‘Lichte afname van IC-patiënten kan zó weer omslaan’

Van afbouwen van maatregelen in Nederland kan pas sprake zijn als er minder dan duizend patiënten op de IC’s liggen.

ROTTERDAM – Een klein maar betekenisvol moment in de coronacrisis in Nederland: het aantal ernstig zieke coronapatiënten dat intensieve zorg nodig heeft, is licht afgenomen. Met zestien patiënten…

Dat is voor het eerst sinds het coronavirus naar Nederland oversloeg. Op woensdag 25 februari werd de eerste patiënt, een 56-jarige man uit Loon op Zand, met specifieke ziekteverschijnselen in een ziekenhuis in Tilburg opgenomen. Sindsdien stegen de cijfers alleen maar, onlangs nog: een week geleden (31 maart) was sprake van 137 nieuwe IC-opnamen op één dag.

Nu 1.356 coronapatiënten in Nederland, 52 Nederlanders met corona in Duitsland

Op IC-afdelingen in Nederland liggen nu totaal 1.356 patiënten met de coronaziekte Covid-19. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). In Duitsland liggen 52 Nederlanders met de coronaziekte. Totaal: 1.408 patiënten met gevolgen van een coronabesmetting. Er zijn op dit moment 74 IC-afdelingen in Nederland met tenminste één bewezen COVID-19 opname.

Soelaas

Een groot deel van deze patiënten werd of wordt beademd. De teruggang van het aantal IC-patiënten met corona staat volgens LCPS-woordvoerster Mariël Croon los van de opvang van Nederlandse patiënten door Duitse ziekenhuizen. ,,De algehele instroom van coronapatiënten naar de ziekenhuizen is iets lager op dit moment. Er sterven helaas nog steeds mensen op de IC’s, maar er zijn er gelukkig ook die in redelijk goede toestand de intensive care mogen verlaten.” Precieze cijfers over in- en uitstroom zijn nog niet voorhanden. Het aantal coronapatiënten dat op andere ziekenhuisafdelingen ligt is met omstreeks 150 gedaald tot ruim 2.700. Het geeft enige soelaas.

Patiënten werden met rijdende als vliegende ambulances naar Duitsland gebracht.

Een groep van zo’n 130 Duitse ziekenhuizen is bereid om Nederlandse Covid19-patiënten intensieve zorg te geven. Sinds gisteren is het aantal Duitse centra dat Nederland bijspringt verdubbeld: van 68 naar 130 centra nu, met 107 bedden. Deze week werden enige tientallen patiënten overgebracht naar centra in Duitsland, die een aanzienlijke ruimere IC-capaciteit heeft dan Nederland. Maandag ging het om 46 patiënten, dinsdag kwamen er zes bij: 52 totaal nu. Zij werden zowel met rijdende als vliegende ambulances naar Duitsland gebracht.

Nieuwe piek

Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg en bestuursvoorzitter van het Erasmus MC in Rotterdam noemt de geringe afname van het aantal patiënten gunstig, maar stelt nadrukkelijk dat de werkdruk op de IC’s onveranderd hoog blijft. „Dit vraagt om continuering van de kabinetsmaatregelen”, stelt hij. Voorzitter Diederik Gommers van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC) zei eerder vandaag, tijdens de ’technische briefing’  in de Tweede Kamer, dat Nederland een geweldige piek tegemoet kan zien wanneer de kabinetsmaatregelen minder goed zouden worden nageleefd. ,,De huidige situatie kan zo weer omslaan.” Hij toonde een berekening dat er tienduizend IC-bedden nodig zouden zijn in geval het kabinet de genomen maatregelen na 1 juni niet zou continueren.

Ongewoon

Bas Leerink van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiëntenspreiding verwacht dat de ongewoon hoge druk op de IC’s de komende weken zeker zal aanhouden. ,,Gewoonlijk heeft Nederland een bezettingsgraad van zo’n 70 procent voor de 1.150 IC-bedden die er hier zijn. Nu hebben we ruim twee keer zoveel bedden met ernstige zieke patiënten.” Van afbouwen van de maatregelen in Nederland kan volgens Leerink voorlopig nog geen sprake zijn. ,,Die situatie dient zich pas aan als er minder dan duizend patiënten op de IC’s liggen.”

Nederlandse ziekenhuizen hebben vooralsnog voldoende capaciteit voor de opvang van coronapatiënten. Bovendien wordt beademings- en bewakingsapparatuur in gereedheid gebracht om op elk moment de capaciteit te kunnen uitbreiden naar de 2.400 bedden die sinds afgelopen zondag klaar staan. De kritische fase die wekenlang werd gevreesd lijkt vooralsnog afgewend. Behalve coronapatiënten zijn er circa 500 bedden in gebruik door patiënten die om andere redenen op IC’s zijn opgenomen.

Een griepje of een coronabesmetting kan ineens de rol krijgen van ‘the old man’s friend’

Algemeen wordt verwacht dat het hoge aantal besmettingen in verpleeghuizen, dat vandaag bekend werd, de huidige druk op de IC’s niet al te zeer zal verhogen. Mensen in verpleeghuizen liggen daar vanwege hun vaak toch al broze conditie, in combinatie met een hoge leeftijd. In een ziekteproces dat hen meestal al ernstig heeft verzwakt, kan een griepje of een coronabesmetting ineens de rol krijgen van ’the old man’s friend’. ,,Vaak halen deze patiënten niet eens eens het ziekenhuis”, zegt een arts.

Overigens herhaalde minister De Jonge (Volksgezondheid) vandaag tijdens het zoveelste coronadebat in de Tweede Kamer dat een hoge leeftijd bij IC-schaarste géén reden mag zijn om een patiënt dan maar niet te behandelen.