Over 10 jaar dient 90 procent van de vrouwen wereldwijd gevaccineerd te zijn tegen het HPV-virus
UTRECHT – Zonder tranen, omdat Kim Hulscher (47) wist dat haar kinderen daarvan overstuur zouden raken, vertelde ze haar zoon en dochter dat ze kanker had. Dat de dokter haar dat had verteld. Haar zoon hoorde haar aan en ging verder met spelen. ,,Ik vroeg hem of hij wíst wat dat was… kanker. Hij kon het me haarfijn uitleggen. ‘Mam, kan je wel beloven dat je niet doodgaat?’ vroeg mijn dochter. Het sneed me door mijn ziel.”
Kim was enige jaren geleden een van de jaarlijks achthonderd vrouwen die in Nederland worden geconfronteerd met de diagnose baarmoederhalskanker. Vorig jaar stond ze in de schijnwerpers van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), als een van de tien overlevenden van haar ziekte, tijdens de lancering van de nieuwe mondiale aanpak ‘om baarmoederhalskanker de wereld uit te krijgen’.
-
Kim Hulscher in een documentaire van de WHO
Kim: De chirurg vertelde dat de kanker was uitgezaaid en dat hij 42 lymfeklieren had verwijderd
Dat Kim ook als ze niet menstrueerde bloed verloor, vond ze raar. Het was niet heel veel, maar toch. Ze maakte een afspraak met de huisarts. Negenendertig jaar was ze en in augustus werd ze veertig en zou de oproep voor het uitstrijkje voor het bevolkingsonderzoek op haar deurmat ploffen.
De huisarts wilde niet wachten tot augustus en maakte een uitstrijkje. De uitslag was PAP 3b. Kim werd doorgestuurd naar het ziekenhuis, waar ze twee weken later een afspraak had over de behandeling. Nietsvermoedend ging ze er op een maandag heen en kreeg te horen dat ze baarmoederhalskanker had. De grond zakte onder haar voeten weg…. ,,Daar zat ik: ik was alleen, ik zou immers praten over de behandeling. Dit had ik niet zien aankomen.” Nog diezelfde week kon ze terecht in het Academisch Medisch Centrum (AMC) in Amsterdam.
Dochter en zoon
,,Ik was zo geschrokken en dacht: ik kan niet naar huis”, zegt Kim Hulscher. ,,Ik kan mijn zoon en dochter van toen negen en twaalf jaar nu niet vertellen wat er aan de hand is, ze moeten me zó niet zien.” Ze reed naar haar werk, werd daar opgevangen en pleegde de nodige telefoontjes. ,,Ik belde een paar mensen en steeds weer huilde ik even als ik zei dat ik kanker had.” Toen ze wat rustiger was, ging ze naar huis. Om er te vertellen wat de gynaecoloog haar had verteld.
Uiteindelijk onderging Kim een lange en zware operatie. Toen ze bij kwam uit de anesthesie (narcose), stond haar vriendin aan haar bed. De arts werd erbij gehaald en vertelde dat de kanker was uitgezaaid en dat hij tweeënveertig lymfeklieren had verwijderd en verder alles had laten zitten. Een maand na de operatie maakte Kim zich op voor zes weken dagelijks bestralingen, één keer in de week een chemokuur en tenslotte brachytherapie, (een inwendige vorm van radiotherapie waarbij een stralingsbron binnen of naast het gebied van de noodzakelijke behandeling wordt geplaatst).
Loodzwaar
,,Ik werd dus inwendig bestraald en dat was loodzwaar”, weet Kim Hulscher nog als de dag van gisteren. ,,Van donderdag half negen ’s ochtends tot vrijdag vier uur ’s middags moest ik tijdens die behandeling liggen en mocht ik niet bewegen. De laatste uren waren afzien. Echt afzien.” Tijdens de intensieve zes weken heeft Kim twee vrouwen ontmoet die in het zelfde schuitje zaten. ,,We trokken elkaar er echt doorheen. Het is fijn dat ik ze nog steeds spreek.”
Inmiddels is Kim bijna zes jaar verder en is de kanker weggebleven. Van de bestralingen en chemokuur ondervindt ze nog dagelijks hinder. ,,Ik heb een hele lijst van klachten waaronder vermoeidheid, concentratiestoornissen en omdat ik hoog bestraald ben, heb ik last van mijn maag en darmen. Ook werd ik onvruchtbaar wat voor mij minder ingewikkeld was omdat ik twee kinderen had, veertig jaar was en op dat moment geen relatie had. Als vrouw doet het wel wat met je.”

Foto: Stichting Olijf
Taskforce
Baarmoederhalskanker is een ernstige ziekte. Als je het overleeft, dan heeft baarmoederhalskanker bijna altijd zeer ingrijpende gevolgen. Pijn, complicaties, verminking, blijvende vermoeidheid, lymfoedeem, ongewilde kinderloosheid, veel onzekerheden, seksuele problemen en het omgaan met emoties en sterfelijkheid. Daarom roepen de vrouwen van Olijf op: ‘Laat je dochters en zonen vaccineren, laat het uitstrijkje makende wereld uit te krijgen!’ Olijf doet mee met de ‘Taskforce Nederland HPV-kanker-vrij’. Die bestaat uit artsen uit preventieve en curatieve geneeskunde, (ex-)patiënten en mensen uit de doelgroep voor vaccinatie en screening.
Zes op 10 Nederlandse vrouwen maakt uitstrijkje voor bevolkingsonderzoek
- Elk jaar krijgen ongeveer 700 vrouwen in Nederland de diagnose baarmoederhalskanker, het meest in de leeftijd van 30 tot 44 jaar. Jaarlijks sterven zo’n 200 vrouwen in Nederland aan deze vorm van kanker. Dit, terwijl de ziekte vaak te voorkomen is door vaccinatie en effectieve screening. Toch doen in Nederland maar ongeveer 6 op 10 vrouwen mee aan het bevolkingsonderzoek voor baarmoederhalskanker. Bij jonge vrouwen tussen 30 en 40 jaar is dit cijfers zelfs nog lager. Gelukkig is het met de beschermingsgraad wat beter gesteld, want uit de gegevens blijkt dat uiteindelijk bijna 72% van de vrouwen in de afgelopen 5 jaar een uitstrijkje heeft gehad, zowel binnen als buiten het bevolkingsonderzoek.
- Meer dan 98 procent van de gevallen van baarmoederhalskanker wordt veroorzaakt door HPV. Dit is een virus waar acht op 10 mensen ooit mee geïnfecteerd raakt, meestal door seksueel contact. Het virus is erg besmettelijk en kan door elk seksueel contact (dus ook huid tegen huid) worden overgedragen. Een besmetting met HPV wordt meestal binnen twee jaar door het lichaam opgeruimd. Soms kan het langer duren en in die tijd al wel afwijkende cellen veroorzaken. HPV kan ook kanker aan de schaamlippen, penis, anus of in de keel veroorzaken.
- HPV-vaccinatie beschermt tegen twee soorten HPV, die samen verantwoordelijk zijn voor ongeveer 70% van de gevallen van baarmoederhalskanker. Het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) publiceerde in juni van dit jaar de definitieve vaccinatiecijfers van 2019. Daarin werd duidelijk dat de vaccinatiegraad van meisjes tegen HPV na een periode van daling omhoog is gegaan naar 53%. Dat is een stijging van 7,5% ten opzichte van 2018. Een mooie groei, maar nog zeker niet voldoende.
- Vanaf 2021 is de HPV-vaccinatie in Nederland niet alleen meer voor meisjes, maar ook voor jongens. De inenting wordt opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma en de leeftijdsgrens wordt verlaagd naar 9 jaar. Olijf is erg blij met dit besluit en heeft zich hier eerder ook hard voor gemaakt tijdens een hoorzitting van de Gezondheidsraad. (Bron: Stichting Olijf)
De doelstellingen van de WHO om baarmoederhalskanker de wereld uit te krijgen, zijn:
- In 2030 moet in alle landen 90 procent van de mensen (vrouwen en mannen) zijn gevaccineerd tegen het Humaan Papilloma Virus (HPV);
- 70 procent van de vrouwen wordt tenminste tweemaal in haar leven gescreend door middel van een uitstrijkje;
- 90 procent van de vrouwen in de wereld dient toegang te hebben tot een behandeling voor baarmoederhalskanker of een voorstadium ervan, inclusief nazorg en palliatieve zorg.