Longfonds: steeds meer luchtvluchtelingen!

We wonen letterlijk onder de rook van Rotterdam. Als ik ’s ochtends de deur uit loop, merk ik het meteen als de lucht vies is. Ik word dan ontzettend benauwd.

AMERSFOORT/UTRECHT – Tienduizenden mensen met een longziekte in Nederland overwegen te verhuizen omdat zij last hebben van luchtverontreiniging op hun woonplek. Dat blijkt uit een peiling van het onderzoekinstituut Nivel.

Astmapatiënt Desirée Brouwer uit Zuid-Holland zou graag naar schonere lucht willen vertrekken – ,,Wég van de industrie, scheepvaart en snelwegen hier. Het liefst naar Zweden, maar dat is om financiële redenen nooit gelukt. Nu willen we graag naar Gelderland naar de Veluwe.”

Schone oorden

Luchtvervuiling leidt bij twee derde van de mensen met een longziekte tot gezondheidsklachten zoals benauwdheid, hoesten, geprikkelde slijmvliezen of een lagere longfunctie. Eén op de acht longpatiënten, zo’n 12 procent, speelt weleens met de gedachte te verhuizen omdat het luchtklimaat ter plekke hun gezondheid negatief beïnvloedt. Hoeveel er daadwerkelijk verhuizen naar schonere oorden is onduidelijk.

Nederland telt volgens het Longfonds 1,2 miljoen mensen met een longziekte. Maar liefst een kwart van hen heeft wekelijks last van luchtvervuiling. Een ruime meerderheid zegt gezondheidsklachten te ervaren door houtkachels (67 procent), wegverkeer (63 procent), barbecues (62 procent) en vuurkorven (60 procent).

Schrijnend

,,We horen verhalen van mensen die zo benauwd worden van de lucht in hun woonomgeving dat hun kwaliteit van leven er ernstig onder lijdt. Sommige mensen verhuizen daadwerkelijk naar gezondere lucht. De meeste mensen zouden dolgraag verhuizen, maar hebben daar vaak de financiële mogelijkheden niet voor. Dat zijn schrijnende verhalen”, zegt Michael Rutgers, Longfonds-directeur. Hij noemt deze ontwikkeling zorgelijk en spreekt van ‘luchtvluchtelingen’, een woord dat het fonds graag ingeburgerd wil zien om het besef te vergroten dat ook in Nederland lucht ziek(er) kan maken.

Bron Nivel

De gegevens voor de Nivel-enquête zijn verzameld in juli en augustus 2020. Totaal deden 902 mensen mee met astma, COPD of een (zeldzame) longziekte zoals longfibrose. Circa 75 procent van hen heeft tenminste een paar keer per jaar last van luchtvervuiling; een kwart van de totale groep geeft aan zelfs dagelijks of wekelijks hinder te ondervinden. In de zomer hebben relatief meer mensen (46%) last van luchtvervuiling dan in de herfst en winter (beide 35%) of in de lente (26%). Mensen met astma (37%) of een zeldzame longziekte (38%) hebben in de winter meer last van luchtvervuiling dan mensen met COPD (26%).

Longpatiënt Desirée: Toen we naar Zweden met vakantie gingen kon ik niet eens mijn koffer inpakken, maar op de boot knapte ik al op.

Desirée Brouwer (55) uit Capelle aan den IJssel heeft ernstig astma. ,,We wonen letterlijk onder de rook van Rotterdam. Als ik ’s ochtends de deur uit loop, merk ik het meteen als de lucht vies is. Ik word dan ontzettend benauwd, heb het gevoel dat ik door een muur van smerige lucht moet lopen. Dan maak ik maar weer rechtsomkeert en zit ik even later als een dood vogeltje op de bank. Een paar jaar terug waren we op vakantie in Zweden. Wat een verschil! Ik kon weer gewoon ademhalen. We hebben geprobeerd om naar Zweden te verhuizen, we zouden nu heel graag naar Gelderland vertrekken. Maar dat zit er financieel gezien niet in. We zitten letterlijk klem in ons huis.”

Verschil

‘Een paar maanden terug ben ik bijvoorbeeld naar een kliniek in Davos in Zwitserland geweest, een plek met heel schone lucht. Daar ben ik vreselijk van opgeknapt. Nu ik weer even terug ben, begin ik weer last te krijgen van ontstekingen en andere oude klachten. Ook op vakantie heb ik vaak gemerkt wat gezonde lucht mij brengt. Zo waren we een paar jaar terug op vakantie in Zweden. Wat een verschil…! Toen we in Nederland weggingen kon ik niet eens mijn koffer inpakken, maar op de boot knapte ik al op. De volgende ochtend, toen we van boord gingen, kon ik dat helemaal zelf. Ook kon ik die vakantie weer zelf koken en ik had zelfs energie om naar de Ikea te gaan. Ik kon weer gewoon ademhalen!’

‘Na die goede ervaring hebben we geprobeerd naar Zweden te verhuizen. Dat is toen helaas om financiële redenen niet gelukt. Ik zou nu nog steeds graag willen verhuizen, weg van de industrie, scheepvaart en snelwegen hier. Nu willen we graag naar Gelderland naar de Veluwe. Daar is de lucht een stuk schoner dan hier. Ook zitten we dan dichterbij familie, want mijn zoon en dochter zijn al voor de schone lucht daarnaartoe vertrokken. Maar ook die verhuizing zit er financieel gezien niet in op het moment. We zitten letterlijk klem in ons huis.’