftijd aan kanker overleden topschaatster Paulien van Deutekom), en waarschijnlijk helemaal achteraan: Matthijs van Nieuwkerk, die schoorvoetend toezegde een klein stukje mee te zwemmen.

De opbrengt van de Elstedenestafette gaat ook nu naar het kankeronderzoek in Nederland. Een deel van de doelen, uitgezocht door professionals en patiënten, is gericht op het vergroten van een kans op herstel of verlenging van het leven van de kankerpatiënt. Een ander deel is bedoeld voor het vergroten van de kwaliteit van leven en voor palliatieve zorg.

Van der Weijden zegt met plezier de vinger aan de pols te blijven houden. Regelmatig brengt hij bezoekjes aan ziekenhuizen, zoals recent aan het Oncologisch Centrum Leeuwarden (OCL). Daar bekeek hij een zogeheten ‘koppelbed’ (zie foto), bedoeld voor kankerpatiënten en hun partner om toch de laatste nachten te kunnen samen zijn als genezing niet meer mogelijk is.

Ik wil iets doen dat impact heeft voor de patiënt.

,,Het is belangrijk dat mensen zien wát er met het geld gebeurt dat tijdens mijn twee Elfsteden-zwemtochten van 2018 en 2019 bijeen is gebracht”, zegt Van der Weijden. ,,Bij elkaar ruim elf miljoen euro. Met dat geld wil ik iets doen dat impact heeft voor de patiënt.”

Zo is onder meer een bedrag van ruim 540.000 euro geschonken aan onderzoek voor een meer verfijnde techniek bij operaties van het ‘glioblastoom’, een agressieve hersentumor met een slechte prognose. In dit project gaan neurochirurgen van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam testen of een zogenaamde ‘wakkere operatie’ voor een beter behandelresultaat kan zorgen. Het idee is dat ze bij lokale anesthesie (=narcose) tijdens de operatie kunnen testen (met zwakke stroompjes) of ze op het punt staan om tumorweefsel of een functioneel gebied aan te snijden. Zo hopen ze de tumor beter te verwijderen en de klachten na de operatie te minimaliseren.

Maar er is meer: ook projecten op het gebied van de behandeling van kinderkanker, leukemie, eierstokkanker en prostaatkanker hebben geld gekregen afkomstig van Maartens Elfstedenzwemtochten. ,,Ik moet binnenkort ook weer eens naar het Máxima Centrum voor kinderoncologie in Utrecht”, lacht Van der Weijden, ,,Daar zijn geeft mij veel voldoening. Het zou zo maar kunnen gebeuren dat ik er ineens binnenwandel.”