Longkankerpatiënt gebaat bij eiwitremmers

Vandaag – 1 augustus – is het Wereld Longkankerdag

GRONINGEN/LEEUWARDEN – Een aanzienlijke groep patiënten met longkanker heeft meer baat bij eiwitremmers dan traditionele behandelingen zoals ‘chemo’ en zelfs de nog vrij nieuwe immuuntherapie. Dat geldt in het bijzonder voor mensen met een verandering in het materiaal (DNA), dat de groei van hun tumor aanwakkert. 

Dit blijkt uit cijfers van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR), een databank met gegevens van alle patiënten met kanker in Nederland. Onderzoekers van het Medisch Centrum Leeuwarden, het Universitair Medisch Centrum Groningen en het Integraal Kankercentrum Nederland onderzochten de cijfers en concluderen dat na een behandeling met eiwitremmer 50 procent van de patiënten na twintig maanden nog in leven is; fors langer dan na een behandeling met chemotherapie – zo stellen zij.

Spontaan

Is er sprake van ‘longkanker met een mutatie’, dan is er een verandering opgetreden in het gen. Zo’n verandering is spontaan en dus meestal niet veroorzaakt door bijvoorbeeld schadelijke invloeden als roken. Door die mutatie krijgen cellen bepaalde eigenschappen waardoor ze kunnen blíjven delen. Dat vormt een tumor, een gezwel. Normale, gezonde cellen hebben deze eigenschappen niet. Bij een traditionele behandeling met chemotherapie is de mediane overleving slechts negen maanden.

• De mediane overleving is de tijdsperiode (doorgaans berekend in maanden of jaren) na de diagnose of de behandeling, waarna de helft van de mensen met een bepaalde ziekte nog steeds in leven zal zijn en de andere helft minder lang geleefd zal hebben.

Bij patiënten met een zogeheten EGFR-mutatie werken kenmerkende tumorremmers van een eiwit (Tyrosinekinase ofwel TKI) veel beter: 50 procent van de patiënten is na twintig maanden nog in leven. Bijkomend voordeel is dat deze middelen minder bijwerkingen hebben dan chemotherapie en ook in tabletvorm gegeven kunnen worden. Hierdoor hoeven patiënten niet voor een infuus naar het ziekenhuis.

Studies

In internationale klinische studies werd de werking van eiwitremmers al eerder aangetoond. Maar hierbij werden veelal jonge patiënten met een relatief goede gezondheid behandeld. Uit cijfers van de Nederlandse Kankerregistratie blijkt nu dat de behandeling met eiwitremmers ook goede resultaten geeft bij oudere patiënten en patiënten met een slechte lichamelijke conditie. Naast de EGFR-mutatie bestaan er ook andere mutaties waarvoor nieuwe geneesmiddelen beschikbaar zijn. Tegenwoordig wordt tumorweefsel uitgebreid onderzocht op mutaties voordat een behandelplan wordt gemaakt.

13.000 longkankerpatienten
Vandaag, zaterdag 1 augustus, is het Wereld Longkankerdag. Wereldwijd worden jaarlijks meer dan 2 miljoen patiënten met longkanker gediagnosticeerd. In Nederland zijn dat er ruim 13.000. Longkanker met een EGFR-mutatie wordt vaker gezien in Azië dan in Europa en de resultaten van behandeling met eiwitremmers zijn daar beter. In Nederland krijgen jaarlijks 300 patiënten de diagnose stadium 4 longkanker met EGFR-mutatie.