Ernst Kuipers: ‘Nederland dreigt stil te vallen door omikron-besmettingen’

“Corona gaat niet meer weg, we moeten leren leven met dit virus”

DEN HAAG – De Nederlandse samenleving dreigt binnen afzienbare tijd ontwricht te raken nu honderdduizenden mensen per week uitvallen door een coronabesmetting of een ‘close encounter’ met de omikronvariant van dit virus.

In tal van sectoren worden naar verwachting in de komende weken en maanden zoveel mensen ziek dan wel geïnfecteerd door de omikron-variant van het coronavirus dat werkzaamheden of diensten niet langer kunnen worden uitgevoerd of zelfs geheel tot stilstand komen.

Isolatie

Dat sombere beeld schetste de nieuwe minister van Volksgezondheid, Ernst Kuipers, tijdens de eerste corona-persconferentie van het nieuwe kabinet Rutte IV. Afgelopen week kwamen er ruim 200.000 mensen bij die óf positief testten voor een corona-infectie – en dus tien dagen verplicht in isolatie moeten – of in contact waren geweest met een corona-geïnfecteerde persoon (‘close encounter’) en nu in quarantaine zitten, om eventuele besmetting van anderen de pas af te snijden.

Alle sectoren – van de middenstand tot en met het bedrijfsleven en de zorgsector van ziekenhuizen, verpleeghuizen en instellingen voor gehandicapten – kunnen erdoor worden getroffen. De Nederlandse Spoorwegen kampen al met zodanig hoog ziekteverzuim dat de Intercity Direct over de hogesnelheidslijn (HSL) tussen Amsterdam en Rotterdam drie keer rijdt in plaats van vijf keer per uur.

Ongekende hoogte

“Corona gaat niet meer weg, we moeten leren leven met dit virus”, zei minister Kuipers. In de eerste twee weken van het nieuwe jaar is het aantal besmettingen door de omikron-variant pijlsnel gestegen – “Tot een ongekende hoogte en ondanks de lockdown”, zei Kuipers, die twee weken geleden nog bestuursvoorzitter was van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam. “Omikron raakt heel erg veel mensen. Doordat ze zelf ermee zijn besmet of doordat ze in contact zijn geweest met iemand die corona heeft. Elke dag meer dan dertigduizend nieuwe besmettingen, meer dan 200.000 in een week. En vaak mensen met een huisgenoot of een gezin, die dan ook in quarantaine moeten. Dit telt op tot 800.000 mensen per week die thuis zitten en dat kan de maatschappij gaan ontwrichten.”

Zorg nodig

In Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en de VS is al sprake van steden en leefgemeenschappen die tot stilstand komen, omdat mensen ziek worden en in isolatie of quarantaine gaan. Op Amerikaanse tv-stations zijn beelden te zien van vrijwel lege supermarkten, omdat er geen personeel is om de winkels te bevoorraden. Daar is de toestand nog veel erger dan op dit moment in Nederland,zo  stelde Kuipers, omdat de aantallen corona-infecties- en contacten er nóg veel hoger zijn.  “Uit diezelfde landen komt naar voren dat je meestal minder ziek wordt van omikron. Maar als het aantal mensen dat besmet raakt tegelijkertijd zó groot is, dan zijn er toch veel mensen die zorg nodig hebben.”

Op Amerikaanse tv-stations zijn beelden te zien van vrijwel lege supermarkten, omdat er geen personeel is om de winkels te bevoorraden. Dat kan ook in Nederland gaan gebeuren nu honderdduizenden ook hier tijdelijk thuis in quarantaine zitten of ziek zijn.

Kuipers zocht direct contact met televisiekijkend Nederland door eenvoud in zijn taalgebruik: “Ook hier kennen we het effect van omikron. Kijk maar om je heen: “We kennen allemaal wel mensen die thuis in quarantaine zitten. Veel kinderen zitten thuis vanwege teveel besmette klasgenoten. Leraren zitten in quarantaine. Sommige hulpdiensten hebben moeite roosters gevuld te krijgen vanwege uitval van personeel. In de zorg is één op de tien zorgmedewerkers ziek thuis. Daarmee staan belangrijke voorzieningen onder druk.”

Medische mondmaskers

“En toch”, zo vervolgde de nieuwe bewindsman, “zetten we een stap om de maatschappij te openen. We nemen daarmee een weloverwogen risico, simpelweg omdat het moet.” De 30.000 tot 35.000 nieuwe besmettingen in de afgelopen dagen kunnen er binnen de kortste keren weleens 80.000 per dag gaan worden als gevolg van de zaterdag van kracht wordende versoepelingen, stelde Kuipers.

“Maar we moeten wel… We moeten bewegen om gezond te blijven. Onze jongeren hebben het nodig om elkaar op school te zien en sámen les te krijgen; ze zijn extra kwetsbaar. Twee op de drie jongeren voelt zich momenteel eenzaam! Lockdowns wegen voor iedereen heel zwaar. Alles nóg langer dichthouden beschadigt onze gezondheid ook. Tegelijkertijd weten we dat we door deze versoepelingen nóg meer besmettingen aan krijgen.” Het kabinet is zich bewust van dat risico, aldus Kuipers. “Daarom willen we het gebruik van medische mondmaskers aanmoedigen. We droegen ze al in publieke binnenruimten; maar draag ze ook buiten als het druk is op straat en afstand ouden echte niet gaat. Draag ze op het werk, als je echt geen afstand kunt houden of wanneer je je verplaatst. Draag ze als je binnen gaat sporten, overal, behalve op het moment dat je daadwerkelijk aan het sporten bent.”

Belangrijke voorzieningen komen steeds meer onder druk te staan omdat het personeel ziek is of thuis in quarantaine zit.

Tekst leest door onder Tweet

De voorganger van zorgminister Ernst Kuipers, Hugo de Jonge (zie zijn bont-geprinte schoenen op de voorgrond, met naast zich een bak met popcorn), keek voor het eerst ontspannen vanuit zijn woonkamer naar de corona-persconferentie die hij tientallen keren met premier Rutte gegeven had. Beeld: Twitter