Meer over Medisch | Griepepidemie in Nederland – sneltest in minder dan geen tijd

LAATSTE NIEUWS - In Nederland is weer officieel sprake van een griepepidemie. Dat melden zowel het RIVM als het onderzoeksinstituut voor de gezondheidszorg NIVEL. Uit een registratie van de huisarts-peilstations blijkt dat 68 per honderdduizend mensen de hulp van de dokter inriepen voor hun op griep gelijkende klachten. Er is sprake van een 'epidemie' wanneer het aantal zieken twee weken achtereen hoger is dan 58 (het beginpunt van een uitbraak van influenza ofwel griep). En, als tenminste 10 procent van hen daadwerkelijk het griepvirus bij zich draagt. Welaan, dát is nu het geval. Sinds deze week wordt in de analyses ook meegenomen of bij patiënten het coronavirus wordt aangetroffen.

Maastricht UMC: De snelle grieptest voorkomt dat patiënten onnodig een bed bezet houden in afwachting van een diagnose.

MAASTRICHT – Steeds meer ziekenhuizen kunnen het griepvirus bij hun patiënten in minder dan geen tijd aantonen. ‘In twintig minuten’, zegt het UMC Maastricht, ‘Van 40 uur naar nu vier uur’, meldt het UMC Utrecht, ‘Binnen een half uur’, zegt het Beatrixziekenhuis in Gorinchem, ‘Nog geen twee uur’, weet het Maasstad ziekenhuis in Rotterdam.

Snelle zekerheid over wel of geen griep kan de komende weken van belang zijn in ziekenhuizen en/of bij huisartsposten nu de kabbelende griepcijfers sinds enige dagen ineens licht stijgen. Voordeel voor de ziekenhuizen? Het snelle weten helpt bij een betere doorstroom op de afdelingen voor Spoedeisende Hulp (SEH).

10 minuten…

De tijden van de influenza-sneldiagnoses lopen weliswaar iets uiteen, maar in principe komen de tests op hetzelfde neer: met het afnemen van een beetje keelslijm of neusslijm (met een wattenstaafje) kan steeds vlugger en feillozer worden bepaald of iemand het griepvirus onder de leden heeft. Zelfs: ‘Binnen 10 minuten kan worden vastgesteld of het monster een bepaald eiwit van het influenzavirus bevat en of iemand geïnfecteerd is’, voegt het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu daaraan toe.

Patricia Stassen, internist: Dit is prettiger voor de patiënt en zorgt voor een efficiëntere doorstroom.

Door sneller uitsluitsel te geven, hebben zowel patiënt als arts meteen duidelijkheid en kan voorkomen worden dat patiënten onnodig een bed bezet houden in afwachting van een diagnose, stelt het Maastricht UMC. Het ziekenhuis kreeg ~enkele weken geleden de beschikking over de vlugge flu-test. ,,Met de nieuwe sneltest kunnen we 24/7 werken en hebben we inderdaad snel duidelijkheid”, zegt internist acute geneeskunde Patricia Stassen. ,,We kunnen meteen de juiste zorg bieden, waardoor een ziekenhuisbed niet langer dan noodzakelijk bezet wordt gehouden. . Dat is prettiger voor de patiënt en zorgt voor een efficiëntere doorstroom.”

Het overzicht van de griep-ontwikkeling, bron: NIVEL

Kwetsbaar

Onderzoeker Laura Vos van het UMC Utrecht onderzocht vorig jaar het effect van deze zogenoemde ‘respiratore’ sneldiagnostiek bij patiënten met een verzwakt immuunsysteem, en concludeerde: ,,Het percentage kwetsbare patiënten dat in isolatie moest worden verpleegd, bleek af te nemen van 56 naar 42 procent. Hierdoor neemt het risico af dat de SEH tijdens een griepepidemie overbelast raakt. Daarnaast kunnen de patiënten waarbij de griep wordt vastgesteld, sneller en gerichter met virusremmers worden behandeld, zodat de gevolgen zoveel mogelijk beperkt kunnen worden.” Arts-microbioloog Annelies Riezebos-Brilman zei in een publicatie van ‘haar’ ziekenhuis: ,,De invoering van deze snelle diagnostische test voor luchtwegvirussen in kwetsbare patiënten heeft geresulteerd in een beter gebruik van virusremmers en van onze isolatiefaciliteiten.De studie liet geen duidelijke afname van het antibioticagebruik zien.”

Het Limburgse universiteitsziekenhuis legt de procedure van de influenza-sneltest aldus uit: ,,Bij patiënten die op de SEH binnenkomen met een verdenking op griep wordt een beetje keelslijm afgenomen door de verpleegkundige. Via een klein apparaat wordt het monster geanalyseerd op aanwezigheid van het griepvirus.

In een tijdsbestek van ongeveer twintig minuten wordt vervolgens duidelijkheid verschaft.

Iemand die positief wordt bevonden kan met het juiste advies en eventueel medicatie meestal weer terug naar huis of (in het geval van kwetsbare patiënten) meteen geïsoleerd worden opgenomen op de juiste afdeling. In het geval van een negatieve test is een opname in isolatie vaak niet noodzakelijk en kan verder onderzoek worden gedaan.”

Griep wordt veroorzaakt door het influenzavirus. Patiënten krijgen symptomen als hoge koorts, hoofdpijn, rillingen, spierpijn, vermoeidheid en keelpijn. Vaak herkennen zij deze symptomen al zelf of gaan ze ermee naar de huisarts. Omdat de verschijnselen vaak heftiger kunnen zijn dan een gewone verkoudheid melden met name kwetsbare patiënten en kinderen zich nog wel eens op de Spoedeisende Hulp.

De influenza-sneltest. Via een klein apparaat wordt het monster keel- of of neusslijm geanalyseerd op de aanwezigheid van het griepvirus. Foto: Maastricht UMC