Heel langzaam gaat Nederland van het slot

Premier Rutte houdt zijn voet bij het rempedaal: als het mis gaat wordt de vrijheid weer ingeperkt

DEN HAAG – Schoorvoetend, bijna krampachtig, met de vrees dat het toch weer kan misgaan en het coronavirus kans ziet terrein te winnen, zo ontgrendelt het kabinet Nederland. De regering zegt daarbij ‘zo snel als het kan, maar niet sneller dan verantwoord’ te werk te gaan. ,,Omdat voorzichtigheid nu beter is dan spijt achteraf.”

Stappen

Aldus premier Rutte in de vooravond tijdens de jongste persconferentie namens het kabinet over het nieuwe coronavirus SARS-CoV2, dat de wereld, maar zeker ook Nederland, al enige maanden in een beklemmende greep houdt – met grote vrijheidsbeperkingen voor iedereen. Rutte benadrukte dat er een nieuwe fase in de Nederlandse epidemie is aangebroken, waarin – naar hij zei – ,,stappen kunnen worden gezet waarbij de economie en de samenleving langzaam weer worden opengesteld.”

De kappers en schoonheidssalons profiteren daar vanaf volgende week van, maar ook de basisscholen, het middelbaar onderwijs, en het openbaar vervoer. Maar voor al deze sectoren gelden restricties in onderlinge afstand en bescherming. Zo zal bijvoorbeeld de kapper vooraf enkele standaardvragen moeten stellen aan de klant over of deze gezondheidsklachten heeft of bijvoorbeeld hoest, niest of koorts heeft.

‘Winstwaarschuwing’

De bereikte bewegingsruimte, waartoe het kabinet officieel vandaag heeft besloten, is volgens hem te danken aan de inzet van velen, ,,van 17 miljoen Nederlanders”, zei de premier. Maar hij uitte wel een duidelijke ‘winstwaarschuwing’: ,,We kunnen Nederland alleen van het slot halen, als iedereen zich verstandig blijft gedragen en zich aan de gedragsregels blíjft houden.”

Met andere woorden: als het misgaat, en het coronavirus opnieuw slachtoffers maakt die in grote aantallen de IC-afdelingen van de ziekenhuizen zwaar onder druk zetten – en ook het sterftecijfers daarmee onverantwoord snel oploopt – dan zullen maatregelen weer (kunnen) worden teruggedraaid. Rutte houdt zijn voet bij het rempedaal.

Risico niet weg

Het kabinet stelt evenwel dat de Nederlandse aanpak van de coronacrisis tot nu toe goed gewerkt om de gevolgen van het virus onder controle te krijgen. ,,Het risico is zeker nog niet weg, maar als we ons aan de belangrijkste maatregelen houden, komt er stapsgewijs wel wat meer ruimte.”

Het kabinet begint met het aanpassen van maatregelen in de buurt, lokaal. Dat geeft weinig drukte op straat, in het verkeer en in het openbaar vervoer. Dan volgen aanpassingen op regionaal niveau, dan op landelijk niveau. Het toestaan van groepen gaat van klein naar groot om alles zo beheersbaar en georganiseerd mogelijk te laten verlopen. De komende tijd worden hiervan de details verder uitgewerkt. Vanaf 11 mei geldt:

School

• Scholen in het basisonderwijs, inclusief het speciaal (basis)onderwijs, de dag- en gastouderopvang openen op 11 mei.

Sport en spel

• Kinderen tot en met 12 jaar kunnen onder begeleiding buiten samen sporten, bewegen en activiteiten volgen.
• Jongeren van 13 tot en met 18 jaar mogen onder begeleiding buiten sporten met elkaar, maar dan met 1,5 meter afstand ertussen.
• Buiten sporten in groepen is voor alle leeftijden toegestaan met ingang van 11 mei, als er 1,5 meter afstand tot elkaar kan worden gehouden. Geen wedstrijden, geen gezamenlijke kleedkamers of douches.

Contactberoepen

• Het uitoefenen van de meeste contactberoepen is weer mogelijk. Het gaat om rij-instructeurs, (para)medische beroepen (diëtist, masseur, ergotherapeut, tandprotheticus, enz.), medewerkers in uiterlijke verzorging (kapper, schoonheidsspecialist, pedicure, enz.) en alternatieve geneeswijzen (acupuncturist, homeopaat, enz.).
• Het werk wordt zoveel mogelijk op anderhalve meter afstand georganiseerd.
• Er wordt gewerkt op afspraak, waarbij de ondernemer/medewerker en de klant samen vooraf bespreken of het bezoek een risico oplevert.

Bibliotheken

• Bibliotheken openen hun deuren weer voor publiek en nemen maatregelen zodat bezoekers 1,5 meter afstand tot elkaar kunnen houden.

Openbaar vervoer

• Gebruik alleen het openbaar vervoer als dat echt nodig is, vermijd de spits en geef elkaar de ruimte.
• In trein, bus en metro wordt u geadviseerd om niet-medische mondkapjes te dragen. Vanaf 1 juni is dit verplicht. Het niet dragen van een mondkapje wordt beboet.

Over mondkapjes

In een aantal situaties is het niet mogelijk de 1,5 meter afstand te bewaren. Voor reizigers en medewerkers in het openbaar vervoer is het daarom per 1 juni verplicht niet-medische mondkapjes te dragen. Om schaarste in de zorg te voorkomen, mogen dit dus geen mondkapjes zijn die bedoeld zijn voor de zorg. Voor contactberoepen neemt een check vooraf veel risico’s weg. Het dragen van mondkapjes is dan niet nodig, maar het staat ieder natuurlijk vrij er gebruik van te maken.

Hoe verder?

De verruimingen per 11 mei zijn mogelijk omdat de klanten van deze sectoren vooral uit de buurt komen. Er komt dus geen druk op het openbaar vervoer. Ook kunnen bij kappers, opticiens, pedicures en dergelijke gemakkelijk de gezondheidsadviezen worden opgevolgd, zoals handen wassen. Tot slot is bij deze verruimingen de kans op groepsvorming in de publieke ruimte klein.

Ook in andere sectoren, zoals de horeca, is de roep om versoepeling van maatregelen groot. Dat begrijpt het kabinet heel goed, want de maatregelen vergen veel van ons en de gevolgen zijn groot. Daarom wil het kabinet stap voor stap verder gaan, samen met bedrijven en organisaties die plannen hebben gemaakt voor de 1,5 meter samenleving.

Het versoepelen van maatregelen kan alleen als het virus onder controle blijft. De 1,5 meter afstand blijft altijd van kracht. Als het echt nodig is, dan kan en moet een besluit om meer ruimte te geven weer worden teruggedraaid.

Verwachting per 1 juni

Als het virus onder controle blijft, is het de bedoeling dat het volgende wordt toegestaan:

• Voortgezet onderwijs (de manier waarop wordt nog verder uitgewerkt);
• Terrassen met zitplaatsen waarbij 1,5 meter afstand tot elkaar wordt gehouden;
• Bioscopen, restaurants en cafés, en culturele instellingen (zoals concertzalen en theaters), mogen open, onder voorwaarden:
  • een maximum van 30 personen (incl. personeel) en 1,5 meter afstand;
  • bezoekers moeten reserveren;
  • in een gesprek vooraf tussen ondernemer en klant wordt ingeschat of een bezoek risico’s oplevert.
• Musea en monumenten mogen open als bezoekers kaartjes vooraf kopen, zodat er gestuurd kan worden op de 1,5 meter afstand.

Omdat het rond 1 juni waarschijnlijk drukker wordt in het openbaar vervoer, wordt het op enig moment lastiger om 1,5 meter afstand te houden. Daarom is iedereen per 1 juni verplicht in het openbaar vervoer niet-medische mondkapjes te dragen.

Verwachting per 15 juni

Als we het virus onder controle houden, kan het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) weer examens afnemen en praktijklessen geven. Er wordt een plan gemaakt om te zijner tijd het mbo verder open te stellen en ook het hoger onderwijs weer te openen.

Verwachting per 1 juli

Als het virus onder controle blijft, kunnen per 1 juli de gemeenschappelijke wc’s en douches op de campings en vakantieparken weer open. Ook kan het maximum aantal bezoekers hopelijk worden uitgebreid naar 100 personen voor bioscopen, restaurants en cafés, culturele instellingen. Dit geldt dan ook voor georganiseerde samenkomsten, zoals kerkdiensten, bruiloften en uitvaarten.

Verwachting per 1 september

Als het virus onder controle blijft, gaat ook de deur van het slot voor de fitnessclubs, sauna’s en wellness centra, verenigingskantines, coffeeshops, casino’s en sekswerkers. Alle contactsporten en binnensporten zijn weer mogelijk voor alle leeftijden. Sportwedstrijden kunnen plaatsvinden zonder publiek. Dit geldt ook voor het betaald voetbal. Over evenementen met veel publiek, zoals festivals en grote concerten wordt voorafgaand aan 1 september een besluit genomen.

Bron: Rijksoverheid.nl