‘Coronasteun Defensie blijkt loze belofte van minister Grapperhaus’

Bestuursvoorzitter Ziekenhuis Gelderse Vallei na afwijzing ministerie VWS: Gisteren was ik boos. Vandaag ben ik heel verdrietig. Nee, ik ben gewoon kwaad.

EDE – ‘Duizend defensiemedewerkers om bij te springen in de zorg’, had minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) nog wel zonder de geringste twijfel beloofd. Maar amper een week later blijkt die toezegging niet meer dan een loos gebaar. Een anticlimax in een oplopende coronacrisis.

Honderd medisch geschoolde militairen, een tiende van de toezegging, lijken nu beschikbaar te zijn. Maar wáár precies ze naartoe gaan, mogelijk naar verpleeghuizen in het land, blíjft tot op dit moment onduidelijk…

Ziekteverzuim

Het zit bestuursvoorzitter Mirjam van ’t Veld nog steeds dwars. Want elke dag wordt in ‘haar’ Ziekenhuis Gelderse Vallei in Ede – net als in veel ziekenhuizen en zorgcentra in het land – strijd geleverd om nauwelijks passende eindjes aan elkaar te knopen. Dat alles tegen de achtergrond van een oplopend ziekteverzuim onder verpleegkundig personeel van nu al 11 procent, en nog altijd meer coronapatiënten in een regio die ook tijdens de eerste coronagolf al een brandhaard was.

Tekst leest door onder fotoBestuursvoorzitter Mirjam van ’t Veld van Ziekenhuis Gelderse Vallei – Beeld: Gelderse Vallei

Rust nodig

,,Het blijft elke dag puzzelen en verpleegkundigen van huis halen die vrij zijn, en die bijvoorbeeld midden in de voorbereidingen voor de feestdagen zaten”, zegt Van ’t Veld. ,,Heel moeilijk, ik bedoel: ergens is er een grens aan het terughalen van mensen die hun rust nodig hebben, zeker na wat iedereen hier al door corona te verwerken heeft gehad. ’t Kon helaas niet anders: het aantal coronabedden moest in de voorbije dagen weer worden opgeschaald, viel zelfs hoger uit dan het aantal bedden dat is afgesproken. Dat is 29, wij openden op 3 januari  36 bedden.”

Zondagavond zei Mirjam van ’t Veld tegen meerovermedisch.nl: ,,Ook op de Spoedeisendehulp was ’t het hele weekend erg druk. Dat heeft alleen al zondag tot 12 corona-positief geteste patiënten geleid, die moesten worden opgenomen…”

We scherpten de aanvraag voor extra hulp vanuit Defensie aan, omdat de urgentie nog hoger was geworden.

Echter, tot ieders verrassing was daar in die laatste decemberweek ineens de ministeriële toezegging tijdens een overleg met drie veiligheidsregio’s. Om de nood te lenigen in verpleeg- en verzorgingshuizen en ziekenhuizen in de veiligheidsregio’s Groningen, Twente en Noord- en Oost-Gelderland. Ook ‘coronaminister’ De Jonge was bij die vergadering aanwezig.

Afgewezen

,,We sprongen bij die toezegging van minister Grapperhaus, die ook in kranten verscheen, een gat in de lucht’, zegt Van ’t Veld nu. ,,Eindelijk wat verlichting. Tijdens de eerste golf had ons ziekenhuis hulp gekregen van mensen van defensie, daar waren we geweldig blij mee. Echt vakmensen, die lui van defensie, we hadden goede ervaringen met ze. Met het oplopen van de opnamecijfers aan het begin van de tweede golf, in september, dienden we opnieuw een aanvraag in voor defensie-ondersteuning. Die werd helaas afgewezen. Toen Grapperhaus zijn toezegging deed, dachten we: ‘Ha fijn, we hopen dat we diezelfde mensen kunnen krijgen, die kennen de situatie hier.’ En we scherpten de aanvraag aan, omdat de urgentie nog hoger was geworden.”

Tekst leest door onder foto Zes verpleegkundigen verzorgen een coronapatiënt op de Intensive Care – Beeld: Gelderse Vallei

Maar toen Defensie contact opnam met het ziekenhuis en er werd verwezen naar het ministerie van VWS, bleek al snel dat er door de bewindsman meer was toegezegd dan kon worden waargemaakt.

Enorme teleurstelling

Iets dat Mirjam van ’t Veld niet snel doet, deed ze nu wel: ze stuurde op Oudjaarsdag een Twitter-bericht. Met de volgende, veelzeggende inhoud: ‘Gisteren was ik boos. Vandaag ben ik heel verdrietig. Nee, ik ben gewoon kwaad. (…) We zijn net gebeld door defensie. Ziekenhuizen krijgen GEEN ondersteuning van defensie, is door Ministerie VWS besloten, want ziekenhuizen hebben GEEN PRIORITEIT.’

De boosheid van de bestuursvoorzitter heeft niet tot enige reactie van een van beide ministers geleid, hoewel haar Tweet juist aan hen gericht was. Aan die kant bleef het stil. Ook kwam er geen nadere mededeling van het ministerie. Mirjam van ’t Veld: ,,Daar hadden we te horen gekregen: als het ánders ligt, dan wordt u nog wel gebeld, Niets meer gehoord. Het is al met al een enorme teleurstelling.”

Heel lief dat mensen met een EHBO-diploma zich aanmeldden, dat waarderen we zeer, maar dit ziektebeeld vraagt echt om gespecialiseerde verpleegkundigen.

,,Wel kregen we allerlei aanbiedingen van mensen die hun hulp aanboden. Heel erg aardig. Maar het gaat ons niet zozeer om ‘meer handjes’ aan het bed; wij zoeken gespecialiseerde, gediplomeerde verpleegkundigen. Heel lief dat mensen met een EHBO-diploma zich aanmeldden, dat waarderen we zeer, maar dit ziektebeeld vraagt echt om gespecialiseerde verpleegkundigen.”

Virusvariant

En intussen ploetert ook dit ziekenhuis en zijn medewerkers voort. In afwachting van de dingen die nog staan te gebeuren. Zorgen maakt Van ’t Veld zich over de Britse virusvariant, die de problemen nog wel eens groter zou kunnen maken. ,,Bijvoorbeeld ook voor de afdelingen verloskunde en de kinderafdeling. Want ik begrijp dat het virus ook meer kinderen zou kunnen treffen.”

De ergernis van Mirjam van ’t Veld betreft ook een recente uitspraak van zorgminister Tamara van Ark. Opnieuw volgde een reactie van de Edese ziekenhuisbestuurder op de sociale media: ‘Minister van Ark zei: ‘Ziekenhuizen moeten geen IC-bedden meer vrijhouden’. Beste Tamara van Ark: op onze corona-afdelingen liggen doodzieke mensen, door ons IC+ patiënten genoemd. Deze patiënten worden nauwlettend gemonitord en moeten van het ene op het andere moment worden overgeplaatst naar de IC om daar te worden beademd. Dit is een kwestie van leven of dood, er is dan geen tijd voor het hele landelijke proces van spreiding en overplaatsing.’

Van ’t Veld: ,,De suggestie alleen al dat we onnodig bedden leeg zouden laten staan op de IC. Misschien moeten de ministers en ambtenaren eens kennis komen nemen van de werkelijkheid in onze ziekenhuizen. Want die is rauw.”

Tijdens de eerste coronagolf kon Ziekenhuis Gelderse Vallei, in de brandhaard van het virus, wel rekenen op steun van een groep medisch gespecialiseerde militairen. Beeld: Gelderse Vallei