Intensivist Armand Girbes: ‘Door tekort IC-bedden nu wellicht kiezen tussen patiënten’

Er zijn teveel braafpraters in het kabinet en onder sommige van mijn collega’s

AMSTERDAM – ,,Soms is er gewoon niet genoeg capaciteit, zoals nu. Bij te weinig longdonoren begrijpt iedereen dat niet iedere longpatiënt donorlongen kan krijgen. Zo is het nu dus ook met Covid en IC-bedden. Er zal, als de cijfers blijven stijgen zoals ze nu doen, binnenkort gewoon te weinig plek zijn voor iedereen. En er zal wellicht moeten worden gekozen tussen patiënten…”

Intensivist Armand Girbes, kernhoogleraar Intensive Care aan de Vrije Universiteit Amsterdam, en vanuit die functie ook hoofd van de IC voor Volwassenen, houdt niet van ‘braafpraters’, zoals hij ze noemt. ,,Daar zijn er teveel van, in het kabinet en soms ook onder collega’s.”

Tekst leest door onder foto

Toekomst

Daarom is hij niet een van hen, en zegt hij waar het op staat, onverbloemd. Want de situatie is ernaar, meent Girbes. Hij is een van de acht IC-afdelingshoofden van de universitaire medische centra, die zondagavond bekend maakten dat het water de Intensive Cares tot de lippen staat door corona. ,,Het zal nu kunnen gebeuren dat we bij een patiënt van 82 jaar zeggen: Die maar niet, die gaan we niet doen… als we twintig jongere patiënten hebben met betere kansen voor de toekomst.”

Verbod voor zorgverleners om te kiezen bij schaarste is er nooit gekomen

Zo’n keuze werd eerder nog afgewezen door coronaminister Hugo de Jonge en zijn toenmalige collega Tamara van Ark (Medische zorg). Begin 2021 zei het kabinet te werken aan een wet die het zorgverleners moest verbieden op basis van leeftijd te kiezen wie bij schaarste een plek zou krijgen op de Intensive Care, en wie niet. Die wet is er niet gekomen, onder druk van een meerderheid van de Tweede Kamer. Een oproep van VVD en D66 werd breed gesteund om vast te houden aan adviezen van medische- en ethische deskundigen om zo nodig wèl te selecteren op grond van onder meer leeftijd.

Zes jaar

In de eerste twee maanden na het uitbreken van corona in Nederland werkte Girbes een langetermijnplan uit voor zijn afdeling in het VU Medisch Centrum voor de komende zes jaar. ,,Het coronavirus is nog wel een aantal jaren onder ons”, zei hij toen. Nu zegt hij, opnieuw tegen meerovermedisch.nl: ,,Steeds meer mensen zien nu in dat ik gelijk had en dat we nog wel een tijdje met dit virus rekening moeten houden.”

Waarom niet bepaalde ziekenhuizen of ziekenhuisvleugels vrijmaken voor coronazorg of reguliere zorg?”

In de afgelopen anderhalf jaar hebben enige tienduizenden werknemers de zorg verlaten. Naar verluidt zo’n 27.000. Onder hen ook nogal wat IC-verpleegkundigen. Daarom ook stelt Armand Girbes: ,,Ik denk dat we niet eens de duizend IC-bedden gaan halen. Per IC-bed zijn er 3,6 à 3,7 fte*-verpleegkundigen nodig. Een verpleegkundige behandelt één tot twee Covidpatiënten. In het Verenigd Koninkrijk is het ‘1 op 1’: één verpleegkundige per Covid-patiënt, ofwel 5,3 fte verpleegkundigen per IC-bed. Dat halen we hier bij lange na niet.” (*Fte is de afkorting van Fulltime-equivalent en is een rekeneenheid voor de omvang van een personeelsbestand – red.).

Lees ook: https://www.meerovermedisch.nl/article/noodkreet-vanaf-de-intensive-care-afdelingen-het-water-staat-aan-de-lippen/

Enerzijds zegt Armand Girbes dat ,,we als samenleving moeten accepteren dat er schaarste is aan IC-bedden”. Anderzijds stelt hij dat de ziekenhuizen in de afgelopen anderhalf jaar zelf ‘nul-kom-nul’ hebben gedaan aan de efficiency van de coronazorg. Menige ondernemer heeft zich snel ingesteld op corona. Zo niet de ziekenhuizen. Echt, ze hebben geen fluit gedaan om de coronazorg te organiseren. Waarom niet bepaalde ziekenhuizen of ziekenhuisvleugels vrijmaken voor coronazorg of reguliere zorg?”