Een sporadische vorm van kanker bij mannen, maar tóch… Ook zij kunnen borstkanker ontwikkelen. Eén procent van alle nieuwe patiënten bij wie in Nederland in een jaar borstkanker wordt vastgesteld is man – de andere 99 procent vrouw.
LELYSTAD – Eén onwillekeurige beweging, ‘s morgens in alle vroegte bij het opstaan om naar het werk in Zaandam te gaan… en zijn leven zag er vanaf dat moment anders uit. Voorgoed. Want hoe onbeduidend het misschien ook leek, Peter Boermans (60) uit Lelystad zal die gebeurtenis niet licht kunnen vergeten.
Nauwelijks een week later zou Peter het moeten doen met de diagnose ‘borstkanker’. Nu, vier maanden later is hij geopereerd, en is een borst geamputeerd. Nu hoopt de Lelystedeling op een reconstructie mét een nieuwe tepel. ,,Want het is werkelijk geen fraai gezicht, ik zal niet snel meer met ontbloot bovenlijf rondlopen.”
Gevoelig
,,Het was in de eerste dagen van juni”, schetst Peter Boermans het moment van de plotselinge crisis. Hij is getrouwd met Marita en vader van haar nog thuiswonende kinderen, Bas van 25 en Simone van 22 jaar. ,,Ik raakte met mijn rechterhand onbewust mijn linkerborst aan. Het was 5 uur in de ochtend, ik sliep eigenlijk nog half. Je stapt uit bed en begint je te wassen en aan te kleden. Maar het deed wél bewust pijn. Althans, dat gebied rondom mijn tepel was ongewoon gevoelig. Het prikte, het schrijnde. Toch sla je er niet op aan, in de zin van dat je denkt: dit zal vast en zeker iets ernstigs zijn. Ik ben dus gewoon aan het werk gegaan, zoals altijd. ‘Ach, het zal wel overgaan’, redeneer je dan.”
Herhaaldelijk werd Peter herinnerd aan de plotselinge gevoeligheid van zijn borst. Telkens prikte en stak ’t op die plek, en brandde het als zijn T-shirt erlangs schuurde.
Maar dat deed het dus niet. In de dagen erna, werd Peter op zijn werk bij een grote doe-het-zelf-supermarkt herhaaldelijk herinnerd aan de plotselinge gevoeligheid van zijn borst. Telkens prikte en stak ’t op die plek, en brandde het als zijn T-shirt erlangs schuurde. Peter, werkend op de elektra-afdeling en verantwoordelijk voor de (her)inrichting van de megastore, was immers voortdurend in beweging. Een baan met veel lichamelijk werk: hij tilde, verplaatste, klom ergens op of kroop zo nodig ergens onderdoor.
Bult
Enkele dagen later vertrouwde Peter Boermans het niet langer. Nog steeds deed het pijn op die plek, en hij vertelde het zijn vrouw, die er eens naar keek. ,,Er zit een bult bij je tepel”, merkte Marita (57) op.
Vrouwen zijn zich nu eenmaal bewuster van het risico van borstkanker dan mannen; zo ook Marita. Zij vond dat Peter, die naar eigen zeggen ‘nooit ziek was, en daarom ook nooit een dokter bezocht, ermee naar de huisarts moest. Dat gebeurde en leidde onmiddellijk tot een doorverwijzing naar het St Jansdal Ziekenhuis in Harderwijk, waar inwoners van Lelystad en omstreken alweer bijna twee jaar op zijn aangewezen sinds het MC Zuiderzeeziekenhuis aldaar failliet ging en sloot.
Een geplande röntgenfoto leidde tijdens hetzelfde ziekenhuisbezoek tot een biopt, een weefselprik. En eigenlijk was er al snel antwoord op de vraag wat er toch aan de hand was met de linkerborst van Peter? Het onderzoek ging al vlot die richting uit. En helemaal, toen ook een verdachte klier in zijn linkeroksel werd aangetroffen, naast de zogeheten poortwachtersklier die niet onmiddellijk aangedaan was. Het was geen ontstoken talgklier of een cyste, maar heuse borstkanker. Uitzonderlijk voor een man…
Tekst leest verder onder fotoMarita en Peter Boermans
Borstkanker wordt bij mannen vaak pas gevonden als er al duidelijke symptomen zijn. Bovendien wordt bij klachten niet altijd meteen gedacht aan borstkanker. Mannen zelf, maar ook zorgverleners, zijn minder alert op de mogelijkheid van borstkanker bij mannen. Latere ontdekking betekent meestal ook een slechtere prognose. Omdat borstkanker bij mannen maar weinig voorkomt, is er geen bevolkingsonderzoek voor hen.
Flits
In Nederland wordt bij ‘slechts’ honderd tot 150 mannen per jaar een kwaadaardige tumor in de borst ontdekt. Elk jaar horen circa 17.000 vrouwen deze diagnose, drieduizend van hen overlijden aan de ziekte. Hoeveel mannen aan de ziekte sterven is niet precies bekend. ,,Voor de dokter die mij behandelde – ik werd geopereerd op 3 juli, daarbij werd mijn linkerborst weggenomen – was ik de eerste patiënt in anderhalf jaar. Niet veel voorkomend dus.”
Ik was absoluut bang dat ik Peter zou verliezen, geeft Marita toe.
Toch, nu terugkijkend op de onverwachte diagnose en de operatie, waartoe een radioactieve vloeistof werd ingspoten, voltrok alles zich in een flits. Nauwelijks was er gelegenheid om na te denken, amper tijd voor emoties, er moest snel worden gehandeld. ,,Ik was absoluut bang dat ik Peter zou verliezen”, geeft Marita toe. Het geluk en de relatieve onbekommerdheid zijn evenwel terug in hun relatie die al twintig jaar duurt, maar die pas vorig jaar tot hun huwelijk leidde. Opmerkelijk: Peter vertelde van de pijn in zijn linkerborst de dag vóór hun allereerste trouwdag op 7 juni 2020. ,,Dan realiseer je je wat er toch allemaal binnen een jaar kan gebeuren”, zegt Marita.
Country-style
,,Ondanks de schrik en het verdriet ben ik er nog goed vanaf gekomen”, beseft Peter en hij lacht opgewekt in zijn in country-style ingerichte huis in de Flevopolder. Marita en Peter zijn fervente liefhebbers van countrymuziek en die manier van leven; ze doen ook aan line dancing. Dat ontspant hen. ,,Er zijn mensen die het slechter treffen met hun kankerbehandeling”, zegt Peter. ,,Mijn tumor was enkele millimeters te klein als grens voor bestraling of chemotherapie. Dat heb ik dus gelukkig niet hoeven meemaken. Wel zit ik de komende vijf jaar vast aan dagelijks één tablet Tamoxifen, een remmend geneesmiddel bij hormoongevoelige borstkanker, dat in mijn geval ook nog eens niet-erfelijk was, hoewel mijn moeder borstkanker had.”
Het grootste probleem waarmee Boermans nu worstelt is de ophoping van het wondvocht dat sinds de ingreep steeds terug blíjft komen. Al enkele keren moest het worden afgevoerd in het ziekenhuis. ,,Daar heb ik nog de meeste hinder van”, zegt Peter. ,,Dat vormt nog de grootste nasleep. Het vocht ligt als een soort harde plaat over mijn borst. Dat doet pijn. Daarom krijg ik binnenkort een strak soort vestje, waardoor het vocht kan worden afgedreven als ik het draag.”
Peter Boermans hoopt nu op een mooi getatoeëerde tepel, die hem is beloofd. Zijn eerste tattoo? ,,Nee”, lacht hij, ,,M’n tweede. Ik heb al heel lang een tattoo van mijn allergrootste idool: countryster Garth Brooks… Een geweldige zanger, inderdaad de grootste wat mij betreft. Ik draag zijn naam op mijn arm. Kortgeleden zong hij nog bij de inauguratie van de nieuwe Amerikaanse president, Joe Biden.”
En dan nog dit:
- De precieze oorzaak van het ontstaan van borstkanker bij mannen is niet bekend. Wel is, volgens het Dutch Male Breast Cancer Consortium er een aantal factoren die het risico op deze ziekte verhogen, zoals ouderdom, erfelijke en familiaire aanleg, leefstijlfactoren als overgewicht, gebrek aan lichaamsbeweging en overmatig gebruik van alcohol en blootstelling aan röntgenstraling in de borstregio voor hun dertigste jaar. Zie ook: www.mannenmetborstkanker.nl.
- De Internationale dag van de borstkankerMAN is een initiatief van de Vlaamse stichting BorstkankerMAN (www.borstkankerman.be) en wordt door Borstkankervereniging Nederland van harte ondersteund.
- Borstkankervereniging Nederland ontwikkelde een checklist voor mannen met borstkanker. Dit helpt hen bij gesprekken met zorgverleners en zo de zorg te krijgen die bij hen past. www.b-bewust.nl/mannen_met_borstkanker/vragenlijst