Knieletsel geeft hogere kans op ARTROSE

Artrose op latere leeftijd kan optreden door knieongelukken tijdens de jeugdjaren.

LUND/UTRECHT – Jong volwassenen met een geschiedenis van knieblessures hebben beduidend meer kans (dan hun niet-verwonde leeftijdsgenoten) om op middelbare leeftijd artritis in hun knie te ontwikkelen. Vooral wanneer tijdens een val of een schop – bijvoorbeeld tijdens het sporten, vaak voetbal – botbreuk heeft plaatsgevonden of bindweefsel is gescheurd.

Dat blijkt uit een studie door de afdelingen voor orthopedie en epidemiologie van het universiteitsziekenhuis van Lund, in Zweden. Onderzoekers volgden gedurende twintig jaar bijna 143.000 volwassenen in de leeftijd van 25 tot 34, waaronder ongeveer 5.247 personen met een geschiedenis van knieblessures. Hun knietrauma’s waren zeer uitlopend: naast de al genoemde blessures hadden zij ooit een meniscusscheur opgelopen, of een scheur in het kraakbeen, dan wel een kruisbandscheur of letsel aan meerdere structuren van de knie.

Artrose, vorm van reuma

Vergeleken met mensen die nooit knieblessures hadden gehad, bestond er bij degenen die wel die pijnlijke ervaring hadden een bijna zes keer hogere kans om artrose in de knie, een vorm van reuma, te ontwikkelen tijdens de eerste tien jaar na het incident. Acht jaar later was die kans op artrose nog steeds ruim drie keer hoger.

Zweeds onderzoek: Door knieletsel kan het gewrichtskraakbeen worden overbelast

,,Verwondingen die optreden in het kniegewricht, bijvoorbeeld in de meniscus of kruisband, kunnen de biomechanische belastingspatronen in de knie veranderen,” zei studieleider Barbara A.M. Snoeker van de Universiteit van Lund in Zweden tegen het internationale persbureau Reuters. Dergelijke verwondingen kunnen volgens haar leiden tot een disbalans in krachtoverbrengingen in het kniegewricht. ,,Daardoor kan het gewrichtskraakbeen worden overbelast, hetgeen kan leiden tot een verhoogd risico op het ontwikkelen van artrose, in vergelijking met verwondingen die vooral de buitenkant van het kniegewricht beïnvloeden, zoals kneuzingen. Barbara Snoeker gaf haar commentaar per e-mail.

Scheenbeenplateau

Kruisbandletsel, een meniscusscheur of een breuk van het scheenbeenplateau leken het hoogste risico op artrose in het latere leven te geven. Artrose is een vorm van reuma waarbij het hele gewricht betrokken is. Het kraakbeen in het gewricht gaat in kwaliteit achteruit. Het wordt dunner, zachter en brokkelig. Kraakbeen bevat geen zenuwen en kan daardoor geen pijn doen. Pijn door artrose komt dus waarschijnlijk door andere veranderingen binnen en buiten het gewricht. Artrose komt in sommige gewrichten vaker voor, zoals; knieën, heupen, vingers, duim, nek, onderrug en de grote teen.

Ook in Nederland vindt (al jaren) pijnonderzoek bij knieartrose plaats. Volgens dr. Niels Eijkelkamp van Universitair Medisch Centrum Utrecht hebben mensen met knieartrose die veel pijn hebben, méér zenuwuiteinden in hun knie dan mensen met artrose die weinig pijn hebben. Dat blijkt uit nieuw onderzoek, gefinancierd door ReumaNederland.

Nederlands onderzoek: Mensen met veel kniepijn hebben meer zenuwuiteinden in de knie.

Het verband tussen ontstekingen en het zenuwstelsel is zijn onderzoekgebied, en dat van zijn wetenschappelijke groep die de ‘neuro-immunologie van pijn’ bestudeert. ,,We hebben gekeken naar de verschillen tussen mensen met artrose die veel kniepijn hebben en mensen die weinig tot geen pijn hebben. Het gaat dan om de pijn in rust, dus zonder te bewegen en de knie te belasten. We hebben gekeken naar mensen die verschillen in de pijn die ze ervaren, maar bij wie de artrose ongeveer even erg is, dus met evenveel schade aan het kraakbeen. We deden een bijzondere ontdekking: mensen met veel kniepijn hebben meer zenuwuiteinden in de knie.”

Knobbels

Naast de kraakbeenschade ontstaan bij artrose veranderingen in het bot direct onder het kraakbeen. Er vormen zich aan de rand van het gewricht zichtbare en voelbare knobbels, osteofyten genoemd. Ook is er vaak een lichte ontsteking van de slijmvlieslaag in het gewricht. Soms veranderen zenuwen in het gewricht, wat pijn veroorzaakt. Daarnaast komt het regelmatig voor dat spieren rondom het gewricht verzwakken en doen pezen om het gewricht pijn. Artrose kan in alle gewrichten optreden, maar dit hoeft niet. Er zijn gewrichten waarin het vaker voorkomt zoals in de knieën, de heupen, de gewrichten in de nek en onderrug, de duim, de vingers en de grote teen.