‘Longoperaties met 3D-Virtual Reality nabij’

Chirurgen Erasmus MC: De tumor is bij een longkankerpatiënt exact te lokaliseren.

ROTTERDAM – Een longoperatie uitvoeren met behulp van een Virtual Reality-bril. Het is bijna zover dat dit op ruimere  schaal mogelijk zal zijn. Dat zeggen chirurgen van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam.

Met deze nieuwe virtuele benadering, oorspronkelijk afkomstig uit ‘de wereld van de computerspelletjes’, kan omliggend (long)weefsel zoveel mogelijk worden gespaard. Bijna twintig longkankerpatiënten zijn er al experimenteel mee behandeld in Rotterdam, en hun operaties gingen ,,erg goed”, aldus de chirurgen.

Doorbraak

Cardiothoracaal chirurg drs. Lex Maat van het Erasmus MC noemt de inzet van de VR-bril ‘de grootste doorbraak sinds de jaren zeventig’ in het doorgronden van chirurgische anatomie voor onder andere longchirurgie. Ook voorziet hij een belangrijke rol voor VR in het bepalen van een chirurgische strategie.

• Virtual Reality (VR) is een computertechniek waarbij het lijkt alsof je in een andere werkelijkheid bent. Door een speciale VR-bril wordt de zichtbare werkelijkheid simpelweg vervangen door computer-gegenereerd beeld. De bril bevat namelijk een beeldscherm en sluit je zicht op de buitenwereld af. Doordat je ogen elk een eigen beeld zien, dat licht van elkaar verschilt, zie je diepte in de virtuele omgeving. Met andere woorden: je kijkt dan in 3D.

Longkwab

Volgens dokter Maat stelt de nieuwe ‘3DVR’-beeldvormende techniek de chirurg in staat longsparende operaties bij longtumoren uit te voeren. ,,De tumor is bij een longkankerpatiënt exact te lokaliseren Waar tot voorheen een complete longkwab moest worden weggesneden om een relatief kleine tumor te verwijderen bij vroeg stadium longkanker, is het nu mogelijk om alleen een deel van de kwab, een segment, weg te nemen. Ik kan recht op het doel afgaan en uitsluitend het zieke weefsel isoleren en verwijderen. De patiënt houdt hierdoor meer longcapaciteit over.”

De chirurg ziet voorafgaand aan de operatie exact waar in een longkwab de tumor zich bevindt en in welk segment. Soms zit de tumor op de grens van twee aangrenzende segmenten. Dit inzicht is veel beter dan op een ‘gewone’ 2D CT scan.

• Het nu proefondervinderlijk gebruiken van deze beeldvormende techniek in het Erasmus MC is mogelijk gemaakt door het Nederlandse bedrijf MedicalVR. Al drie jaar zijn softwareontwikkelaars betrokken bij Virtual Reality gerelateerde softwareontwikkelingen.Beelden: Medical VR/Erasmus MCVaak laat stadium

Longtumoren worden vaak pas in een laat stadium ontdekt. In Nederland verkeert 50 procent van de patiënten waarbij een longtumor wordt gediagnosticeerd in stadium-4 van de ziekte. Dan rest alleen palliatieve therapie en hebben patiënten over het algemeen een kleine overlevingskans. Chirurgie biedt patiënten de beste kans op genezing, mits de tumor in een vroeg stadium ontdekt wordt. Uit onderzoek bleek dat ongeveer 92 procent van de patiënten bij wie een longtumor door middel van een bevolkingsonderzoek werd ontdekt en daaraan werden geopereerd, na 10 jaar nog in leven is.

Heel precies

Cardiothoracaal chirurg Maat: ,,Mogelijk zouden we met een Nederlands bevolkingsonderzoek veel meer patiënten met een vroeg stadium longkanker kunnen ontdekken waarvoor de toepassing van Virtual Reality 3D CT uitstekend zou zijn om heel precies alleen het segment te verwijderen waar de tumor zich in bevindt. In de Nederlands-Belgische Nelson studie bleek dat 50 procent van de ontdekte longkankers in stadium 1 waren. Door heel precies de tumor weg te snijden met een segment als grens, hou je meer gezond longweefsel over en dus heeft de patiënt meer longreserve.”