Herkansing voor ongebruikte medicijnen!

Proef met temperatuurchip die wordt toegevoegd aan verzegelde verpakking

NIJMEGEN/UTRECHT – Vier grote ziekenhuizen in Nederland gaan over tot hergebruik van kostbare medicijnen die patiënten thuis overhouden. Daarmee zetten zij een stap die niet eerder op deze schaal werd aangedurfd.

De schattingen over de jaarlijkse, nutteloze vernietiging van medicatie en ongebruikte medische hulpmiddelen lopen uiteen van 100 tot 180 miljoen (!) euro. De ergernis is groot bij gebruikers, die weliswaar goede geneesmiddelen overhouden en trouw terugbrengen naar de apotheek, maar uiteindelijk ontdekken dat hun actie eindigt met vernietiging van hun medicatie-restant.

Decennia

De academische ziekenhuizen van Utrecht en Nijmegen, het UMC Utrecht en het Radboudumc, starten nu een proef waarbij de gigantische verspilling die al decennia lang voortduurt wordt bestreden door ‘overblijvende’ medicijnen opnieuw uit te geven.  De universiteitscentra werken hierin samen met het Jeroen Bosch Ziekenhuis (Den Bosch) en het St. Antonius Ziekenhuis (Nieuwegein). Het is voor het eerst dat een dergelijke proef plaatsvindt.

,,De huidige medicijnverspilling zet de betaalbaarheid van de zorg onder druk”, zeggen de ziekenhuizen in een toelichting, ,,omdat goede producten waar al voor is betaald worden weggegooid. Oorzaken zijn onder meer te grote hoeveelheden die worden voorgeschreven, wisseling van therapie door onder meer bijwerkingen en (in)effectiviteit, en overlijden van de patiënt.”

Milieuvervuiling

De verspilling leidt bovendien tot milieuvervuiling omdat medicijnen met regelmaat direct in het milieu terecht komen. Eerder onderzoek liet al zien dat patiënten thuis ongebruikte medicijnen overhouden die opnieuw verstrekt kunnen worden.

Het opnieuw inzetten van geneesmiddelen die al eerder waren voorgeschreven maar ongebruikt bleven, gebeurt na een kwaliteitscontrole die in de apotheken van de vier ziekenhuizen wordt uitgevoerd. De medicijnen worden op een slimme manier verpakt: er wordt een temperatuurchip toegevoegd en de verpakking wordt verzegeld. Wanneer de patiënt medicatie overhoudt, wordt dit ingezameld door de apotheek en wordt de kwaliteit bepaald. Er wordt gecontroleerd of de verzegeling niet is verbroken, of de bewaartemperatuur niet is overschreden en er wordt naar de houdbaarheidsdatum gekeken.

Medicijnen die aan alle kwaliteitscriteria voldoen, worden aan een andere patiënt die hetzelfde medicijn nodig heeft verstrekt. Zo wordt voorkomen dat geneesmiddelen die niet zijn gebruikt en nog van goede kwaliteit zijn worden weggegooid. Het project onder leiding van Charlotte Bekker van het Radboudumc loopt twaalf maanden bij geneesmiddelen die binnen de oncologie worden gebruikt.

• Lees ook: https://www.meerovermedisch.nl/article/180-miljoen-aan-medicijnen-weggegooid/

Als overdaad plotseling schaarste wordt…

Mijn commentaar:

Kolossale medicijnverspilling, jaar in jaar uit… Een ergerniswekkende uitwas van de overdaad, die jarenlang in Nederland bestaat. Vaak heb ik er in reportages, columns en commentaren aandacht besteed.

En ik niet alleen: telkens was er wel weer een andere schrijvende, en tv- of radiomakende collega die bovenop dit onderwerp sprong en zich vervolgens te pletter ergerde aan de zinloze vernietiging van goede en nog altijd goed verpakte geneesmiddelen die door keurige, zuinige burgers naar apotheken werden gebracht, in de hoop dat de apothekers en hun assistenten ze zouden doorspelen naar patiënten die om dergelijke middelen verlegen zaten.

Maar niets bleek minder waar. De dichte doosjes met onaangebroken pilstrips, ongeopende tubes met crème voor allerlei huidaandoeningen, maar ook gloednieuwe medische hulpmiddelen werden verzameld en linea recta naar de afvalverwerkingen in het land gebracht.

Ook al staat de tijdige levering aan Nederland van honderden uiteenlopende geneesmiddelen de laatste jaren ernstig onder druk – soms zijn medicijnen maandenlang niet leverbaar… En ook al dreigt ons land door de coronacrisis in een tomeloze diepe economische put te tuimelen – waarbij overdaad plotseling schaarste wordt… Toch gaan de apotheken ijzerenheinig door met hun inname- en vernietigingsbeleid van goede geneesmiddelen.

Ze moeten wel, luidt nog altijd hun verweer: 1. Zij kunnen na de aflevering van het medicijn niet instaan voor de kwaliteit en de veiligheid ervan, en 2. De wetgeving laat dat niet toe op grond van punt 1. 

Als sommige betrouwbare apothekers en medicijnonderzoekers tegenwerpen dat er geen enkel bezwaar bestaat tegen (her)gebruik van ‘oude’ medicijnen – natuurlijk niet alle – dan is er dus ruimte voor verandering. De stap van de genoemde vier ziekenhuizen (Radboudumc, UMC Utrecht,  Anthonius Ziekenhuis en Jeroen Bosch Ziekenhuis) is prijzenswaardig, maar zal ongetwijfeld op kritiek stuiten van de farmaceutische industrie – die onmiddellijk zal dreigen dat zij niet langer kan instaan voor de kwaliteit van geleverde geneesmiddelen (en schadeclaims toegeschreven aan de werking van medicijnen zal afwijzen).