UPDATE 26 nov. 12:00 uur - De Wereldgezondheidsorganisatie WHO is in spoedzitting bijeen om de mogelijke gevolgen van de nieuw ontdekte Zuid-Afrikaanse variant van het coronavirus te bespreken. Deze nieuwe mutatie heeft vandaag een naam gekregen: de 'omikron-variant'. Intussen hebben steeds meer Europese landen, waaronder ook Nederland, het vliegverkeer met grote delen van Afrika stilgelegd. Toch is in België de eerste vliegtuigpassagier, besmet met B11529, ontdekt. Een jonge vrouw die uit Egypte kwam.

Coronavirussen houden ons nog lang in hun greep, blijvende alertheid van wereldbevolking gevraagd

JOHANNESBURG (Zuid-Afrika) – Grote zorgen in de wereld over een nieuwe variant – de ‘omikron’– van het coronavirus die vrij zeker de mondiale uitbraak van deze ziekteverwekker zal verlengen.  

De coronapandemie gaat mede door deze nieuw ontdekte mutant zeker nog (enige) jaren duren. Er wordt dan ook een blijvende alertheid van de wereldbevolking gevraagd.  

Het gaat om een in Zuid-Afrika ontdekte mutatie die alle eigenschappen heeft om binnen enkele weken tot maanden te gaan overheersen. De mutant draagt de voorlopige naam ‘B.1.1.529’. Verschillende laboratoria in Zuid-Afrika bevestigen het veranderde coronavirus, dat bovendien tien subvarianten kent.

Het Zuid-Afrikaanse National Institute for Communicable Diseases (NICD) stelt op zijn website dat tot nu toe 22 besmettingen met deze variant zijn vastgesteld. Maar dat aantal is in amper enkele uren na de ontdekking minstens vervijfvoudigd.

Ontsteltenis

De eerste indruk van experts is dat deze variant nóg besmettelijker lijkt dan de huidige Deltavariant. Er is sprake van een nieuwe mutatie met een groot aantal veranderde eiwit-eigenschappen. Zoals in het spike eiwit, waarmee het virus de mens binnendringt. Onduidelijk is of de bestaande vaccins in staat zijn dit virus te pareren.

De Britse viroloog Tom Peacock van het Imperial Department of Infectious Disease in Londen maakte pas drie dagen geleden melding van “een kleine cluster van zo’n tien verschillende varianten met een echt vreselijk Spike-mutatie-profiel.” Deze bijna emotionele beschrijving zegt veel over de huidige ontsteltenis bij experts. De Wereld Gezondheidsorganisatie WHO zegt bezorgd te zijn over de nu ontdekte variant, ook al was de komst van meer mutanten van meet af aan voorzien.

Razendsnel

Adrian Puren, waarnemend uitvoerend directeur van het NICD, zegt het niet verwonderlijk te vinden dat er een nieuwe variant is ontdekt in Zuid-Afrika. Waarom hem dat niet verbaast zegt hij niet in de verklaring op de website van zijn instituut. Het zou te maken kunne hebben met de talrijke culturen op het Afrikaanse continent en de moeilijke bereikbaarheid van bevolkingen die bovendien lang niet altijd goede gezondheidszorg binnen hun leefgebied hebben. Wel stelt hij: “Hoewel de gegevens beperkt zijn, maken onze experts overuren om de nieuwe variant te leren begrijpen en de mogelijke gevolgen ervan te kunnen inschatten.” Volgens professor Adrian Puren gaan de ontwikkelingen met deze Zuid-Afrika-variant razendsnel.

Michelle Groome, hoofd van de afdeling Public Health Surveillance and Response bij het NICD, roept met nadruk iedereen in Zuid-Afrika (en verder) op om zich te laten vaccineren, mondneusmaskers te dragen, gezonde handhygiëne toe te passen, sociale afstand te bewaren en zich bij voorkeur te bevinden in goed geventileerde ruimtes.” Ze besluit met: “Individuele naleving van preventieve maatregelen kan een grote collectieve impact hebben bij het beperken van de verspreiding van de nieuwe variant.”

Meer IC-capaciteit

Ook Nederlandse deskundigen, zoals Maurice van den Bosch (ceo van het OLVG in Amsterdam), roepen niet alleen op om zoveel mogelijk mensen te bereiken met vaccinatie, maar ook de zorgcapaciteit – in het bijzonder de Intensive Care afdelingen – uit te breiden en extra geld beschikbaar te stellen voor de opleiding van gespecialiseerd personeel om de IC’s te kunnen bemannen.

Ook de Nederlandse politiek roert zich. D66 roept het demissionaire kabinet op om Nederland voor te bereiden op de nieuwe bedreiging en deze zolang mogelijk buiten onze landsgrenzen te houden. Londen heeft daartoe al stappen gezet: reizigers uit zeker zes Afrikaanse landen zijn vanaf deze vrijdag 12:00 uur niet langer welkom in het Verenigd Koninkrijk. Beeld: Pixabay