Maagzuurremmer Zantac blijft VERDACHT

NEW YORK/DEN HAAG  – De ook in Nederland veel geslikte maagzuurremmer Zantac met de werkzame stof ranitidine blíjft onder een vergrootglas. Het vrij verkrijgbare middel zou mogelijk een kankerverwekkende vervuiling bevatten, dan wel een gifstof in het lichaam doen ontstaan na inname van het medicament.

De FDA, het Amerikaanse overheidsagentschap dat de kwaliteit en veiligheid van voedsel en medicijnen controleert, stelt hiernaar nu een onderzoek in. Dat werd zojuist bekend.

Ook de Nederlandse Inspectie voor Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) is inmiddels een dergelijke analyse gestart. Eerder deze maand besloot de inspectie, samen met het College ter beoordeling van Geneesmiddelen, dat een groot deel van de voorraden van deze maagzuurremmer moest worden teruggeroepen. In welk stadium deze terugroepactie of ’recall’ nu verkeert, of het middel ook al bij alle drogisterijen is weggehaald, is onduidelijk.

Zantac is al zo’n 35 jaar wereldwijd op de markt en behoorde ooit tot een van de meest verkochte middelen in zijn soort.

De FDA zei eerder deze maand ook dat er ,,onaanvaardbare niveaus aan NDMA” waren aangetroffen in andere geneesmiddelen, die ranitidine bevatten. NDMA is de afkorting van N-nitrosodimethylamine, een zeer giftige organische verbinding. In de zomer van 2018 werd duidelijk dat deze verbinding ook was vrijgekomen bij enkele andere geneesmiddelen, zoals valsartan, een hoge bloeddrukmedicijn. Uit het onderzoek dat volgde bleek dat dit ook het geval is bij geneesmiddelen die daar op lijken, bijvoorbeeld losartan.

FDA-woordvoerder Jeremy Kahn zei vandaag tegen het Amerikaanse persbureau Reuters dat men tracht te begrijpen ‘wat er gebeurt met de NDMA-waarden in het lichaam, nadat de maagzuurremmer Zantac/ranitidine is blootgesteld aan zuur in de maag’.

,,Dit is een van de rode vlaggen die we voortdurend hijsen: niet alleen besmetting van medicijnen, bijvoorbeeld tijdens hun productie. Maar ook, zoals hier het geval lijkt, dat kankerverwekkende stoffen in het lichaam kunnen ontstaan na het innemen van een middel als dit”, zei David Light van de Amerikaanse online-apotheek Valisure. Het was dit digitale apotheekbedrijf dat de eerste melding deed aan de Food and Drug Administration.

Volgens de Nederlandse inspectie is de kans op kanker voor gebruikers nog niet met zekerheid vastgesteld. Op basis van de huidige beschikbare informatie wordt dit risico als zeer klein ingeschat. Zo’n 150.000 Nederlanders krijgen het middel voorgeschreven van hun behandelend arts. Daarnaast wordt het middel ook zonder recept verkocht bij drogisterijen.

Welke medicijnen de inspectie precies gaat terugroepen en of het ook om medicijnen gaat die patiënten al thuis hebben, is nog niet bekend. Het is ook nog niet duidelijk wanneer de medicijnen precies uit de schappen worden gehaald. Ranitidine zit niet alleen in Zantac-tabletten, maar ook in het huismerk maagzuurremmer van de Kruidvat en Trekpleister.

De Nederlandse Inspectie stelt dat bij lage concentraties er geen schade is voor de gezondheid – ,,Zo komt NDMA ook voor in water en voedingsmiddelen. Voor geneesmiddelen zijn limieten vastgesteld voor NDMA. De geteste geneesmiddelen komen echter daarboven.”