Omvangrijk onderzoek bij 160.000 mensen in Breda, Utrecht, Arnhem en Eindhoven

DEN HAAG – Een kwart minder patiënten met hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en chronische nierschade in Nederland. Dat is het uiteindelijke doel van een nieuw initiatief voor ‘vroege opsporing’ door een groot aantal gezondheidsfondsen.

Zij willen zo’n 160.000 Nederlanders in de leeftijdscategorie 50 tot 75 jaar thuistesten aanbieden in het kader van een onderzoek, opdat de eerste symptomen van deze vaak samenhangende aandoeningen zo vroeg mogelijk opgespoord en behandeld kunnen worden. Uiteindelijk moet dat in de komende tien jaar tot een daling met 25 procent van de landelijke ‘ziektelast’ leiden.

Iedereen thuistest

Uiteindelijk is het de bedoeling dat iedereen in Nederland in deze leeftijdsgroep zelf thuis kan testen of er mogelijk sprake is van een of meer van deze aandoeningen.

Het nog dit jaar startende onderzoek vindt vooralsnog plaats in vier regio’s: Breda, Utrecht, Arnhem en Eindhoven. Mensen uit de genoemde leeftijdsgroep worden uitgenodigd voor deelname aan de thuistest via het digitale Check@Home platform. De thuistest bestaat onder meer uit een urinetest op (risicofactoren van) nierschade, een hartritmetest en een vragenlijst. Bij vroege tekenen van hart- en vaatziekten, nierschade of diabetes type 2 volgt een vervolgonderzoek in een regionaal diagnostisch centrum, om de reguliere zorg zoveel mogelijk te ontlasten. Indien nodig worden passende leefstijladviezen gegeven en, zo nodig, medicatie.

‘Check at Home’

Het Check@Home-onderzoek is een initiatief van de Dutch CardioVasculair Alliance (DCVA), samen met de Nierstichting, het Diabetes Fonds en Hartstichting. In Nederland bestaat geen landelijke en laagdrempelige aanpak om diabetes type 2, hart- en vaatziekten en chronische nierschade in een vroeg stadium op te sporen, zoals bijvoorbeeld bij bevolkingsonderzoeken op kanker. Dit terwijl je deze aandoeningen bijvoorbeeld op basis van eiwit in de urine in vroeg stadium zou kunnen opsporen.

Rebecca Abma-Schouten, hoofd Onderzoek en Zorginnovatie van de Hartstichting, zegt: “Bij zo’n 20 tot 50% van de mensen zijn er vroege aanwijzingen voor hart- en vaatziekten, chronische nierschade en diabetes type 2. Hier merken zij niets van. Als deze ziekten in een vroeg stadium worden ontdekt en behandeld, voorkomen we het ontstaan van ernstige complicaties zoals nierfalen, beroerte, hartinfarct, of hartfalen.”

Prioriteit

Veel mensen met diabetes type 2 krijgen binnen 10 jaar na de diagnose ook andere chronische aandoeningen. De meest voorkomende zijn hart- en vaatziekten (circa 49 procent).

Het vroeger opsporen, tijdig behandelen en voorkomen van (verergering van) ziekten heeft voor de drie fondsen hoge prioriteit. Nu al zijn er in Nederland in totaal 1,5 miljoen mensen met hart- en vaatziekten, 1,7 miljoen mensen met chronische nierschade en ruim 1 miljoen mensen met diabetes type 2. Dit aantal zal de komende jaren naar verwachting toenemen, bijvoorbeeld door de vergrijzing. Met een verder groeiende invloed op vroegtijdige sterfte, de kwaliteit van leven en de participatie van individuen in de samenleving en zorgkosten tot gevolg.