De sluipmoordenaar die KOOLMONOXIDE nog altijd is

In drie maanden liepen in Nederland 57 mensen ernstige vergiftigingsverschijnselen op door koolmonoxide

BRUCHEM – Koolmonoxide is een 73-jarige inwoner uit Bruchem bijna fataal geworden. De man was het 57^ste slachtoffer. Want volgens de Brandweer Nederland maakte het onzichtbare en reukloze gas dat koolmonoxide (CO) is, de afgelopen drie maanden in Nederland ruim vijftig slachtoffers. Ook de 56 anderen liepen vergiftigingsverschijnselen op. Of er onder hen doden te betreuren zijn, is niet bekend.

Washok

De Gelderlander probeerde vorige week donderdagmorgen een loszittende pijp van een cv-ketel in het washok van zijn huis vast te zetten, toen hij hevig onwel werd. Door snel en doortastend handelen van zijn schoondochter Peggy kon de doe-het-zelver ternauwernood worden gered, nadat hij in elkaar was gezakt. Mogelijk vandaag wordt hij uit het ziekenhuis ontslagen, na daar een week te hebben gelegen met een ernstige koolmonoxidevergiftiging.

Brandweer Nederland: Het is cruciaal dat je snel wordt gewaarschuwd als er koolmonoxide vrijkomt in je huis. En dat kan alleen door een goed geplaatste CO-melder.

Jet Vroege, Dossierhouder Koolmonoxide bij Brandweer Nederland, noemt het letterlijk van levensbelang dat iedereen in zijn of haar huis een CO-melder heeft. Maar dat is bij lange na niet het geval. Sterker nog, slechts 25 procent van de huishoudens in Nederland heeft zo’n koolmonoxide-alarm, zo blijkt uit een recente steekproef. Het heeft ermee te maken dat 72 procent van de mensen zo’n ding niet aanschaft, of dat wel doet maar niet weet waar je een CO-melder moet plaatsen. ,,Het is cruciaal dat je snel wordt gewaarschuwd als er koolmonoxide vrijkomt in je huis. En dat kan alleen door een goed geplaatste CO-melder”, stelt Jet Vroege. Ze zegt te zijn geschrokken van deze cijfers. ,,Dit kan vreselijk mis gaan”, verzucht ze.

In het zicht van zijn kleinkinderen en schoondochter zakte hij in elkaar…

De man uit Bruchem woonde pal naast zijn zoon en schoondochter. In al zijn ellende en verdwazing wist hij vanuit het washok naar de naastgelegen woning te komen. Zijn schoondochter was juist thuis met haar kinderen. In hun zicht zakte hij ineen. Uit verslagen van de ook voor de kinderen dramatische gebeurtenis, blijkt dat hun moeder onmiddellijk het landelijk alarmnummer 112 belde en haar kinderen in veiligheid bracht. ‘Hoewel de brandweer zei dat ze aan haar eigen veiligheid moest denken en niet terug moest gaan, deed ze dat toch. Ze zette ze de ramen en deuren open om frisse lucht binnen te laten en vluchtte weer naar buiten. Haar schoonvader kwam door de frisse lucht even bij en is toen zelf naar buiten gelopen. Daar zakte hij opnieuw in elkaar’, vertelt een verslaggever van het tv-programma Hart van Nederland, dat aandacht aan dit bijna-drama besteedde.

Koolmonoxide is een sluipmoordenaar. Je ziet, ruikt en hoort het niet, waardoor het gas levensgevaarlijk is.

Slachtoffers en artsen herkennen de symptomen van koolmonoxidevergiftiging vaak niet, omdat de symptomen lijken op die van griep. Uit een enquête uit 2019 van de Nederlandse Brandwonden Stichting blijkt dat 85 procent van de mensen denkt géén risico te lopen op een koolmonoxidevergiftiging.

Misverstanden

Koolmonoxide leidt tot meer misverstanden. Zelfs onder professionals leeft het hardnekkige misverstand dat koolmonoxide zwaarder zou zijn dan lucht. Expert Jet Vroege: ,,CO is een fractie lichter dan lucht en heeft de eigenschap dat het heel goed mengt met lucht. In de ruimte van het verwarmingstoestel zoals een cv-ketel, haard, kachel of geiser, zal CO met de warme lucht zeker opstijgen. Om je op tijd te waarschuwen, moet de CO-melder in die ruimte dus aan het plafond, of in ieder geval zo hoog mogelijk hangen. Dit is ook het officiële advies van de Brandweeracademie die hier onderzoek naar heeft gedaan.” Brandweer Nederland en de Nederlandse Brandwonden Stichting richten zich op het juist plaatsen van CO-melders in de campagne ‘Stop CO-vergiftiging’.

Lia (78) redde haar man: Dick keek me met grote starende ogen aan, maar zag me niet…

Als Lia (78) niet per toeval 20 minuten eerder thuis was gekomen van bridge, dan had haar man Dick (86) niet meer geleefd. Lia: ,,Hij kwam niet goed uit zijn woorden en keek mij met grote starende ogen aan, maar zag me niet. Hij werd bleek en ik dacht dat hij doodging.” Toen haar man stopte met ademhalen belde zij direct ‘112’  en deed de voordeur alvast open voor het ambulancepersoneel. Achteraf was dit hun redding, omdat er daardoor frisse lucht binnenkwam. Bij aankomst van de ambulance ging de CO-melder van de verpleegkundigen direct af.

In het huis werd een veel te hoge concentratie koolmonoxide gemeten. Zowel Dick als Lia belandden in het ziekenhuis met een CO-vergiftiging. Door een – vermoedelijk technisch – mankement aan de cv-ketel had het huis zich gevuld met koolmonoxide. ,,Je begrijpt dat we nu wél koolmonoxide- en rookmelders hebben. Ook in de buurt zijn die melders nu gekocht”, vertelt Lia.

Voorlichtingscampagne

Gedurende de maand februari voeren Brandweer Nederland, de Nederlandse Brandwonden Stichting en de 25 Veiligheidsregio’s campagne om CO-vergiftiging te voorkomen. Hun belangrijkste boodschap luidt: Ventileer – Controleer – Alarmeer.

Ventileer: laat 24/7 een rooster of raam op een kier open staan. Controleer: laat uw verwarmingstoestel jaarlijks controleren door een gecertificeerd vakman, Alarmeer: plaats een CO-melder in de ruimte van het verwarmingstoestel aan het plafond.

Met een online kennistest (www.brandwondenstichting.nl/co-test) leert u meer over het herkennen van een CO-vergiftiging en wat u moet doen als het alarm afgaat. Ook ontvang u handige tips en adviezen.